Optymalna wielkość produkcji przedsiębiorstwa działającego na rynku o konkurencji doskonałej, w krótkim okresie czasu
Przypomnijmy założenia doskonałej konkurencji.
Ilość nabywców i oferentów jest tak duża, a udział każdego z nich w rynku jest tak mały, że np. zmiana wielkości produkcji pojedynczego oferenta nie ma wpływu na sytuację ekonomiczną pozostałych producentów działających na danym rynku.
Rynek jest homogeniczny, czyli m.in. nabywcy nie maja preferencji w stosunku do oferentów i tak samo oferenci nie różnicują nabywców.
Ceny każdej transakcji są znane wszystkim uczestnikom gry rynkowej (jest doskonała informacja cenowa).
Tego typu warunki spowodują, że oferenci i nabywcy nie będą w stanie pojedynczo wpływać na cenę rynkową i dlatego traktują ją jako daną (parametr) do którego dostosowują wielkość produkcji bądź zakupów.
1. Przychód przedsiębiorstwa działającego w warunkach konkurencji doskonałej.
Przychód podmiotu gospodarczego ze sprzedaży danego produktu jest iloczynem wielkości sprzedaży i uzyskanej ceny. Będziemy go wyliczać według wzoru:
E = py
gdzie: E - przychód, p - cena rynkowa, y - wielkość sprzedaży (produkcji).
Odczytanie sensu ekonomicznego tego pojęcia z powyższego wzoru jest na tyle proste, że przejdźmy od razu do prezentacji przebiegu funkcji przychodu.
Jeżeli stwierdziliśmy, że na rynku o konkurencji doskonałej cena po której sprzedaje swój wyrób dany producent nie zależy od wielkości jego produkcji, to tym samym przyjęliśmy, iż cena p występująca w definicji przychodu jest stałą (parametrem). Jedyną zmienną we wzorze E = py jest wielkość produkcji. Wtedy obrazem funkcji przychodu jest prosta wychodząca z początku układu współrzędnych, co prezentuje rys. 1.
Przedstawiono na nim dwie funkcje przychodu dla różnych cen. Jeżeli przekształcimy wzór definicyjny E w następujący sposób:
to na jego podstawie możemy stwierdzić, że skoro dla tej samej wielkości produkcji E1 jest zawsze większe niż E2, to cena p1 musi być wyższa niż p2. Dodatkowo można zauważyć, że wysokość ceny musi być równa tangensowi kąta nachylenia prostej przychodu. Oznacza to, że im bardziej stroma jest ta prosta tym po wyższej cenie był sprzedawany dany produkt.
W analizie wykorzystywać będziemy również pojęcie przychodu krańcowego, oznaczone symbolem E', które zdefiniujemy w podobny sposób jak koszty krańcowe.
Przychód krańcowy pokazuje o ile zmieni się przychód całkowity, gdy wielkość sprzedaży zmieni się o jednostkę. Tym samym możemy powiedzieć, że przychód krańcowy pokazuje cenę po której sprzedano ostatnią jednostkę danego towaru
(…)
…). W punkcie C Kc ma tzw. punkt przegięcia. W przedstawionym na rys. 2e przypadku krzywa kosztów całkowitych przecina prostą przychodu całkowitego w punktach A1 i A2. Tam zysk jest równy zero. Dla wielkości produkcji yB1 funkcja zysku ma minimum (tak jak w przypadku 3) a dla yB2 ma maksimum (tak jak w przypadku 4). Na podstawie wcześniejszych ustaleń wiemy, że dla yB1 i yB2 koszty krańcowe zrównały się z ceną…
… z matematycznego punktu widzenia jest warunkiem koniecznym na wystąpienie maksimum funkcji. Warunek wystarczający stwierdza, że druga pochodna funkcji w punkcie, gdzie pierwsza była równa zero, musi być mniejsza od zera. Wykorzystując równość występującą w formule 2 możemy ten warunek zapisać:
E'' < Kc'' (4)
Tą postać możemy przekształcić wykorzystując, fakt, że w doskonałej konkurencji pierwsza pochodna przychodu jest równa stałej cenie (cena jest parametrem niezależnym od zmian wielkości produkcji) i dlatego druga pochodna przychodu będzie równa 0. Warunek 4 możemy więc zapisać:
0 < Kc'' (5)
Warunek wystarczający na wystąpienie minimum funkcji stwierdza, że w punkcie, gdzie pierwsza pochodna była równa zero druga pochodna musi być większa od 0, czyli możemy to zapisać analogicznie jak poprzednio…
… ale również i wielkość ponoszonych wtedy kosztów całkowitych Kc. Możemy więc powiedzieć, że tg w punkcie A jest równy Kc/y, co definiowaliśmy wcześniej jako koszt całkowity przeciętny Kcp. Reasumując ten wywód możemy stwierdzić, że w punkcie A p = Kcp. Koszt całkowity przeciętny pokazuje ile przeciętnie kosztuje firmę wytworzenie jednostki produkcji. Przypuśćmy, że te koszty wynoszą 5 zł/szt. Jeżeli cena wyrobu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)