To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Osoby prawne Osoby prawne to, obok osób fizycznych, podmioty prawa co oznacza, że mogą być one nosicielem praw lub obowiązków. Wyposażenie człowieka w zdolność prawną jest oczywiste, skoro mówiąc o człowieku mówimy „kto” a nie „co”; już w warstwie językowej akcentujemy podmiotowość człowieka. Ponadto każdy człowiek to byt realny, istniejący fizycznie a osoby prawne nie istnieją fizycznie - ich byt ma charakter bytu wyłącznie prawnego: funkcjonują tylko dlatego, że ustawodawca dopuścił ich istnienie. Rodzi się oczywiście pytanie o przyczyny dopuszczenia do obrotu osób prawnych. Odpowiadając na nie trzeba podkreślić, że osiągnięcie określonych celów przez ludzi staje się łatwiejsze w razie podjęcia przez nich współdziałania. Równocześnie trudno sobie wyobrazić sytuację, w której grupa prowadząca określone działania - zwłaszcza we współczesnym świecie - będzie mogła funkcjonować bez wchodzenia w rozmaite relacje prawne. Jeśli pewna grupa ludzi chce np. prowadzić działalność gospodarczą, to pojawiają się m.in. pytania: kto będzie reprezentował wspólnotę czy ponosił odpowiedzialność majątkową za wspólne działania. Ponieważ prowadzenie działalności gospodarczej jest obarczone ryzykiem, atrakcyjne jest ograniczenie zakresu odpowiedzialności osobistej wyłącznie do wysokości kapitału wniesionego do wspólnego przedsięwzięcia. Staje się to możliwe przy „oddzieleniu” podmiotowości prawnej osób tworzących daną wspólnotę od podmiotowości stworzonej w określonym celu organizacji. Oczywiście podmiotowość prawna jednostek organizacyjnych jest dogodna nie tylko w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej ale również działalności nie nastawionej na osiągnięcie zysku lecz innych celów.
Osoby prawne można zatem zdefiniować jako jednostki organizacyjne, które tworzone są na podstawie obowiązujących przepisów i są wyposażone w odrębną od ich założycieli zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Ta uproszczona definicja koresponduje z treścią art. 33 kc, zgodnie z którym osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Jak widać, z mocy przepisów kodeksu cywilnego tylko Skarb Państwa ma osobowość prawną. Zagadnienie podmiotowości prawnej Skarbu Państwa ściśle wiąże się z własnością państwową. Państwo, będąc polityczną organizacją wielkiej grupy społecznej, spełnia rozmaite funkcje: zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne, wewnętrzne, utrzymuje wymiar sprawiedliwości, szkolnictwo itd. Realizacja wszystkich tych działań nie byłaby możliwa gdyby państwo nie było podmiotem prawa. Można zatem powiedzieć, że Skarb Państwa to państwo w roli podmiotu stosunków prawa cywilnego. Taki sposób pojmowania Skarbu Państwa wzmacnia treść art. 441 § 1 kc, zgodnie z którym własność i inne prawa majątkowe, stanowiące mienie państwowe przysługują Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym. Państwową osobą prawną - zgodnie z art.1a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa - jest inna niż Skarb Państwa jednostka organizacyjna, posiadająca osobowość prawną, której mienie jest w całości mieniem państwowym
(…)
… organizacyjna zyskuje podmiotowość prawną w momencie wpisu do właściwego rejestru (art. 37 § 1 kc). Rejestrem tym jest najczęściej Krajowy Rejestr Sądowy (por. ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. t.j. z 2001r. Dz.U. Nr 17, poz. 209 ze zm.). Przepisy szczególne mogą wprowadzać jednak odrębne od KRS rejestry. Tak jest np. w przypadku uczelni niepublicznych, których rejestr prowadzi minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego.
Przykład:
Art. 29. 1. Uczelnia niepubliczna oraz związek uczelni niepublicznych uzyskują osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych, zwanego dalej „rejestrem”.(ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym). Organ prowadzący dany rejestr jest zobowiązany do wpisu ubiegającej się o to jednostki, jeżeli spełnia…
… prawnych jest rezultatem woli określonych organów państwa. Przykład:
Art. 18.
1. Utworzenie publicznej uczelni akademickiej, jej likwidacja, zmiana nazwy oraz połączenie z inną uczelnią publiczną następują w drodze ustawy.
2. Utworzenie publicznej uczelni zawodowej, jej likwidacja, zmiana nazwy oraz połączenie z inną publiczną uczelnią zawodową następują w drodze rozporządzenia Rady Ministrów (ustawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)