Rozdział 5 Pervin Biologiczne podstawy osobowości Ćw. 5 Temperament: Problem psychofizyczny od czasów dawnych do współczesnych Pojęcie temperamentu odnosi się do różnic indywidualnych w jakości emocji, które pojawiają się wcześnie, pozostają względnie stałe, są dziedziczone i oparte na procesach biologicznych.
Cechy konstytucjonalne i temperament : wczesne poglądy Hipokrates i Galen twierdzili że 4 żywioły są reprezentowane w ludzkim ciele przez 4 płyny(krew, czarną żółć, i flegmę), odpowiadając kolejno temperamentowi: sangwinicznemu, melancholicznemu, cholerycznemu i flegmatycznemu; różnicom indywidualnym odpowiada dominacja u ludzi tego bądź innego spośród 4 płynów.
Gall założyciel frenologii, będąca próbą zlokalizowania obszarów mózgu odpowiedzialnych za różnorodne aspekty funkcjonowania emocjonalnego i zachowaniowego.
Kretschmer wyróżnił 3 podstawowe typy budowy ciała: Pyknik(otyły, okrągłej budowy- podatny na psychozę maniakalno-depresyjną, wiązany z ekstrawersją), Atletyk(dobrze umięśniony, silnej budowy), Astenik(wątły, szczupłej budowy- podatny na schizofrenię, wiązany z introwersją)
Badania obarczone błędami metodologicznymi
Sheldon zajmował się psych. konstytucjonalną; twierdził że każda osoba ma wrodzoną pewna podstawową strukturę biologiczną(budowę ciała), determinująca jej temperament, 3 somatotypy:
Typ endomorficzny(grubasek)-preferencja fizycznej wygody, preferencja jedzenia, przyjacielskość- ( wiscerotonia) , zadowolenie z siebie, w wypadku kłopotów potrzeba towarzystwa innych ludzi, Typ mezomorficzny(mięśniak): asertywność, preferencja fizycznych przygód( somatotonia ), energiczność, upodobanie do dominowania, pragnienie władzy, preferencja ryzyka i szansy, współzawodnictwo
Typ ektomorficzny(szczupły) związany z wymiarem temperamentu cerebrotonią(powściągliwość, lękliwość, introwersja), oprócz tego „typ ten wrażliwy na ból chroniczne zmęczenie
Sheldon odkrył rzeczywiście korelacje pomiędzy budowa ciała i temperamentem; ale nie można wyeliminować że korelacje te były oparte bardziej na doświadczeniu niż na biologii(ludzie o różnych typach budowy ciała są nagradzani za różne zachowania
Cechy konstytucjonalne i temperament: Badania podłużne Badania Thomasa i Chess
Śledzili losy 100 dzieci od urodzenia do adolescencji
Określili 3 typy temperamentu dziecka: grzeczne dzieci które chętnie się bawiły i łatwo przystosowywały, trudne dzieci, które były negatywnie nastawione i przystosowywały się z trudem i wolno rozgrzewające się dzieci, które miały niska reaktywność i umiarkowane reakcje
Istnieje pewien wskaźnik dopasowania pomiędzy temperamentem dziecka a środowiskiem tworzonym przez rodziców
(…)
… jest stwierdzić w jakim zakresie człowiek jest odbiorcą wpływów środowiskowych, a w jakim ich twórcą
Czy przestępcy rodzą się takimi czy się nimi stają?
40% różnic indywidualnych w zakresie cechy agresywności można przypisać dziedziczności, ale zachowanie rodziców i warunki społeczne również wpływają na prawdopodobieństwo powstania takich zachowań.
Lokalizowanie funkcji mózgu: Ciało migdałowate
Układ limbiczny, a zwłaszcza ciało migdałowate, odgrywa ważną role w procesach motywacyjnych i emocjonalnych.
Istotne w przetwarzaniu wszystkich bodźców emocjonalnych, jednak szczególnie ważne w przypadku bodźców negatywnych
Odgrywa ważną role w warunkowaniu reakcji lękowej i w nieświadomych wspomnieniach emocjonalnych
Dziecko zahamowane ma niski próg pobudzenia ciała migdałowatego(czyli zbyt szybko ulega pobudzeniu…
… mogą mieć różny wpływ na ludzi którzy mają różne geny.
ludzie o różnych konstytucjach genetycznych mogą wywołać różne reakcje środowiska
ludzie o różnych konstytucjach tworzą różne środowiska
Związki biologii z osobowością:
Ciało migdałowate - część starego układu limbicznego i centrum reakcji emocjonalnych mózgu jest szczególnie ważne dla uczenia awersyjnych reakcji emocjonalnych
Lateralizacja półkólowa…
… się” za dopaminę.
3.Serotonina jest również zaangażowana w regulację nastroju
Współczesne leki, jak SSRI- selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, łagodzą depresję poprzez przedłużanie działania serotoniny na synapsy neuronów
Hormon kortyzon jest związany z reakcja na stres
Trzy główne wymiary temperamentu
Wg. Clark i Watsona, różnice indywidualne w zakresie temperamentu mogą być zebrane razem i ujęte…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)