Ocena zagrożenia pożarami endodogenicznymi - omówienie

Ocena zagrożenia pożarami endodogenicznymi zrobów ścian zawałowych
Szerokie stosowanie w polskim górnictwie węgla kamiennego ścianowych systemów eksploatacji z zawałem stropu sprzyja występowaniu w ostatnich latach dużego zagrożenia pożarami endogenicznymi zrobów takich ścian. Tak na przykład na dziesięć pożarów endogenicznych powstałych w kopalniach węgla kamiennego w 1993 r., pięć pożarów miało miejsce w zrobach ścian zawałowych, a w 1994 r. na siedem pożarów endogenicznych pięć pożarów powstało w zrobach takich ścian. Dla oceny występującego zagrożenia pożarami endogenicznymi zrobów ścian zawałowych stosuje się różne metody: wskaźnik NPS oraz metodę statystyczną.
Wskaźnik NPS. Został on opracowany w GIG w 1991 r. i dotyczy oceny zagrożenia pó1 ścian zawałowych pożarami endogenicznymi. Wskaźnik ten ustalono na podstawie analizy statystycznej pożarów endogenicznych zaistniałych w zrobach czynnych ścian zawałowych w latach 1971  1990. Przy wyznaczaniu wskaźnika NPS uwzględnia się osiem czynników geologiczno-górniczych mających wpływ na proces samozapalenia w zrobach ścian zawałowych.
Do czynników tych zaliczono:
K1 - głębokość eksploatacji, k2 - grubość pokładu, k3- nachylenie pokładu, k4- kategorie zagrożenia metanowego, k5 - wskaźnik samozapalności węgla, k6 - długość ściany, k7 - postęp miesięczny ściany, k8 - sposób przewietrzania.
Wartości wymienionych czynników zostały ustalone na podstawie obliczonych częstości względnych występowania pożarów endogenicznych w latach 19711990 w k-tym czynniku podzielonym z kolei na i-te mniejsze klasy (np. czynnik k2- grubość pokładu, podzielono na i=5 klas: do grubości 1,5 m; 1,52,5 m; 2,53,5 m; 3,56 m i powyżej 6 m), przy czym NPS=p(ik) gdzie: p(ik) oznacza częstość względna występowania pożarów endogenicznych w i-tej klasie k-tego czynnika. Wskaźnik NPS otrzymuje się wprowadzając dane do odpowiedniego programu komputerowego, przy czym zagrożenie określonej ściany klasyfikuje się zgodnie z kryteriami:
Kategoria zagrożenia pożarowego I - NPS 11zagrożenie bardzo duże
Metoda statystyczna. Pojawienie się w powietrzu kopalnianym tlenku węgla nie pochodzącego z naturalnego wydzielania ze skał ani z zastosowanych w kopalni urządzeń i materiałów lub wykonywanych czynności, oznacza że w kopalni tej ma miejsce powstawanie pożaru podziemnego. Gdy stężenie tlenku węgla przekroczy 0,0026%, wówczas zgodnie z przepisami mamy do czynienia z pożarem kopalnianym.
Jeśli tlenek węgla o stężeniu mniejszym od 0,0026% stwierdza się w zrobach ściany zawałowej, to należy uznać, że zroby te są zagrożone powstaniem pożaru endogenicznego. Badając systematycznie skład gazów w zrobach ścian zawałowych możliwe jest określenie prawdopodobieństw przekroczenia wartości granicznej tlenku węgla (r

(…)

… powstania pożaru endogenicznego w tych zrobach. Stężenie tlenku węgla w czasie samozagrzewania się węgla w zrobach może się zmieniać w zależności od wielu czynników, jak np. ciśnienia powietrza atmosferycznego, strumienia objętości powietrza przepływającego przez kopalnię (rejon wentylacyjny lub chodnik podścianowy) itp. Czynniki te mają charakter losowy, dlatego też uzasadnione jest przyjęcie założenia…
… endogeniczny, to prawdopodobieństwo przekroczenia wartości rg oznacza r6wnocześnie prawdopodobieństwo wystąpienia tego zagrożenia w wymienionych zrobach.
Typ rozkładu zmiennej losowej ustala się na podstawie histogramu lub diagramu szeregu rozdzielczego i badań statystycznych. Im większe jest prawdopodobieństwo przekroczenia granicznego stężenia tlenku węgla w zrobach ścianowych, tym w krótszym czasie należy…
…) > 0,70
W razie stwierdzenia dużego zagrożenia zrobów pożarem endogenicznym należy podjąć energiczne środki profilaktyczne, jak np. uszczelnienie zrobów od strony chodnika podścianowego itp.
4.4 Wczesne wykrywanie pożarów endogenicznych rud siarczkowych
W przypadku rud siarczkowych wczesne wykrywanie pożarów endogenicznych jest zwykle oparte na pomiarach temperatury w otworach odwierconych w caliźnie…
... zobacz całą notatkę