Nauka o społeczeństwie. Socjologia pojawiła się w XVIII w.
Socjologia (def. Jana Szczepańskiego) - to nauka o zbiorowościach ludzkich, której przedmiotem badania są:
- zjawiska i procesy tworzenia się różnych form życia zbiorowości ludzi
- struktury tych zbiorowości
- zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach, a wynikające ze wzajemnego oddziaływania na siebie siły skupiającej i rozbijającej tę zbiorowość
- zmiany i przekształcenia w nich zachodzące.
Podstawą wiedzy społecznej jest obserwacja. Socjolog musi przestrzegać kilka zasad obserwacji naukowych:
- ścisła obserwacja - obserwator musi być pewny, że zjawiska przebiegają tak, jak mówimy
- dokładność - mówi o stopniu lub mierze, należy znaleźć metodę, którą można zmierzyć zaobserwowane zjawisko
- systematyczność
- utrwalenie, zapisywanie wybranych danych - dokładne, rzetelne zapisywanie faktów
- obiektywizm - polega na tym, że precyzujemy pojęcia, które wykorzystujemy, dokładnie je definiujemy.
Socjolog musi podjąć kilka kroków w naukowej metodzie badawczej:
Zdefiniowanie problemu - musimy określić merytoryczną zawartość problemu.
Przegląd literatury - zbieramy informacje o podobnych badaniach przeprowadzonych już wcześniej.
Sformułowanie hipotezy - twierdzenia, które wydaje się badaczowi prawdziwe.
Opracowanie planu badań - czyli przedmiot, czas i miejsce badań.
Realizacja projektu badawczego zgodnie z planem.
Analiza danych i wyciągnięcie wniosków.
August Comte - pierwszy zrealizował zanalizowanie, stwierdził, że socjologia jest pełnoprawną nauką.
H. Spencer - angielski myśliciel, opublikował „Zasady socjologii”, sformułował pierwszą teorię rozwoju społecznego. Społeczeństwo to organizm, który podlega tym samym prawom, co organizm ludzki. Można badać społeczeństwo metodami, którymi bada się organizm ludzki.
E. Durkheim - zadał sobie pytanie, jakimi metodami można badać społeczeństwo. Napisał „Zasady..........”. Zasłynął z socjologizmu. Twierdził, że społeczeństwa nie można badać tak jak organizm ludzki. Wskazał, jak badać społeczeństwo, pokazał metody.
METODY BADAWCZE:
1. Badania statystyczne
2. Kwestionariusze, ankiety:
- kwestionariusz wywiadu - bezpośrednie spotkanie, kontakt
- kwestionariusz ankiety - zestaw pytań, które wypełnia się pośrednio lub bezpośrednio. Osobiste spotkanie może być ale nie musi. Pytania mogą mieć charakter pytań szczegółowych lub ogólnych, otwartych.
3. Badania uczestniczące - polegają na tym, że badacz zostaje członkiem zbiorowości badanej.
(…)
… w postaci segregacji etnicznej. Niektóre grupy izolują się i żyją w segregacji etnicznej. Nie ma tam możliwości mieszanych małżeństw.
3. System feudalizmu - to system stanowy, ten system jest typowo europejski. Powstał w średniowieczu w Europie. Społeczeństwo podzielone było na stany lub warstwy społeczne. W systemie tym społeczeństwo dzieliło się na trzy warstwy społeczne hierarchicznie uporządkowane…
… 10 klas tego kryterium klasowego.
Stratyfikacja społeczna w Polsce się tworzy.
Klasa robotnicza zajmuje niską pozycję.
Jest też klasa chłopska, warstwa prywatnych właścicieli, warstwa rządząca, inteligencja (z racji wykształcenia i zawodu zajmują wysoką pozycję, a z racji dochodu - niską).
RUCHLIWOŚĆ SPOŁECZNA
Ruchliwość społeczna (mobilność społeczna) - to ruch jednostek lub grup społecznych w przestrzeni społecznej.
Typy ruchliwości społecznej:
- ruchliwość wertykalna - (pionowa) - to przemieszczanie się jednostek z góry na dół lub z dołu do góry.
- ruchliwość horyzontalna - (pozioma) - zmiana pozycji społecznej na inną, ale o podobnym statusie.
Obie te ruchliwości są ze sobą powiązane, np. ktoś może dostać lepszą pracę, ale w innym mieście.
Drugi podział ruchliwości:
- ruchliwość…
… struktury społecznej.
2. Innowacje technologiczne.
3. Dyskryminacja, np. kobiet czy mniejszości.
Kilka prawd o ruchliwości społecznej:
1. Ruchliwość w dół (pionowa) jest zjawiskiem dużo rzadszym od ruchliwości w górę.
2. Mniej więcej 1/3 społeczeństwa przemieszcza się w górę w trakcie życia jednego pokolenia.
3. Ruchliwość społeczna ma przede wszystkim miejsce pomiędzy bliskimi pozycjami społecznymi w strukturze (prawdopodobieństwo, ze przeskoczymy o kilka szczebli jest małe).
4.Nie ma długotrwałej tendencji w ruchliwości społecznej.
Najszybszy ruch w górę ma miejsce wraz z modernizacją, wraz z wprowadzeniem technologii. Przyczyny spadku ludzi w dół:
Choroby.
Patologie.
Bezrobocie.
Osoby czasowo zatrudnione.
Renciści i emeryci.
Rozwód, ale tylko w przypadku kobiet.
FUNKCJONALIZM
Teoria funkcjonalizmu…
… na rzecz całości.
2. Socjologizm metodologiczny - przedmiotem analizy funkcjonalnej mogą być tylko i wyłącznie fakty społeczne. Fakty społeczne dla Parsona były jak normu społeczne, kontrola społeczna.
3. Wyjaśnienie funkcjonalne - fakty społeczne Parsons chce zrozumieć pod kątem funkcji. Określenie funkcji, jakie poszczególne fakty pełnią w systemie.
4. Funkcjonalne wymogi - to stałe zasady…
… normy, wartości, cele.
3. Struktura społeczna - pełni funkcję integrującą, czyli struktura społeczna przyczynia się do utrzymywania wzajemnych stosunków pomiędzy elementami danego stosunku społecznego.
4. Kultura - pełni funkcję utrzymywania wzorów działania.
Parsons był przeciwnikiem konfliktów. Uważał, że są „wrzodami społeczeństwa”. Był zwolennikiem ewolucyjnego rozwoju społeczeństwa. Ewolucja…
… poziom potrzeby osiągania
- wysoki poziom empatii
- nonkonformizm - łamanie norm, które są nieadekwatne do życia społecznego
- wiara, że człowiek może panować nad światem przyrody
- orientacja na przyszłość
- liberalizm i demokratyczność.
3. Cechy społeczno - kulturowe:
- dominacja więzi rzeczowych, instytucjonalnych
- struktura społeczna oparta na podziałach warstwowych
- osiągane pozycje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)