Wykład 4
Odporność na patogeny dzielimy na: odporność wrodzoną i odporność nabytą.
Odporność nabytą klasyfikujemy na dwa typy odpowiedzi: odpowiedź humoralną i odpowiedź komórkową.
Odporność nabyta jest takim rodzajem odporności, która rozwija się powoli. Komórkami, które odpowiadają za reakcje odpornościowe odpowiedzi humoralnej i odpowiedzi komórkowej są limfocyty. Limfocyty B - odpowiedź humoralna, limfocyty T -odpowiedź komórkowa. Zarówno limfocyty B jak i limfocyty T posiadają na swojej powierzchni receptory dla antygenów. Podobnie receptory dla antygenów na swojej powierzchni posiadają komórki odpowiedzi wrodzonej. Receptory dla antygenów które znajdują się na limfocytach, zarówno B jak i T, są receptorami, które bardzo swoiście rozpoznają antygeny: nie rozpoznają grup antygenów, tylko określony rodzaj antygenu. Czyli są to receptory o bardzo dużej specyficzności. I jednocześnie, limfocyty, które są generowane, które powstają, a limfocyty powstają w szpiku, różnicowanie i rozwój limfocytów B odbywa się wyłącznie w szpiku kostnym i osiągają dojrzałość te komórki w szpiku kostnym, opuszczają szpik kostny naczyniami krwionośnymi i zasiedlają obwodowe narządy limfatyczne. Natomiast rozwój limfocytów T odbywa się z udziałem i szpiku kostnego i centralnego narządu limfatycznego jakim jest grasica. W czasie powstawania, generowania tych komórek zarówno w szpiku kostnym jak i w grasicy powstaje bardzo dużo komórek, które charakteryzują się różnorodnością receptorów. Znaczy się są limfocyty, które mają tak różnorodne receptory, które praktycznie są w stanie rozpoznać każdą substancję, która jest dla organizmu obca i rozpoznają ją jako antygen i mają zdolność do odpowiadania na taki rodzaj substancji. Przy czym mówiąc o substancji: rożne rodzaje antygenów pod względem struktury chemicznej są w stanie rozpoznawać limfocyty B, natomiast limfocyty T są komórkami, które potrafią rozpoznawać jedynie antygeny białkowe. Czyli receptory dla antygenów na limfocytach wykazują bardzo dużą specyficzność, są różnorodne i wykształcają się wielokrotnie w ciągu całego życia, one zmieniają się w ciągu życia, natomiast receptory dla antygenów odporności wrodzonej pozostają niezmienne (tak się na razie wydaje). I odporność nabyta pozostawia coś co nazywamy pamięcią immunologiczną. Limfocyty T i limfocyty B: w jaki sposób powstają te komórki? Miejscem powstawania limfocytów T i B w rozwoju płodowym jest wątroba płodowa, następnie już w rozwoju płodowym kończą się te funkcje wątroby i przejmuje je szpik kostny. U osobników dojrzałych generowanie limfocytów przejmuje w całości szpik kostny. W szpiku kostnym limfocyty T i limfocyty B powstają z komórek macierzystych szpiku kostnego. Komórki hematopoetyczne szpiku kostnego dzielą się na dwie główne linie rozwojowe; na linię mieloidalna i linię limfoidalną. Zajmiemy się wyłącznie linią limfoidalną i linia limfoidalna daje początek limfocytom B i limfocytom T. Czyli: komórki macierzyste szpiku kostnego - komórki linii limfoidalnej - komórki linii limfoidalnej B i T. Dojrzewanie limfocytów B następuje całkowicie w szpiku kostnym, dojrzałe limfocyty B poprzez układ krwionośny transportowane są do obwodowych narządów limfatycznych, czyli do węzłów limfatycznych, do śledziony i do grudek limfatycznych zasiedlających błony śluzowe układu pokarmowego, układu oddechowego, układu moczowo-płciowego. Natomiast limfocyty T powstają do pewnego momentu w tym samym szlaku różnicowania tyle tylko, że szpik kostny opuszczają komórki progenitorowe limfocytów T, naczyniami krwionośnymi przedostają się do grasicy i w grasicy następują dalsze etapy różnicowania limfocytów T i dojrzałe limfocyty T, jako już dojrzałe komórki o potencjalnie różnej funkcji biologicznej zasiedlają również obwodowe narządy limfatyczne. Limfocyty są komórkami, które w mikroskopie świetlnym w ogóle się od siebie nie różnią, czyli bardzo są podobne z wyglądu, natomiast są to komórki, które pełnią różne funkcje. I limfocyty nie są populacją jednorodną. W obrębie limfocytów wyróżnia się przede wszystkim: limfocyty B i limfocyty T. Limfocyty B to są te komórki, które produkują przeciwciała. Czyli to są jedyne komórki w układzie odpornościowym, które produkują immunoglobuliny, które maja funkcję przeciwciał. Limfocyty T z kolei są taką populacją jeszcze bardziej zróżnicowaną i w obrębie limfocytów T rozróżnia się 3 główne funkcjonalne populacje limfocytów T: to są tak zwane limfocyty T helperowe, które to komórki odgrywają fundamentalna rolę w regulacji odporności nabytej poprzez produkcje białek regulujących rozwój i funkcje efektorowe zarówno limfocytów B jak i limfocytów T cytotoksycznych. Czyli w organizmie, który wykazuje jakąkolwiek dysfunkcję limfocytów T, może to być na przykład genetyczny brak grasicy. Są takie szczepy myszy, które nazywamy myszami nagimi, znaczy nagie są nie dlatego, że nie posiadają grasicy tylko brak grasicy jest skorelowany z brakiem owłosienia i ta mysz jest faktycznie naga. I szczepy myszy, które nazywamy myszami nagimi są to myszy bezgrasicze. I taka mysz bezgrasicza nie ma w ogóle możliwości do obrony przed infekcjami wirusowymi, w ogóle przed patogenami, które infekują komórki, czyli przed patogenami wewnątrzkomórkowymi i również ma bardzo ograniczone możliwości do obrony przeciwko patogenom zewnątrzkomórkowym. Większość bakterii to są patogeny zewnątrzkomórkowe. Produkują bardzo niski poziom przeciwciał, więc odporność na różnego rodzaju infekcje jest bardzo ograniczona i są to zwierzęta, które muszą być hodowane w warunkach patogen-free. Czyli limfocyty helperowe są to limfocyty, które same nie wykonują żadnych funkcji efektorowych czyli na przykład nie produkują przeciwciał, nie mają funkcji cytotoksycznej, nie zabijają komórek zakażonych wirusami ani komórek nowotworowych; natomiast wspomagają odpowiedź zarówno limfocytów B jak i limfocytów T cytotoksycznych poprzez produkcję białek regulatorowych. Inną populacją limfocytów T to są limfocyty cytotoksyczne. Limfocyty T cytotoksyczne są takimi komórkami, które zabijają komórki docelowe, którymi to komórkami docelowymi są wszystkie komórki naszego organizmu zainfekowane wirusami, czyli zabijają komórki zakażone wirusami i zabijają komórki nowotworowe. Wśród komórek, które odpowiadają za rozwój odporności wrodzonej już było o takiej populacji komórek, które mają bardzo podobną funkcję: to są komórki NK - mają zdolność do zabijania komórek zakażonych wirusami i do zabijania niektórych typów komórek nowotworowych. Inny jest mechanizm rozpoznawania antygenów nowotworowych przez komórki NK i przez limfocyty T cytotoksyczne. I wreszcie są limfocyty T regulatorowe, które zostały nazwane regulatorowymi aczkolwiek ich funkcja biologiczna polega na hamowaniu aktywności limfocytów T helperowych głównie, ale wydaje się że również limfocytów T cytotoksycznych. Faktycznymi limfocytami regulatorowymi są limfocyty helperowe, natomiast te, które nazwano limfocytami T regulatorowymi, to są limfocyty o funkcji supresywnej: hamują aktywność, przede wszystkim limfocytów T helperowych.
(…)
… dodatkowe, które znajduje się przy receptorze dla antygenu limfocytu B, czyli ten dimer IgαIgβ, wykazują podobieństwa strukturalne i zalicza się te cząsteczki do tak zwanej nadrodziny immunoglobulin. Do tej nadrodziny immunoglobulin zalicza się również cząsteczki MHC, to są białka głównego układu zgodności tkankowej. I te białka klasyfikowane są do dwóch głównych klas czy typów: klasa I białek głównego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)