ODPOWIEDZIALNOŚĆ PAŃSTWA W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM PUBLICZNYM
1. ZASADY PONOSENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI
Zasady odpowiedzialności prawnomiędzynarodowej państwa nie zostały dotychczas skodyfikowane w umowie międzynarodowej. Zazwyczaj opisuje się je odwołując się do - prawa zwyczajowego;
- projektu Komisji Prawa Międzynarodowego z 2001 roku 2. PRESŁANKI BEZPRAWONOŚCI CZYNU
„Każdy międzynarodowo bezprawny czyn państwa pociąga za sobą jego międzynarodową odpowiedzialność”. Czyn - zarówno działanie, jak i zaniechanie działania, do którego państwo było zobowiązane (np. prawnomiędzynarodowy obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa placówce dyplomatycznej państwa wysyłającego, obowiązek powstrzymywania się od groźby użycia siły).
Czyn jest międzynarodowo bezprawny, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki:
1. czyn może być przypisany państwu;
2. czyn stanowi naruszenie międzynarodowego zobowiązania państwa.
Ad 1. Możliwość przypisania czynu państwu Państwo ponosi odpowiedzialność za czyny:
a) swoich organów ustawodawczych
b) swoich organów władzy wykonawczej
c) swoich organów władzy sądowniczej (nie ma znaczenia, że że władza sądownicza jest niezawisła!!!) Państwo również ponosi odpowiedzialność za czyny swoich organów, działających ultra vires, tzn. przekraczających swoje kompetencje, bądź też łamiących rozkazy. d) podmiotów, które nie są organami pąństwa, ale które zostały upoważnione do wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej (np. więzienia prywatne). e) organów innego państwa pozostawionych do dyspozycji tego państwa i realizujących zadania z zakresu kompetencji tego państwa. f) osoby bądź grupy osób, jeżeli działają one na podstawie instrukcji państwa bądź też znajdują się pod kontrolą państwa przy popełnianiu czynu. g) osoby bądź grupy osób, jeżeli faktycznie realizują one elementy władzy państwowej w przypadku, gdy takiej władzy nie ma bądź też nie działa efektywnie, a wykonywanie władztwa w danym zakresie jest uzasadnione. Ad 2. Naruszenie międzynarodowego zobowiązania państwa
Do naruszenia dochodzi zawsze, gdy akt przypisany danemu państwu nie jest zgodny ze spoczywającym na nim obowiązkiem międzynarodowym, (niezależnie od źródła tego obowiązku). Projekt KPM nie zawiera rozróżnienia na zbrodnie międzynarodowe i delikty (MTS: sprawa Barcelona Traction Light and Power Company). Wprowadza natomiast konstrukcję poważnych naruszeń bezwzględnie obowiązujących norm prawa międzynarodowego (tj. norm o charakterze iuris cogentis albo norm peremptoryjnych). Poważne naruszenie ma miejsce wówczas, gdy państwo nie wypełnia obowiązku wynikającego z normy peremptoryjnej w sposób rażący, lub systematycznie. Skutkiem takiego naruszenia pozostałe państwa zobowiązują się do współpracy, by legalnymi środkami położyć kres naruszeniom, a ponadto państwa zobowiązane są do nieuznawania za legalne sytuacji powstałych przez naruszenie normy peremptoryjnej (doktryna Stimsona).
(…)
… w ramach prowadzonych działań wojskowych.
3. Dozwolone środki odwetowe (countermeasures) - represalia. 4. Siła wyższa - nieodparta siła lub nieprzewidziane zdarzenie pozostające poza kontrolą danego państwa oraz uniemożliwiająca wykonanie zobowiązania. 5. Działanie w sytuacji zagrożenia (distress) - jeśli działający nie miał innego wyjścia w sytuacji zagrożenia dla ratowanie życia swego bądź osób oddanych pod jego pieczę jak tylko naruszenie obowiązku międzynarodowego. 6. Stan wyższej konieczności (necessity) - co do zasady państwo powoływać się nie może, chyba, że akt międzynarodowo bezprawny jest jedynym środkiem dla ochrony istotnego interesu państwa przed poważnym i bezpośrednim zagrożeniem, oraz nie narusza w poważny sposób interesów państwa, państw bądź społeczności międzynarodowej, w stosunku…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)