PROCESY I TECHNIKI PRODUKCYJNE (PRODUKCJI ŻYWNOŚCI) W. 2. PODSTAWOWE POJĘCIA ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ PROCESU TECHNOLOGICZNEGO W PRODUKCJI ROŚLINNEJ. ZABIEGI UTRZYMUJĄCE WŁAŚCIWOŚCI GLEB. Dobór działalności w produkcji roślinnej oraz struktura produkcji są ściśle uwarunkowane jakością gleby w gospodarstwie. Gleba jest to wierzchnia warstwa ziemi powstała w wyniku wietrzenia skały macierzystej pod wpływem wody, roślin, zwierząt, człowieka i czynników klimatu, będąca źródłem składników pokarmowych i wody dla roślin. Jej potencjalną zdolność zaspokajania potrzeb roślin nazywamy żyznością. Wyróżniamy żyzność naturalną , związaną z typem gleby, i żyzność nabytą, powstałą w wyniku wieloletniej, celowej działalności człowieka. Pojęciem zbliżonym do żyzności jest urodzajność gleby , przez którą rozumiemy nie potencjalną, lecz rzeczywistą produkcyjność gleby. Urodzajność wynika zarówno z żyzności gleby, jak i stosowanej technologii produkcji. Błędy w technologii, zwłaszcza w zakresie następstwa roślin po sobie, mogą spowodować zmęczenie gleby , przejawiające się spadkiem plonów przy poprawnej (poza następstwem roślin) agrotechnice, a wynikające z nasilenia się chorób i szkodników oraz jednostronnego wyczerpania gleby ze składników pokarmowych. Zmęczeniu g leby można zapobiec stosując właściwe następstwo roślin tj. właściwą kolejność roślin po sobie na tym samym polu.
Zmianowanie. Płodozmian. Pojęcia i definicje Monokultura - uprawa jednego gatunku roślin na tym samym polu przez kilka lat.
Przedplon - roślina poprzedzająca uprawiany gatunek Poplon - roślina uprawiana po zbiorze gatunek podstawowego
Roślina następcza - roślina uprawiana na danym polu po zbiorze gatunku, który rósł dotychczas na polu
------------------------------------------------------------------------
Następstwem roślin nazywa się kolejność uprawy różnych gatunków roślin na danym polu w okresie kilku lat.
Zmianowaniem roślin nazywa się takie następstwo roślin po sobie, które uwzględnia biologiczne właściwości roślin oraz ich wymagania agrotechniczne i siedliskowe (gleba, klimat).
Płodozmianem nazywamy zmianowanie roślin zaplanowane na określoną liczbę lat i pól oraz dla określonego gospodarstwa.
---------------------------------------------------------------------------
Wszystkie rośliny uprawne występujące w zmianowaniu możemy podzielić na dwie grupy:
poprawiające żyzność gleby ; zaliczamy tu rzepak, motylkowe, okopowe uprawiane na oborniku, kukurydzę (grupę tę nazywamy ogólnie niezbożowymi)
(…)
… równomierności rozsiewu może być wykorzystane sprężone powietrze.
rzędowym, gdy nawozy są wysiewane rzędami, razem z siewem nasion;
gniazdowym, stosowane punktowo, przy roślinach;
dolistnym - dokarmianie roślin w formie oprysku roztworem nawozu mineralnego; coraz częściej stosowane w nowoczesnym rolnictwie, także łącznie z pestycydami;
Do nawożenia stosowane są nawozy organiczne i mineralne. Do nawozów…
…. Nawozy mineralne (sztuczne) zawierają składniki odżywcze dla roślin uzyskane w wyniku procesów chemicznych, rzadziej z kopalin. Wśród składników nawozów mineralnych wyróżniamy makroelementy oraz mikroelementy. Nawozy mineralne występują jako jedno- i wieloskładnikowe (mieszane i kompleksowe). Dawki nawozów wyraża się (przelicza) w czystym składniku (N, P, K, Ca ..)
Generalną tendencją w zakresie…
… pastewne
Produkcja roślinna dostarcza ziemiopłodów, które mogą być przeznaczone do:
Bezpośredniego spożycia (owoce, warzywa, ziemniaki)
Przerobu na wtórne produkty spożywcze (zboża, rośliny oleiste, buraki cukrowe, ziemniaki)
Przerobu na produkty niespożywcze (rośliny włókniste, rośliny oleiste, ziemniaki)
Skarmiania (zboża, okopowe, rośliny pastewne, trawy)
Rośliny uprawne
Ze względu na rodzaj…
… pastewna, brukiew, rzepa - rośliny pastewne
Okopowe pastewne zajmują areał ok. 7,5%.
Topinambur - składniki pokarmowe w bulwach, roślina paszowa.
Cykoria - susz (namiastka kawy, dodatek do koncentratów spożywczych)
Maniok, bataty - rośliny bogate w węglowodany, uprawa w klimacie ciepłym.
Rośliny oleiste
Źródło oleju oraz białka roślinnego do celów spożywczych oraz paszowych (makuch).
Struktura produkcji…
… cukrowe
Surowiec do prod. cukru (burak zawiera 16 - 20% sacharozy), ale do celów przemysłowych (etanol, gliceryna, kwasy organiczne, detergenty). W skali światowej ok. 30% cukru z buraka (reszta trzcina cukrowa).
W Polsce buraki cukrowe uprawia się na areale ok. 300 tys. ha (2,6 % całk. pow. upraw). Zbiór - ok. 12 mln ton ( ok. 1,8 mln ton cukru).
Liście i wysłodki - pasza.
Buraki pastewne, marchew…
… dla krajowego przemysłu spożywczego i eksport.
warzywa kapustne ( 1 pozycja w warzywach) - kapusty głowiaste (biała, czerwona, włoska), kalafior, kalarepa, brokuły, kapusta brukselska, kapusta pekińska
korzeniowe
burak czerwony (2 pozycja w produkcji warzywniczej), marchew (3 pozycja w produkcji warzywniczej), pietruszka, seler
cebulowe
cebula (4 pozycja w produkcji warzywniczej), por, szczypiorek, czosnek…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)