Pani Bovary Bowaryzm Słownik terminów literackich podaje, że bowaryzm to „termin pochodzący od nazwiska tytułowej bohaterki powieści G. Flauberta Pani Bovary ” i oznacza „tworzenie fikcyjno-życzeniowej wizji własnej osoby, widzenie siebie jako kogoś innego”. Zwrot wszedł do języka teorii literatury i dotyczy chociażby bohaterek romansów czy dam żyjących w zbytku. Charakteryzuje kobietę nieszczęśliwą, rozczarowaną i znudzoną prowadzonym życiem i otaczającym ją środowiskiem. Jedynym szczęściem są dla nich marzenia, świat nierealnych fantazji.
Okoliczności powstania Inspiracje Od początku swojej działalności literackiej Flaubert interesował się tematem kobiety łamiącej tradycyjne normy obyczajowe. Po raz pierwszy wątek ten zawarł napisanym w wieku 15 lat w opowiadaniu Namiętność a cnota , którego bohaterka, Mazza Willer, zdradza swojego męża-bankiera, zostaje porzucona przez kochanka, zabija swojego męża i dzieci, wreszcie popełnia samobójstwo . Postać Mazzy miała w jego zamyśle pokazywać, w jak łatwy sposób kobieta pod wpływem pożądania porzuca wszelkie moralne konwenanse i staje się niewolnicą własnej namiętności. Dalsze refleksje nt. postawy niewiernych żon nasunęła Flaubertowi lektura Fizjologii małżeństwa Balzaka. M.in. pod jej wpływem stwierdził on, iż kobieta dopuszczająca się zdrady jest bardziej kobieca niż ta, która tego nie czyni.
Według wersji rozpowszechnianej przez Maxime'a du Campa, podanej w wątpliwość przez późniejszą krytykę, ostateczną inspiracją dla Pani Bovary była historia rodziny wiejskiego lekarza Delamare, wielokrotnie zdradzanego przez ukochaną żonę. Kobieta ta, po kilkakrotnym okradzeniu męża w celu zdobycia środków dla kolejnych kochanków popełniła ostatecznie samobójstwo, zostawiając kilkuletnią córkę. Jej mąż, nie mogąc się z tym pogodzić, również otruł się. Zdaniem F. Browna bardziej możliwym jest, by pierwowzorem Emmy Bovary były znane Flaubertowi kobiety prowadzące podobny tryb życia: Louise Colet i Louise Pradier.
Praca nad powieścią Między latem 1851 a marcem 1852 Flaubert ukończył połowę pierwszej z trzech części Pani Bovary . Od tego momentu relacjonował dalsze prace w listach do Louise Colet, opisując postępy w tworzeniu tekstu oraz rozważania nad jego stylem i formą. Opis fabuły [ Karol Bovary, z zawodu lekarz, zostaje wyswatany przez nieustannie ingerującą w jego życie matkę z podstarzałą, bardzo brzydką, ale za to podobno bogatą wdową po komorniku z Dieppe - Heloizą Dubuc. Po ślubie okazuje się, że kobieta jest apodyktyczna i nad wyraz podejrzliwa (zwłaszcza gdy mąż często odwiedza swego pacjenta i jego piękną córkę Emmę). Na jaw wychodzi również fakt o jej zatajonym kredycie hipotecznym. Heloiza po kłótni z rodzicami Karola, czując się osaczoną i wyszydzaną przez społeczeństwo, nie wytrzymuje napięcia i w wyniku krwotoku płucnego umiera.
(…)
…. Z każdym dniem wymyśla nowe kłamstwa. Żyje w świecie ułudy, nie chcąc dopuścić do siebie realiów. Zaniedbuje dom i rodzinę. Teściowa zarzuca jej lenistwo i ateizm. Nikt jednak nie wie o jej niewierności, a zaślepiony pan Bovary wierzy jej wyjaśnieniom.
Pewnego dnia pani Bovary zostaje powiadomiona o swym kolosalnym zadłużeniu. Nie jest w stanie spłacić długów za luksusowe towary, jakie nabyła…
… o cudzołóstwie żony i nadal żyje w przekonaniu o czystości Emmy. Ma żal do Boga o odebranie mu ukochanej małżonki i zostaje ateistą. Spłaca także długi zmarłej żony. Pewnego dnia odnajduje listy Emmy, świadczące o jej romansach z Rudolfem i Leonem. Załamany, umiera, opuszczając kilkuletnią córkę.
Cechy utworu
Postać bohaterki tytułowej
Wychowana w klasztorze, namiętnie czytająca powieści Waltera Scotta i romanse Emma Bovary przez całe życie tęskni do wyzwolenia z otaczającej ją rzeczywistości, marzy o wielkiej romantycznej miłości. Opisując jej życie, narrator powieści z ironią ukazuje kontrast między marzeniami Emmy a rzeczywistością: jej mąż Karol przybywa do niej nie na wspaniałym rumaku, jak mityczny rycerze, lecz na zwykłej chabecie; zamiast pełnego przepychu przyjęcia weselnego kobieta…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)