J. Piłsudski wobec Rosji i Niemiec. Przed rokiem 1918 Piłsudski był zwolennikiem ruchu proaustriackiego (grupa niepodległościowa), upatrującego drogę do niepodległości w oparciu o walkę zbrojną u boku państw centralnych.
W kwestii granic zachodnich wiedział, że pole manewru jest małe, granica z Niemcami zostanie ustalona w oparciu o czynniki zewnętrzne (sytuacja międzynarodowa, stosunek wielkich mocarstw). Większą przestrzeń do działania stanowiły dla niego granice wschodnie. Chciał stworzyć federacje na kresach wschodnich, utworzyć strefę buforową oddzielającą Polskę od Rosji. Państwa takie jak Ukraina, Białoruś czy Litwa miały być zależne od Polski na zasadach odwołujących się do idei I RP (idea jagiellońska).
Idea federacyjna - utworzenie federacji niepodległych narodów wschodnich w obrębie państwa polskiego, widział ich dążenia niepodległościowe, ale był przekonany, że nie będą w stanie samodzielnie utrzymać suwerenności. Z tego wywodzi się także:
Idea prometejska, w myśl której należy pomóc wszystkim oderwanym, bądź zamierzającym się oderwać od Rosji narodom
Mimo wszystko utrzymywał równoważne, stabilne stosunki zarówno z Rosją, jak i Niemcami, nawiązując układy bilateralne. Stosunki polsko-radzieckie i polsko-niemieckie traktował łącznie, zauważając zagrożenia z obu stron i przewidując ich porozumienie. Tak formułował swoją wizję zmian geopolitycznych w Europie: "Rosja będzie pobita przez Austrię i Niemcy, a te zaś z kolei przez siły anglo-francuskie. Wschodnia Europa będzie pobita przez Europę Środkową, a ta z kolei przez Zachodnią. To wskazuje Polakom kierunek działania”. R. Dmowski wobec Rosji i Niemiec. Dmowski swoją wizję opierał na współpracy z Rosją. Zauważał, że Germanie ciągle napierają na wschód, a Polacy są dla nich przeszkodą w ekspansji, dlatego przewidywał sojusz Polski z Rosją - najsilniejszym narodem słowiańskim. Jako zwolennik państwa w granicach jak najbardziej etnicznych, zdawał sobie sprawę z niskiego potencjału geopolitycznego Polski, zbyt małego by samodzielnie przeciwstawić się Niemcom, dlatego do 1914 roku snuł plany zjednoczenia ziem polskich pod autonomią rosyjską. Po upadku caratu, Dmowski modyfikuje swoją myśl ładu przestrzennego Rzeczpospolitej opierając się na 3 kryteriach: - historycznym, czyli ziemie przedrozbiorowe, - kulturowym, czyli ziemie, na których Polacy stanowili mniejszość, ale dominowali kulturowo, przez co istniała szansa na spolonizowanie reszty populacji, - geopolitycznym, czyli do Rzeczpospolitej należy włączyć także ziemie niepolskie, ale ważne ze względów strategicznych, komunikacyjnych czy gospodarczych. W Niemcach widział największe zagrożenie, ze względu na różnice cywilizacyjne, kulturowe, zatargi historyczne i spory terytorialne.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)