Ocenianie wyników kształcenia:
ustalenia definicyjne, przesłanki i zmiana praktyk oceniania,
wartościowanie wysiłku edukacyjnego jednostki;sprawdzenie i pomiar
osiągnięć, metody i narzędzia sprawdzania, konwencjonalne i
niekonwencjonalne techniki oceniania
Kto sprawdza wiedzę?
- nauczyciel
- rodzice
- rówieśnicy
- my sami poprzez samoocenę
Co sprawdzamy?
- wiedzę
- umiejętności
- kompetencje
- kwalifikacje
- zdolności
- postawy
- nawyki
- aktywność
- sposoby zachowania
Czym jest kontrola?
Kontrola to wszystkie czynności nauczyciela, gromadzenia i scalania informacji o uczniach,
klasie. Może dotyczyć klasy i nauczania. Efektem kontroli jest rozpoznanie.
Czym jest ocena?
Ocenianie to proces dochodzenia do opinii lub przypisywania wartości. Wystawienie stopnia
jest aktem oceny.
Rodzaje oceniania:
Kształtujące – opiera się na informacjach zbieranych podczas nauki lub przed jej
rozpoczęciem
Zbierające – pozwala na wykorzystanie informacji o uczniach lub kursie przedmiotu
po zakończeniu nauki
Czemu służy oceniania kształtujące innych i zbierające?
Ocenianie kształtujące - informuje nauczyciela, jaka jest uprzednia wiedza i
uprzednie umiejętności, by ułatwić planowanie nauczania. Decyduje o podziale
uczniów na grupy, planie tematów lekcji, strategiach nauczania
Ocenianie zbierające - pozwala stwierdzić, w jakim stopniu osiągnięcia ucznia, grupy
uczniów, nauczyciela odpowiadają założonym celom, służy, więc ocenie osiągnięć
Co to znaczy, że sprawdzian jest rzetelny, trafny?
Rzetelny – dostarcza godnych zaufania, stałych wyników, kilkakrotnie wychodzą te
same bądź zbliżone rezultaty, pewnych i dokładnych informacji
Trafny – mierzy to, co jest przedmiotem naszego zainteresowania
Czym są teksty standaryzowane i jakie są ich rodzaje?
Testy te przygotowują zawodowi konstruktorzy testów i sprawdzają je w określonym celu
np. pomiaru osiągnięć szkolnych. Dostarczają one rzetelnych wyników, czasem
dostarczają informacji o normach krajowych.
Rodzaje:
- różnicujące
- kryterialne
Czym jest test różnicujący i kryterialny? Jakie są ich zalety i wady?
Test różnicujący – służy ocenie osiągnięć danego ucznia przez porównanie ich z
osiągnięciami pewnej dobrze określonej grupy uczniów
Test kryterialny – przyrównuje osiągnięcia do pewnych ustalonych wcześniej
poziomów wykonania, czyli kryteriów
Test różnicujący:
Zalety:
- wyniki mówią uczniowi jak opanował dany materiał ( temat lub umiejętność) i dają
możliwość porównania jego wyników z innymi
- pozwalają dokonać porównań w obrębie szkoły, okręgu, stanu
Wady:
- niewiele mówią o tym, w jaki sposób, (w jakim stopniu) uczniowie osiągnęli określone
cele dydaktyczne
- także na ile się do tych celów zbliżyli
Test kryterialny:
Zalety:
- informują o stopniu opanowania przez ucznia wiedzy lub osiągnięcia ustalonych celów
- służą diagnozowaniu trudności w nauce
Wady:
- nie pozwalają porównać osiągnięć badanych uczniów z normami krajowymi
Zadania kontroli w klasie szkolnej
- kontrolowanie postępów ucznia
- wystawianie ocen
- przygotowanie sprawozdań o osiągnięciach uczniów
Ogólne zasady dotyczące konstruowania sprawdzianów
5 zasad Gronlunda:
I.
Uwzględniaj wszystkie cele dydaktyczne
Sprawdzian powinien dotyczyć celów uczenia się, które znają uczniowie (
wcześniej zostali o nich powiadomieni)
Sprawdzian musi zgadzać się z celami dydaktycznymi przyjętymi przez
nauczyciela
II.
Uwzględniaj wszystkie kategorie celów dydaktycznych
Dobry sprawdzian powinien zawierać różne kategorie celów nie tylko jedną
Formułuj odpowiednie zadania
Dobry sprawdzian zawiera zadania najlepiej dostosowane do celów, których
osiągnięcie ma sprawdzać
Spraw, by sprawdzian był trafny i rzetelny
Niech sprawdzian uczy
Ważne jest by porównać wyniki sprawdzianów z prawidłowymi
odpowiedziami, wyjaśnić to, co jeszcze nie jest zrozumiałe
III.
IV.
V.
Jakie są koncepcje ocenianie i na czym polegają?
Ocenianie wg rozkładu – uczniowie i studenci współzawodniczą o pozycję na
krzywej, odpowiadającej rozkładowi wyników sprawdzianu
Ocenianie wg kryteriów – ocena na podstawie wyniku pracy, opanowania
materiału np. ocena dobra za bezbłędna pracę
Skonstruuj 5 rad dla nauczyciela dotyczących kontroli i oceny
1) Sprawdzaj wszystkie kategorie wyników
2) Wyjaśniaj uczniom, co będzie przedmiotem sprawdzianu
3) Używaj wielu narzędzi kontroli
4) Sprawdzaj często uczniów
5) Pamiętaj by sprawdzian był rzetelny i trafny
Wymień niekonwencjonalne sposoby oceniania pracy ucznia
Portfolio – to stale zwiększająca się kolekcja materiałów o charakterze
autentycznych
dokumentów
dobranych
wg
określonego
klucza
interpretacyjnego i ilustrujących rozwój kompetencji
Rozmowy i narady – w „cztery oczy” lub w grupie, najczęściej służą analizie
dotychczasowych osiągnięć danego ucznia, określeniu dalszych celów
edukacyjnych, formułowaniu kryteriów i sposobu ich realizacji
Nagrania audio i video, fotografie – to wyraz skupienia się na konkretnym
problemie
Prezentacja – starannie wyreżyserowane
Drama – spontanicznie zaaranżowana scenka
Ocena opisowa
Fiszki autokorektywne
Fiszki autokorektywne – czym są?
Fiszki autokorektywne – to 2 kartoniki z poleceniem oraz wykonaniem, dzięki którym
uczniowie uczą się samodzielności oraz samokontroli. To inaczej kartoteka ćwiczeń
samokontrolnych. Uczeń po wybraniu fiszki z poleceniem wykonuje, a następnie sprawdza z
fiszką, na której widnieje napis wykonanie
Zalety fiszki:
- uświadamiają uczniom istotę uczenia się
- stanowią doskonałą formę powtarzania i utrwalania wiadomości
- uczą właściwego gospodarowania czasem
- wzmacniają poczucie odpowiedzialności
- jest to proces kształcenia
Ocenianie opisowe:
Czym jest ocena opisowa?
To ustna, bądź pisemna informacja na temat osiągnięć i trudności ucznia przygotowana na
podstawie systematycznych obserwacji jego szkolnej aktywności, ze wskazaniem działań
pozwalających dziecku rozwijać się i pokonywać niepowodzenia w uczeniu się.
Ocenianie ma służyć przede wszystkim informowaniu o jakości edukacyjnych dziecka w
porównaniu z celami kształcenia na danym etapie rozwoju, określać zakres wysiłku
włożonego przez dziecko w proces edukacyjny i wskazywać na charakter postępów
poczynionych przez poszczególnych uczniów. Zatem podstawowe zadanie to dostarczenie
dziecku informacji, jakie umiejętności już opanowało, co potrafi oraz z czym sobie radzi,
jakie ma trudności i jakie działania ma podjąć, aby te problemy pokonać.
Uczeń od początku pobytu w szkole ma prawo do rzetelnej informacji zwrotnej o efektach
aktywności edukacyjnej. Jeśli ma świadomość własnych osiągnięć i trudności w szkole i wie,
jakie działania podjąć, aby przezwyciężyć problemy, to w większym zakresie może
samodzielnie kształtować własny rozwój.
Ocenianie spełnia także funkcję kształtującą rozwój zawodowy nauczyciela. Staje się
sposobem zdobywania niezbędnych informacji na temat skutków aktywności edukacyjnej
ucznia, ale także efektów pracy nauczyciela.
Ocenianie, które spełnia przede wszystkim funkcję informacyjną, a nie klasyfikacyjną i
selekcyjną, przestaje być wyłącznie procesem wartościowania i osądzania aktywności dzieci,
staje się natomiast sposobem opisywania i planowania optymalnej drogi rozwoju dla każdego
ucznia.
Ocena opisowa mimo upływu czasu budzi wiele emocji wśród samych nauczycieli, ale i
rodziców. Wydaje się jednak, że nowy system oceniania w klasach młodszych zyskuje coraz
więcej zwolenników. Rodzice powoli zaczynają rozumieć sens i potrzebę oceniania opisowego.
Zmieniają się wszak priorytety funkcji oceny: z selekcyjnej na informacyjną i kształtującą.
Owa ocena wymaga od nauczyciela stałego analizowania efektów kształcenia, ale także
aktywizuje i mobilizuje go do zmian.
Z oceny opisowej uczeń powinien się dowiedzieć:
- jaki jest
- na co zasługuje
- na co go stać
- nad czym musi popracować
- co musi zmienić
Funkcje oceny opisowej:
1)
2)
3)
4)
5)
diagnostyczna – daje odpowiedź na pytania jak daleko w rozwoju jest uczeń
informacyjna
korekcyjna
motywacyjna
rozwojowa
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)