2012-05-14
Ograniczenia ilościowe
Ograniczenia ilościowe.
Mechanizm ekonomiczny.
Znaczenie
Ograniczenia ilościowe (quantitative restrictions) - posunięcia
państwa, które ograniczają wolumen lub wartość importu
bądź eksportu.
Mogą one przyjmować formę kontyngentów wartościowych lub ilościowych
dla określonych towarów czy też grup towarowych.
Ograniczenia takie, zwane czasami kwotami, dotyczą określonej grupy
towarowej i są wyspecyfikowane według pozycji w klasyfikacji celnej.
Ograniczenia ilościowe
Ograniczenia ilościowe
Celem ograniczeń (kontyngentów) ilościowych może być:
Kontyngenty importowe mogą przyjmować formę:
ochrona produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną (np.
ze względu na potrzebę rozwoju nowej gałęzi produkcji, czy na
konieczność ograniczenia kosztów społecznych restrukturyzacji
dziedzin schyłkowych)
globalnych - dotyczą całego importu danego towaru ze
wszystkich krajów bądź ich grupy. Przydziela się je
eksporterom lub importerom na zasadzie „kto pierwszy ten
lepszy”. Zawsze mają charakter autonomiczny, czyli są
ustalane jednostronnie przez władze kraju importującego na
określony czas. W tym okresie zazwyczaj nie ulegają zmianom,
czyli mają charakter sztywny
poprawa bilansu handlowego, a przez to bilansu płatniczego,
ponieważ zmniejszenie wielkości przywozu wpływa (oprócz cen)
na ograniczenie wydatków importowych
indywidualnych.
Ograniczenia ilościowe
Kontyngenty przyznawane poszczególnym krajom mogą mieć
charakter autonomiczny (dzieli się je adekwatnie do udziału
eksporterów w rynku kraju importującego) lub umowny.
Ograniczenia ilościowe
Dobrowolne ograniczenia w eksporcie (voluntary
export restraints - VERs) zobowiązanie kraju
Kontyngenty ustalane na mocy umów (bilateralnych lub
wielostronnych) mają zazwyczaj zmienny poziom, gdyż ich
wysokość uzależniona jest od wielkości koncesji
przyznawanych przez partnera handlowego.
eksportującego do przestrzegania ustalonych kwot
ilościowych lub wartościowych w eksporcie .
Narzędziem administrowania kontyngentami (w celu kontroli
ich przestrzegania) są licencje.
1
2012-05-14
Ograniczenia ilościowe
Ograniczenia ilościowe
W latach 70. i 80. XX wieku VER-y stały się szczególnie popularne w Europie
Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych jako forma reglamentacji handlu
tekstyliami, odzieżą, stalą, elektroniką konsumpcyjną i samochodami.
Stany Zjednoczone – Japonia
Ocenia się np., że w połowie lat osiemdziesiątych 38% japońskiego eksportu
do krajów EWG i 32% eksportu do Stanów Zjednoczonych odbywało się w
ramach porozumień o dobrowolnym ograniczeniu eksportu. Ograniczeniom
tym podlegało około 11 % eksportu wyrobów przemysłowych krajów
rozwijających się.
Przykład stosowania VERów
W skali świata aż 12% całego handlu (z wyłączeniem paliw) było przedmiotem
tego typu ograniczeń.
Ograniczenia ilościowe
Ograniczenia ilościowe
Badanie 2.
Badanie 1.
Szczegółową analizę skutków dobrobytowych stosowania VER-ów przeprowadzili
Berry, Levinsohn i Pakes (1999). Użyli oni modelu konkurencji oligopolistycznej,
opisującego zachowania producentów oraz funkcję użyteczności konsumentów,
lubiących różnorodne dobra. Pozwoliło to na analizę skutków dobrobytowych w
różnych przekrojach.
Według badania wprowadzenie VER-ów spowodowało skumulowane zwiększenie
zysków amerykańskich producentów samochodowych o 10,2 mld USD z 1983 r.,
podczas gdy dobrobyt netto społeczeństwa zmniejszył się o 2,9 mld USD.
Przyjmując dosyć rygorystyczne założenia, autorzy wyliczyli również, że utracone
dochody fiskalne wskutek zastosowania VER-ów wynosiły około 11,2 mld USD.
Badanie dotyczy europejskiego rynku samochodowego, chronionego przed
konkurentami japońskimi (Smith, Venables, 1994). Autorzy wykorzystali model
równowagi cząstkowej w warunkach występowania niedoskonałej konkurencji,
korzyści skali i konsumentów lubiących zróżnicowane dobra. Funkcja kosztów w
tym modelu uwzględnia korzyści skali zależne od wielkości produkcji oraz od ilości
„podwozi”, na których montowane są modele danej firmy.
Model był kalibrowany dla danych z 1988 roku. W tym okresie producenci japońscy
byli zmuszeni do „dobrowolnego” ograniczenia swego eksportu do niektórych
krajów europejskich. Bardzo restrykcyjne ograniczenia ilościowe wymusiła
wówczas Hiszpania, Portugalia i Włochy, a Francja i Wlk. Brytania narzuciły limity
udziału w rynku krajowym producentów japońskich (odpowiednio 3% i 11%).
Natomiast wprowadzenie ekwiwalentnych ceł, w ramach strategicznej polityki
handlowej (przy założeniu braku retaliacji ze strony Japonii), mogłoby zwiększyć
dobrobyt Stanów Zjednoczonych o 8,3 mld USD.
Ograniczenia ilościowe
Autorzy szacowali skutki zniesienia VER-ów na poszczególnych rynkach. Np. eliminacja ograniczeń
na chronionym rynku francuskim spowodowałaby:
- spadek cen wszystkich samochodów o 2,7%,
- obniżenie sprzedaży samochodów francuskich o 3,5%
- 3,5-krotny wzrost sprzedaży aut japońskich.
W efekcie zyski francuskich producentów aut spadłyby o 500 mln ECU. Jednak dzięki eliminacji
VER-ów nastąpiłby przyrost renty konsumentów francuskich o 1574 mln ECU, co stanowiło
6% wydatków na samochody w tym kraju. Wzrosłyby również dochody celne i fiskalne
(odpowiednio o 170 i 172 mln ECU). W sumie więc nastąpiłby bardzo znaczny coroczny
przyrost dobrobytu netto społeczeństwa francuskiego, który oszacowano na 1415 mln ECU.
Zniesienie VER-ów na samochody we wszystkich krajach europejskich spowodowałoby
zwiększenie udziału aut japońskich w rynkach narodowych z 8,8 do 16,5%. W efekcie zyski
firm europejskich spadłyby o 2,70 mld ECU, a renta konsumentów wzrosłaby o 6,35 mld.
Wzrosłyby również przychody celne i fiskalne (o 0,7 mld każde z nich). Zniesienie
„dobrowolnych” ograniczeń stosowanych wobec japońskich producentów aut zwiększyłoby
dobrobyt netto krajów europejskich o 5 mld ECU.
Ograniczenia ilościowe
Polska także podpisywała porozumienia o dobrowolnym
ograniczeniu eksportu.
W stosunkach z krajami EWG dotyczyły one wyrobów stalowych,
tekstyliów i odzieży, owoców miękkich, owiec i kóz oraz mięsa
baraniego i koziego, bydła opasowego, obuwia, a nawet
kalmarów.
Polska przyjęła takie zobowiązania również w handlu ze Stanami
Zjednoczonymi w dziedzinie wyrobów tekstylnych i
odzieżowych.
2
2012-05-14
Ograniczenia ilościowe
Mechanizm ekonomiczny stosowania ograniczeń
ilościowych
Ograniczenia ilościowe
Stosowanie ograniczeń ilościowych w imporcie jest uznane za
niezgodne z GATT/WTO na mocy Artykułu XI, poza
określonymi tam sytuacjami.
Oznacza to, że środki ograniczające w handlu mogą przybierać
tylko formę ceł lub opłat podobnych do ceł.
Ograniczenia ilościowe
Ograniczenia ilościowe
Inne przepisy GATT/WTO, pozwalające na wprowadzanie restrykcji w imporcie,
zawarte są w następujących artykułach:
Artykuł VI (wprowadzanie ceł antydumpingowych i antysubsydyjnych),
Artykuł XII (środki taryfowe, jak i ograniczenia ilościowe wprowadzane ze względu na
trudności w bilansie płatniczym),
Artykuł XVIII (daje prawo krajom rozwijającym się wprowadzania ograniczeń w
imporcie w celu zapobiegania odpływowi rezerw dewizowych, czy też
wspomagania rozwoju określonej gałęzi produkcji),
Porozumienie w sprawie licencjonowania importu
Artykuł XX (tzw. ogólne wyjątki ze względu na ochronę zdrowia ludzi i zwierząt,
obiektów o wartości zabytkowej, ochronę moralności publicznej itp.),
Artykuł XXI (ze względu na bezpieczeństwo narodowe),
Artykuł XXV (zezwala na tzw. uchylenie od zobowiązań GATT/WTO w przypadku
szczególnej sytuacji w gospodarce czy w handlu).
Ograniczenia ilościowe
Dziękuję za uwagę
3
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)