To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POGLĄDY NA KSZTAŁT I ROZMIARY ZIEMI
1. Kiedyś ludzie sądzili, że Ziemia jest płaską tarczą leżącą na grzbiecie słonia,
olbrzymiego żółwia itp.
2. W starożytności pojawiły się poglądy mówiące o kulistości Ziemi. Jako pierwszy o
kulistości Ziemi mówił Pitagoras – jego dowody nie miały jednak podłoża naukowego.
Twierdził, że Ziemia jest stworzona przez Bogów – musi więc być najbardziej doskonałą
bryłą czyli kulą.
3. Dopiero w IV w p.n.e. Arystoteles przedstawił naukowe dowody na kulistość Ziemi.
Uzyskał je na podstawie obserwacji:
v Kształt widnokręgu
v Kształt cienia Ziemi na Księżycu w czasie jego zaćmienia
v Wyłaniania się spoza horyzontu najpierw masztów a potem reszty statków
zbliżających się do portu
v Widok najpierw szczytów a potem lądu, gdy statki zbliżały się do brzegu.
4. W III w p.n.e. Eratostenes dokonał pierwszych pomiarów Ziemi przy założeniu jej
kulistości
W południe, w dniu, w którym promienie słoneczne oświetlały dno głębokiej studni w
Syene, Eratostenes zmierzył odchylenie promieni słonecznych od pionu w Aleksandrii.
Wynosiło ono 1/50 kąta pełnego. Zgodnie z twierdzeniem Talesa wielkość tego
kątaodpowiada kątowi środkowemu. Eratostenes znał również odległość między tymi
miastami. Mógł więc obliczyć obwód Ziemi
5. Isaak Newton jako pierwszy stwierdził, że Ziemia jest spłaszczona na biegunach
6. Dzisiaj pomiarami Ziemi zajmuje się geodezja. Głównymi i podstawowymi metodami
pomiaru Ziemi są:
v Triangulacja – za jej pomocą możemy liczyć odległości na powierzchni Ziemi
pomiędzy punktami, które są wierzchołkami trójkątów prostokątnych.
Wykorzystuje ona twierdzenie Pitagorasa do obliczania długości boków trójkątów.
Aby można było zmierzyć kąty między punktami na terenach utrudniających
pomiar budowano wieże triangulacyjne
1
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
J. Wójcik, „Geografia 1. Ziemia” PPWK. Książnica – Atlas. Warszawa – Wrocław 2002, s.47
v Niwelacja – określa wysokość na powierzchni Ziemi. Punkty o dokładnie
określonej wysokości bezwzględnej (nad poziom morza) tworzą sieć niwelacyjną.
W terenie są one oznaczone i noszą nazwę reperów. Dzięki nim nie trzeba za
każdym razem mierzyć wysokości od poziomu morza.
J. Wójcik, „Geografia 1. Ziemia” PPWK. Książnica – Atlas. Warszawa – Wrocław 2002, s.49
2
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
J. Wójcik, „Geografia 1. Ziemia” PPWK. Książnica – Atlas. Warszawa – Wrocław 2002, s.48
v Pomiary satelitarne.
7. Przy pomiarach Ziemi pomija się jej ukształtowanie pionowe (doliny, góry itp.).
Przedłuża się po prostu poziom oceanów pod lądami. Mamy dwa pojęcia kształtu
Ziemi:
v Elipsoida obrotowa – bryła, która powstała przez obrót elipsy wokół jej krótszej
osi (pamiętajmy, że promień równikowy jest dłuższy od biegunowego o 21 km)
W 1980 na podstawie pomiarów satelitarnych określono następujące jej parametry:
- promień równikowy – 6378, 137 km
- promień biegunowy – 6356, 752 km
- średni promień Ziemi – 6371 km
- spłaszczenie biegunowe – ok. 21
(…)
… następujące jej parametry:
- promień równikowy – 6378, 137 km
- promień biegunowy – 6356, 752 km
- średni promień Ziemi – 6371 km
- spłaszczenie biegunowe – ok. 21 km (21,375km)
- obwód równika – 40 075 704 m (ok. 40 076km)
- długość południka – 20 004 km
- długość jednostopniowego łuku południka 111,135 km
- powierzchnia Ziemi – ok. 510 mln km2
- objętość – ok. 1083 mld km2
- masa Ziemi - 5,973 x 1024 kg (5,976 trylionów ton)
v Geoida – to słowo najlepiej opisuje kształt Ziemi. Jest to nieregularna bryła której
nie da się opisać jako elipsoidy obrotowej. Promień równikowy różni się w kilku
miejscach nawet do 200 m a półkula południowa jest bardziej spłaszczona niż
północna.
3
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Def – geoida jest nieregularnym bryłą, którą wyznacza powierzchnia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)