12. PAŃSTWO DEMOKRATYCZNE A PAŃSTWO PRAWNE. DEMOKRATYCZNE PAŃSTWO PRAWNE. ISTOTA SPORU WOKÓŁ TYCH POJĘĆ:
I. Punktem wyjścia jest art. 2 Konstytucji RP: „Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.”
II. Na tym tle można rozważać pojęcia:
- demokratyczne państwo prawne,
- państwo demokratyczne,
- państwo prawne,
- państwo sprawiedliwe.
III. Możliwe interpretacje pojęcia „demokratyczne państwo prawne”:
1. jako pojęcie integralne:
a) sens podejścia:
- materialne ujęcie państwa prawnego (ujęcie formalne + aksjologia)
- prawo powinno uwzględniać katalog podstawowych wartości demokratycznych
b) wg J. Wróblewskiego:
- demokratyczność → szeroki udział opinii społecznej w stanowieniu, wpływ społeczeństwa na stosowanie prawa
- państwo prawne → tyle co praworządne
c) wg M. Wyrzykowskiego:
- demokratyczność → przestrzeganie minimalnych procedur, tworzenie urządzeń ochrony prawnej, tworzenie systemu praw i gwarancji wolności jednostki
- państwo prawne → elementy formalnego państwa prawnego
d) H. Izdebski:
- ujęcie holistyczne → konstytucjonalizm, prawa obywatelskie, odpowiedzialność ministrów przed parlamentem, sądownictwo administracyjne, samorząd terytorialny
2. jako pojęcie zawierające dwie koncepcje: a) koncepcje składowe:
- państwo demokratyczne
- państwo prawne
b) uzasadnienie odrębności:
- historyczne (A. Kubiak) → obie koncepcje kształtowały się równolegle
- racjonalne (D. Merten) → ryzyko subiektywnego postrzegania aksjologii
- merytoryczne → państwo demokratyczne to o wiele więcej niż państwo prawne
c) składowe pojęcia demokratycznego państwa prawnego:
- państwo prawne
- zasada podziału władzy
- idea konstytucjonalizmu
- idea ochrony podstawowych praw i wolności obywatelskich
- idea samorządu terytorialnego
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)