To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Podwy ż szanie poczucia w ł asnej warto ś ci Ludzie będą doświadczać dysonansu, ilekroć dostrzegają
zagrożenie dla swej samooceny — to znaczy, ilekroć postąpią w sposób, który sprawi, że
pomyślą o sobie, iż zachowali się niedorzecznie lub niemoralnie. Wnikliwy czytelnik być może
zauważył, że założenie to jest trudne do obrony w odniesieniu do ludzi, którzy mają złą opinię
o sobie. Rozważmy przypadek Jasona uważającego siebie za miernego pisarza o kiepskich
umiejętnościach językowych. Pewnego dnia pracuje on nad terminowym zleceniem wraz
z koleżanką, która zauważa, że jego praca jest fachowo wykonana, wspaniale napisana
i znakomicie wyartykułowana. Jak będzie się czuł Jason? Moglibyśmy zakładać, że powinien się
cieszyć i być zadowolony, ponieważ pochwała ze strony koleżanki podniosła jego samoocenę.
Zarazem jednak koleżanka Jasona przekazała mu informację zwrotną, która kwestionuje
jego długotrwały obraz samego siebie jako kiepskiego pisarza, a on może mieć motywację do
podtrzymania tego negatywnego obrazu. Dlaczego? Z dwóch powodów, zgodnie z teori ą samopotwierdzania (Swann, 1984; 1990). Po pierwsze, brak potwierdzenia obrazu samego
siebie wprowadza w stan zmieszania i niejasności; gdybyśmy zmieniali nasze pojęcie Ja za
każdym razem, gdy spotykamy kogoś, kto ma o nas inną opinię, to nie byłoby możliwe
utrzymanie spójnego i zgodnego z wyobrażeniem pojęcia Ja. Po drugie, wchodzenie
w interakcję z ludźmi, którzy spostrzegają nas inaczej niż my spostrzegamy siebie, może
prowadzić do nieporozumień. Nie znający nas ludzie mogą mieć nierealistyczne oczekiwania
i sprawić kłopot, gdy okaże się, że nie jesteśmy tak mądrzy lub tak utalentowani i twórczy, jak
oni o nas sądzą. Lepiej więc pozwolić im poznać nasze wady od samego początku.
Krótko mówiąc, jeżeli osoby z negatywnym obrazem samego siebie otrzymują pozytywną
informację zwrotną, to przeciwstawne potrzeby pojawiają się z jednakową siłą: chęć
pozytywnego myślenia o sobie poprzez wiarę w pozytywną informację zwrotną (potrzeby
podwyższania poczucia własnej wartości) i przeciwstawna im chęć podtrzymania zgodnego,
spójnego obrazu samego siebie i uniknięcia zakłopotania z powodu rozpoznania swojej
prawdziwej wartości (potrzeby samopotwierdzania). Które potrzeby zwyciężą?
W rozdziale tym wykazujemy, że ludzie mają silną potrzebę pozytywnego myślenia
o sobie — krótko mówiąc, że ta potrzeba podwyższania poczucia własnej wartości istotnie
wpływa na postawy i zachowania. Musimy teraz nieco zmodyfikować to twierdzenie. Wyniki
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)