To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
dr hab. Jan Krokos. Notatka składa się z 3 stron.
Podmiot poznania 5 zagadnień interesujących teorię poznania: istnienie podmiotu poznania (chodzi o istnienie krańca relacji poznawczej, czy my poznajemy rzecz taką jaka ona jest, czy tylko poznajemy wytwory naszej świadomości; czy w jakiś sposób ujawnia nam się istnienie podmiotu poznającego).
Istnienie podmiotu poznania ujawnia się w przebiegu samych aktów poznawczych (egotycznie zorientowanych- nie ma takiego aktu poznawczego w którego przebiegu nie ujawniał by się podmiot aktu); ujawnia się jako bytowy warunek konieczny spełniania aktu poznawczego i to jako coś posiadające szczególną określoność i trwałość. Czasowniki epistemiczne domagają się podmiotu i wskazują na przedmiot. Nawet język pokazuje że cała struktura sytuacji poznawczej jest ujawniana i widoczna w samym języku. W j. polskim, łacińskim, gdzie nie ma potrzeby używania zaimków, jeszcze bardziej ujawnia się ścisły wiązek podmiotu z aktem poznania- w samej czynności podmiot jest zawarty.
jaka jest natura podmiotu poznającego Chodzi o kontrowersje między naturalizmem (przedmiot wśród innych przedmiotów), a transcendentalizmem -jedyne możliwe stanowisk dla t.p. o jeżeli nie popada w błąd petitio principii(podmiot ujmujemy na tyle na ile on ujawnia się w przebiegu aktów poznawczych)
sposób poznawania istnienia i natury podmiotu poznającego Zastanawiamy się nad 2 stanowiskami: 1. istnienie i naturę podmiotu poznającego ujmujemy bezpośrednio, 2. pośrednio, przez wnioskowanie. Przynajmniej istnienie podmiotu poznającego jest dane bezpośrednio już w przebiegu aktów poznawczych. Podmiot w samym przebiegu aktu poznawczego ujawnia nam się atematycznie (że poznaję i że ja poznaję), bo przede wszystkim ujawni mi się przedmiot. To co jest nam dane atematycznie możemy jednak uczynić przedmiotem naszego poznania stosując poznanie refleksyjne. Jeżeli ja spełniam akt refleksji to muszę odróżnić to co jest reflektowane od samego aktu refleksji. Jeżeli spostrzegam zielone drzewo, to przedmiotem jest zielone drzewo, jeżeli przedmiotem ma być spostrzeganie, muszę uczynić nowy akt. Ja reflektujące jest w określony sposób transcendentne wobec ja aktu reflektowanego- jest strukturalnie transcendentne wobec ja przeżycia reflektowanego. Możemy poznać naturę ja z pewnymi kwalifikacjami tego ja. Spostrzeżenie naszych stanów psychicznych- jest nam dane samo przeżycie, podmiot przeżycia i pewne tendencje, zdolności owego podmiotu. Czy owe zdolności, tendencje pomiotu poznajemy wprost, czy pośrednio- ze skutków? Istotne dla podmiotu poznającego jest to że jest poznający i jest nam to dane bezpośrednio- nie zawsze w pełnej jasności, ale bezpośrednio.
istnienie wielości podmiotów poznania i sposób ich ewentualnego poznania Związany z problemem solipsyzmu.
Solipsyzm - łac. Solus ipse-
(…)
… jeżyk, który rozumiem) oznaczają granice mojego świata. Podmiot poznający nie należy do świata, lecz jest granicą tego świata, tak jak oko ni jest składnikiem pola widzenia. Ja solipsystyczne kurczy się do jakiegoś bezwymiarowego punktu, który już jest poza światem- jak oko, jest granicą, nie częścią świata. Próbował potem przezwyciężyć solipsyzm: jeżeli solipsysta twierdzi że tylko on czuje ból…
…); krytykował solipsyzm Husserla
Dialogiści; Levinas, Bubber- Próba przezwyciężenia solipsyzmu; pierwotnym fenomenem, nieredukowalnym, jest drugi jako niepowtarzalny ty (a nie alter ego, drugie ja), które to ty ujawnia się w mowie, a przede wszystkim w zagadnięciu. Poprzez zagadnięcie drugi objawia swoje oblicze jako drugi. Stoi przed nami bezpośrednio, z góry odsłania nam się jako podmiot. Bubber pokazuje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)