To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Odpowiedzialność rządzących
Etap styku III władzy z I i II. Zasada impeachmentu
Wywodzi się z WB, zadomowiła się w USA, Rosji, Rumunii, Ukrainie, Litwie. W WB dziś zastąpiono ją zasadą odpowiedzialności gabinetu przed parlamentem. W USA nigdy nie doszło do pełnej formuły impeachmentu (Nixon zrezygnował sam, w przypadku Clintona procedura stanęła). W Rosji jest to kwestia wniosku Dumy oraz wyroku Sądu Konstytucyjnego. Każdy mechanizm impeachmentu rozpoczyna parlament, gdzie próg jest zazwyczaj zniżony (np. ¼ posłów), co wynika z uprawnienia opozycji do usunięcia prezydenta. Czasem stosuje się większość bezwzględną (Rosja, Ukraina) gdzie musieli by to poprzeć rządzący.
Kontrola systemu wyborczego
Powinna zapobiegać tworzeniu się niejasności podczas wyborów (Pomarańczowa Rewolucja). Sądy kontrolują każdy etap: kandydatów (przegląd lustracyjny w Polsce), kampanię wyborczą (czas antenowy, cisza wyborcza), ogłoszenie wyników wyborów. Wszystkie skargi rozpatrywane są w trybie 24h.
Ochrona wolności obywatelskich
Sądy chronią nas przed państwem, tak władzą wykonawczą jak i ustawodawczą, rola Rzeczników Praw Obywatelskich (plus RP Dziecka i inni). Największa ich ilość jest w Szwecji, w UE RPO istnieje od 1995.
Szczególnym rodzajem sądownictwa są Trybunały Międzynarodowe, np. Trybunał ds. Rwandy czy Sierra Leone. Carla del Ponte od lat pracuje dla trybunałów zwalczając zbrodniarzy wojennych.
Autonomia polityczna
Samorządzenie częścią lub całością kraju, zgodnie z zasadami przyjętymi w konstytucji. Mimo że jest postulowana oddolnie, zawsze wynika z odgórnej decyzji władz centralnych. Następuje ograniczenie możliwości wpływu przez władze centralne na rzecz podmiotów lokalnych. Jest wiele modeli autonomii, niekiedy jedynie kulturalna, czasami nawet odrębne parlamenty (WB), względnie przedstawiciele w parlamencie krajowym (Włochy). Przyczyną autonomizacji są: geografia (im dalej od macierzy tym silniejsze dążenia emancypacyjne, np. wyspy - Grenlandia), uwarunkowania historyczne (częściej konflikty, WB - konflikt Angielsko Szkocki i odrębne tradycje parlamentarne), przesłanki narodowościowe (funkcjonowanie obok siebie różnych narodów, Katalonia i Kraj Basków w Hiszpanii), ekonomiczne (dysproporcje ekonomiczne w konkretnym regionie, np. Walonia i Flandria, Sycylia we Włoszech), językowe (Belgia - Walonia i Flandria). W Europie Środkowej brak jest obszarów autonomicznych, z obawy przed ich secesją i rozpadem młodych państw.
W WB ma miejsce dewolucja - proces oddawania władzy jednostkom lokalnym, rozpoczęła się w 1998 r. Tony Blair obiecał oddanie uprawnień Walii, Irlandii i Szkocji jeśli wygra wybory (wygrał i spełnił). Powołano parlamenty lokalne (po kilkuset latach w Walii i Szkocji). 1999 - pierwsze wybory w Szkocji, parlament określa szkolnictwo, podatki, policję, rolnictwo. Nie posiadają kwestii polityki zagranicznej i obronnej (uprawnienia Szkocji są podobne do uprawnień niemieckich landów). Najmniejsze uprawnienia ma Irlandia Północna, posiada organ ustawdawczy i wykonawczy. Walia dąży do stałego sojuszu z Anglią (1971 - referendum odnośnie autonomii, 12% za 82% przeciw).
(…)
…. Hong Kong wrócił do Chin w 1997. Jest dziś specjalną strefą ekonomiczną na przynajmniej 50 lat, Chińczycy mają tam zakaz osiedlania się. Makau oddała Chinom Portugalia na zbliżonych zasadach.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)