Pedagogika przezwyciężania obcości
WYJAŚNIJ POJĘCIE „RÓŻNICY” U DERRIDY I ZNACZENIE JEJ DLA PEDAGOGIKI
Derrida wprowadził ontologiczną kategorię różnicy poprzedzającej istnienie. Umożliwia to traktowanie (także w pedagogice) odmienności (w zakresie wieku, płci, zdolności) jako podstawy kulturowej tożsamości. Żeby istnieć jako ktoś, kto ma swoją tożsamość, trzeba się najpierw różnić, należy najpierw kogoś wyodrębnić, oddzielić, czyli wyróżnić ; dopiero różnica pozwala temu co identyczne na bycie sobą ; nie można określić czyjejś tożsamości nie ustanawiając go inaczej niż jako coś innego ; WYJAŚNIJ DERRIDIANSKĄ KATEGORIĘ O „DUALNYM CHARAKTERZE JĘZYKA” Język jest ustrukturyzowany na zasadzie binarnych opozycji - wszystkie pojęcia mają swoje przeciwieństwa, a sposób ich uporządkowania w parach nie jest przypadkowy. Zwykle na pierwszym miejscu w każdej parze fenomenów znajduje się pojęcie o charakterze pozytywnym, o mocnych cechach (np. dobro, prawda, piękno, mądry), natomiast na drugim miejscu sytuuje się kategorię słabszą, o właściwościach negatywnych (np. zło, fałsz, kicz, głupi) ; dobry nie jest złym, biały nie jest czarnym , duży nie jest małym ; w procesie konstruowania tożsamości identyfikujemy się z dobrą stroną językowo skonstruowanych znaczeń ; WYJAŚNIJ POJĘCIE „INNY” U DERRIDY Kategoria inności to negatywna strona naszej tożsamości ; inny to gorszy, przez co nie ma dostępu do komunikacji ; opozycyjne terminy (na drugim miejscu) stanowią tło dla zdefiniowania pierwszych ; o tym, które z nich znajduje się na pierwszym miejscu decyduje interpretacja władzy ; zależy to od tego, jak relacje władzy żądzą dyskursem i językiem ; WYJAŚNIJ DERRIDIAŃSKĄ KATEGORIĘ „DEKONSTRUKCJI” Dekonstrukcja może być jedną z możliwych strategii myślenia krytycznego, które prowadziłoby do wyzwolenia, wyjścia poza władzę języka ; jest tu krytyka języka od środka w oparciu o takie kategorie, które same są niedualne, nierozstrzygalne ; chcąc dekonstruować język należy przeprowadzić jego krytykę, dociekać wartości opinii i procesu formowania się za jego pośrednictwem tożsamości ; trzeba rozbić strukturę języka, by odnaleźć w nim pojęcia, które nie są uchwytne ani w tym, ani w przeciwstawnym mu języku ; zabieg ten pozwoliłby rozerwać strukturę języka, by otworzyć przestrzeń dla kategorii, które nie dają się umieścić w dualnym schemacie ; WYMIEŃ PODSTAWOWE KONSEKWENCJE PROPOZYCJI DERRIDY Filozofia Derridy jest rodzajem jest rodzajem pomysłu na to, jak czytać teksty ; z jednej strony można cytować i nie komentować od siebie czyichś myśli, z drugiej strony można unikać cytowania, dążąc do zastąpienia czyjegoś tekstu jakimś metajęzykiem ; Derrida uczy też pewnej pokory wobec typowego dla naukowych analiz przeświadczenia, że można czyjś tekst zawłaszczyć i zapewnić czytelników o swoim słusznym odczytaniu ; tekst uniemożliwia odszukanie i przywłaszczenie całościowego sensu poza nim samym, co uniemożliwia rozszyfrowanie ukrytych znaczeń ; ten typ dekonstrukcji tekstów pozwala nam na przezwyciężenie obcości tego, co obce i co nie podaje się jednoznacznej konceptualizacji ; dzięki takiej refleksji teksty pedagogiczne stają się prywatnym „rodzajem pisarstwa”, pozbawionym jakiejkolwiek powszechnej , intersubiektywnej sprawdzalnej ważności ; ich dekonstrukcja jest dzięki temu twórcza, otwierając przestrzeń na zjawiska, pojęcia, które mają znaczenie jedynie w pewnym kontekście; nie ma przy tym jakiejś jednej dekonstrukcji, gdyż nie ma idealnej i absolutnej strategii wytw
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)