Obowiązek, uprawnienie, roszczenie, kompetencja Obowiązek - wyznaczają normy zarówno coś nakazujące, jak i czegoś zabraniające. Przewidują dla adresata tylko jeden sposób postępowania. Nie ma on żadnego wyboru, jeżeli chce postępować zgodnie z normą.
Normy bezwzględnie obowiązujące zawierają reguły postępowania obowiązujące bezpośrednio adresatów i wyłączające możliwości odmiennego regulowania danych spraw przez adresata czy kogoś innego.
Normy względnie obowiązujące mają zastosowanie wtedy, gdy adresaci lub ktoś trzeci nie uregulowali danego zachowania się inaczej. Uprawnienie - przyznanie przez normę prawną danej osobie wyboru określonego zachowania się bez nakładania na nią obowiązku . Roszczenie to uprawnienie do żądania od określonej osoby określonego zachowania się. Roszczenie ma miejsce, gdy podmiot, który ma obowiązek wobec podmiotu uprawnionego, nie spełnia go. Rozróżniamy roszczenia:
- materialne - podmiot A wobec podmiotu B, przy czym indywidualnie określone jest, który z podmiotów jest zobowiązanym, a który uprawnionym oraz przedmiot roszczenia czy świadczenie;
- procesowe - jeżeli podmiot zobowiązany nie zachowa się zgodnie z treścią jego obowiązku to podmiot uprawniony może domagać się ochrony prawnej ze strony organów państwa.
Kompetencja - to upoważnienie do dokonania czynności prawnej określonego rodzaju z taki skutkiem, że aktualizują się przez jej dokonanie przewidziane w normie obowiązki jej adresatów. Czynność dokonana przez podmiot nie posiadający stosownej kompetencji jest aktem nieważnym.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)