To tylko jedna z 16 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat 7: Podstawowe wiadomości z petrografii. 7.1: Pojęcie skał, ich budowa, powstanie i podział. Skała jest naturalnym zespołem minerałów wchodzących w skład skorupy ziemskiej, powstałym przez działanie określonych czynników geologicznych. Nauka o skałach, ich własnościach fizycznych i chemicznych, ich powstaniu oraz występowaniu w skorupie ziemskiej nazywa się petrografią.
Skały mogą być:
- zwięzłe (piaskowce, granity), - plastyczne (gliny, iły),
- sypkie (piaski, żwiry),
- półciekłe lub ciekłe (kurzawka, ropa naftowa). O istocie skały decydują:
- skład mineralny,
- struktura, czyli stopień wykrystalizowania poszczególnych minerałów; a więc wielkość i kształt kryształów,
- rozmieszczenie poszczególnych minerałów w skale.
Skały mogą być utworzone tylko z jednego minerału (np. skały wapienne) i wtedy określa się je jako skały proste lub też złożone z wielu minerałów i wtedy nazywają się skałami złożonymi.
Wyróżnia się tzw. istotne składniki mineralne decydujące o istocie skały oraz składniki nieistotne stanowiące domieszki; np. w granicie składniki istotne stanowią: kwarc, skaleń i mika.
Niektóre minerały cechują się wspólnym występowaniem w skałach. Przykładem tego jest.np. współwystępowanie kruszców cynku i ołowiu. Obecność pewnych minerałów w skale wyklucza obecność innych, np. obecność oliwinu wyklucza obecność wolnej krzemionki. Poznanie prawidłowości współwystępowania w skałach jest szczególnie pomocne w poszukiwaniach geologicznych złóż.
Temat: 7.2. Powstanie skał i ich podział
Ze względu na pochodzenie skały dzieli się na trzy grupy: - magmowe,
- osadowe,
- przeobrażone, czyli metamorficzne.
Skały magmowe. Występują najliczniej w skorupie ziemskiej. Są produktem krzepnięcia magmy, a więc ich skład mineralny zależy od jej składu chemicznego. Struktura ich zależy od szybkości i równomierności krzepnięcia magmy. Dzielą się na skały głębinowe i wylewne.
Skały głębinowe powstały z magmy zastygającej w głębi ziemi. Mają one strukturę gruboziarnistą i równoziarnistą, ponieważ stygnięcie magmy odbywało się powoli krystalizacja wszystkich minerałów przebiegała równomiernie. Typową skalą głębinową jest granit. Skały wylewne powstawały z magmy zastygłej na powierzchni ziemi albo płytko pod jej powierzchnią. Krzepniecie magmy odbywało się szybko i równomiernie. W takich warunkach wykrystalizować w większe ziarna zdążyły tylko minerały o wysokim punkcie topnienia, tworząc w zakrzepłym jednobarwnym skrytokrystalicznym
(…)
… okrzemkowa. Stanowi luźną miękką skałę pylastą, będącą nagromadzeniem krzemionkowych szkieletów jednokomórkowych organizmów roślinnych - okrzemek. Barwę ma białą lub żółtawą.
Używana jest do wyrobu mas izolacyjnych i do wyrobu dynamitu. Boksyty. Stanowią skałę ilastą osadową powstałą w wyniku wietrzenia chemicznego skał glinokrzemianowych. Główny ich składnik to tlenek glinu (A1203), którego zawartość…
… zawierają w substancji suchej bezpopiołowej od 4 do 43% części lotnych, brunatne 45 do 60%, półkoks 4 do 10%, koks 1 do 5%.
Ciepło spalania. Wartość opałowa. Przydatność węgla do celów energetycznych ocenia się przede wszystkim na podstawie jego ciepła spalania i wartości opałowej.
Ciepło spalania jest to cała ilość ciepła powstała przy spaleniu 1 kg węgla. Część tą pomniejszoną o ciepło parowania wody…
… i składem mineralnym osadu. Warstwę wyraźnie wyróżniającą się od warstw wyżej i niżej leżących nazywa się ławicą Ławice węgla i innych kopalin noszą nazwę pokładów.
Skały metamorficzne, czyli przeobrażone. Skały osadowe lub magmowe, które wskutek ruchów górotwórczych dostały się w głębsze warstwy skorupy ziemskiej, ulegają metamorfozie, czyli przeobrażeniu. Przeobrażenie następuje pod wpływem panującej…
… wydobycia.
Fosforyty. Stanowią skały lub konkrecje zawierające fosforany wapnia (15 do 40% P2O5 wagowo) w osadach piaszczystych, ilastych lub wapiennych. Zmielone stanowią cenny nawóz fosforowy.
Temat: 7.5. Skały metamorficzne
Najbardziej znanymi i pospolitymi skałami metamorficznymi są gnejsy, łupki krystaliczne, marmury i kwarcyty.
Gnejsy. Stanowią skały przeobrażone powstałe ze skał głębinowych…
… (smary) i asfalt.
Gaz ziemny. Stanowi on mieszaninę lotnych węglowodorów z domieszką dwutlenku węgla, tlenu i azotu, niekiedy helu.
Rozróżnia się dwa rodzaje gazu ziemnego: gaz suchy złożony głównie z metanu (ponad 90% CHJ i gaz mokry zawierający obok metanu również inne węglowodory (etan, propan, butan). Wartość opałowa gazu ziemnego wynosi ponad 35 588 kJ/m3. Gaz ziemny występuje w skałach porowatych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)