Podział świata na Północ - Południe - wykład

Dr. Rafał Matera
Międzynarodowe Stosunki Polityczne
Wykład XI – Podział świata na Północ - Południe
1. Możliwe kryteria podziału PÓŁNOC-POŁUDNIE:





polityczne
gospodarcze
geograficzne
cywilizacyjne
instytucjonalne
2. Wyróżniki systemu Zachodniego:






nawiązywanie do osiągnięć kultury śródziemnomorskiej
poczucie wspólnoty religijnej
funkcjonowanie w świecie języków europejskich
oddzielenie władzy duchowej od świeckiej
rządy prawa, pluralizm społeczny, społeczeństwo obywatelskie,
indywidualizmu
generalnie oparcie na 3 filarach:
 GOSPODARCE RYNKOWEJ z elementami opieki socjalnej
 DEMOKRATYCZNEJ KULTURZE POLITYCZNEJ
 INSTYTUCJACH
poszanowanie
Zachodni model gospodarki rynkowej:






funkcjonowanie rynku oligopolistycznego, gdzie dominują wielkie korporacje m-owe
działające w otoczeniu małych i średnich firm
spory stopień uspołecznienia własności w sferze produkcji zwłaszcza w postaci kapitału
akcyjnego
występowanie konkurencji również pozacenowej (dzięki uwzględnieniu postępu
technologicznego i innowacyjności)
nowoczesny interwencjonizm państwowy działający w sferze gospodarki rynkowej
instytucjonalne zorganizowanie podmiotów gospodarczych w różnego rodzaju organizacje,
izby handlowe, grupy lobbingowe itp.
tworzenie społeczeństwa informatycznego, w którym informacja jest swoistym czynnikiem
produkcji
3. Kryterium podziału państw Południa:





państwa nowo uprzemysłowione
państwa o gospodarkach przejściowych
państwa z rynków wschodzących
państwa eksporterów ropy naftowej
najsłabiej rozwinięte państwa
4. Teorie opisujące dysproporcje między Północą a Południem:



Teoria Myrdala (wolny rynek powoduje zwiększenie różnic)
Teoria Sachsa (czynnik klimatyczny)
Teoria Wallersteina (systemu światowego)
... zobacz całą notatkę