PODEJMOWANIE DECYZJI W ZARZĄDZANIU 1) Pojęcie decyzji Działalność człowieka w codziennym życiu polega na ciągłym dokonywaniu wyborów w sposób mniej lub bardziej uświadomiony. Zgodnie z teorią George P. Hubera możemy: -podejmować decyzję, -dokonywać wyboru, -rozwiązywać problem. Podejmowanie decyzji jest to proces wyboru jakiegoś działania celem rozstrzygnięcia określonego problemu. Dokonywanie wyboru oznacza ograniczony zakres działań związany z wyborem jednej ze zbioru wielu możliwości, gdzie sam wybór jest zaledwie częścią podejmowania decyzji.
Rozwiązanie problemu odnosi się do szerokiego zakresu przedsięwzięć związanych z wyszukaniem i wdrożeniem kierunku działania prowadzącego do korekty niezadowalającej sytuacji.
Decyzja jest aktem będącym wolnym wyborem jednego z możliwych przyszłych zachowań się, czyli jest to wybór jednego działania z pewnej ilości działań możliwych w danym momencie lub świadome powstrzymywanie się od wyboru, co jest także wyborem. Charakterystyczną cechą decyzji jest działanie przyszłe i dotyczy decydenta czy innych osób, jest świadomym wyborem poprzedzonym analizą wariantów przyszłego działania. Decyzja jest wtedy, gdy wybór dotyczy takich wariantów, które tworzą prawdopodobieństwo uzyskania zamierzonych celów. Zestawiając cechy decyzji możemy stwierdzić, że decyzją jest dokonywanie wyboru świadomego i celowego.
Świadomość wyboru wymaga znajomości:
wariantów rozwiązania i wyboru najlepszego z nich,
konsekwencji tych wariantów w zależności od wpływów otoczenia,
celów i kryteriów, będących miarą oceny konsekwencji, a tym samym i wariantów.
Teoria decyzji dąży do opisania, rozumienia złożonych systemów składających się z ludzi, środków i przedmiotów pracy w celu wypracowania modeli potrzebnych w technice podejmowania decyzji. Teoria psychologiczna dotyczy zachowania człowieka w organizacji. Prawie zawsze człowiek ma prawo wyboru, chociażby w sferze emocji lub postaw. Mimo, że życie zmusza nas do uległości w zachowaniu, możemy coś akceptować lub nie. Każda decyzja oceniana jest ze względu na jej wartość dla osoby oceniającej. Im więcej możliwości wyboru, tym trudniejsza decyzja:
wiele wariantów może zostać niezauważonych, nie zawsze da się dobrze porównać wszystkie warianty, niektóre czynniki mogą być nieznane osobie podejmującej decyzję,
nie wszystkie następstwa decyzji są znane w chwili jej podejmowania,
ponadto wybór dokonany obecnie może okazać się niekorzystny w przyszłości.
Dokonanie danego wyboru zależy też od osobistych cech decydenta: ryzykanci decydują od razu, nie eliminują emocji, podejmują decyzję w ostatnim momencie, bez głębszej analizy.
(…)
…; ze względu na to, że są dokładne, aktualne i powiązane z zadaniami, a także wskazują na główne cechy danej sytuacji. SYSTEMY INFORMOWANIA KIEROWNICTWA (SIK)
SIK jako sformalizowana metoda udostępniania kierownictwu dokładnej i aktualnej informacji, ułatwiającej podejmowanie decyzji i umożliwiającej skuteczne wykonywanie planistycznych, kontrolnych i operacyjnych funkcji organizacji.
EWOLUCJA SIK
W przeszłości systemy informowania kierownictwa były wysoce nieformalne pod względem struktury i wykorzystania. Dopiero wraz z nadejściem komputerów, z ich możliwościami przetwarzania i streszczania dużych ilości danych, projektowanie systemów informowania kierownictwa stało się procesem sformalizowanym i przedmiotem badań. Dążenie do efektywnego wykorzystania komputerów prowadziło do rozpoznawania i badania…
… do komputerów, analizowane i przedstawiane.
WARTOŚĆ I KOSZT INFORMACJI
Zadaniem systemów informowania kierownictwa (SIK) jest dostarczanie kierownikom właściwych informacji we właściwym czasie. Robert H. i Richard L. Van Horn uważają, że wartość informacji zależy od czterech czynników: jej jakości, aktualności ilości oraz powiązania z zadaniami możliwymi do podjęcia przez kierownictwo.
Jakość informacji…
… się ważną częścią systemów informowania kierownictwa w wielu organizacjach.
SIK. Rozrastanie się działów EPD skłoniło kierowników do bardziej racjonalnego planowania systemów informacyjnych w ich organizacjach. Doprowadziło to do powstania koncepcji skomputeryzowanych systemów informacyjnych, które później zyskały nazwę komputerowych SIK- lub po prostu SIK. Gdy funkcje działów EPD wyszły poza rutynowe…
…, który powstaje zawsze, gdy istnieją różne możliwości rozwiązania pewnego zagadnienia, mogące przy tym dać różne wyniki.
Konieczność wyboru jednego sposobu spośród różnych możliwości wywołuje konieczność zebrania jak największej ilości informacji dotyczących poszczególnych rozwiązań. Źródłem może być:
dane statystyczne
dokumenty
prowadzenie obserwacji, pomiarów
W etapie selekcji informacje przechodzą dwa stadia…
… codziennie stykają się z licznymi problemami i zadaniami, których sama ilość jest oszałamiająca. By tego uniknąć, powinni po ustaleniu lub korekcie priorytetów rozdzielać swój czas zgodnie z nimi.
Uzyskiwanie istotnych informacji. George P. Huber zdefiniował określone kategorie informacji istotnych w podejmowaniu decyzji.
Podstawowe informacje- tworzą zasadniczą strukturę sytuacji decyzyjnej. Uzyskuje się je w trakcie identyfikacji problemu i opracowywania wariantów. Informacje precyzujące - ukierunkowują podstawowe informacje i ułatwiają ocenę wariantów. Jedynie z tych informacji wskazują prawdopodobieństwa przyszłych stanów natury oraz szanse rzeczywistego wystąpienia przewidywanych konsekwencji każdej możliwości. Drugie z nich informują o względnym znaczeniu każdego z kryteriów realizacji celów organizacji…
… te posługują się sztuczną inteligencją do diagnozowania problemów, zalecania strategii unikania lub rozwiązania tych problemów, uzasadniania takich zaleceń oraz do "uczenia się" z każdego doświadczenia czy sytuacji.
ROZMAITE INFORMACJE DLA RÓŻNYCH SZCZEBLI KIEROWNICTWA
G. Anthony Gorry i M. S. Scott Morton wskazali, że system informacyjny organizacji musi dostarczać informacje kierownikom na trzech poziomach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)