O istocie chińskiego wyzwania dla USA
► Podejście USA do Chin można rozpatrywać od strony trzech paradygmatów:
liberalnego,
misją USA jest wspomaganie i propagowanie demokracji, wolności i praw człowieka(liberalny internacjonalizm), z możliwością interwencji zbrojnej włącznie; takie wymagania stawiane są też Chinom,
konstruktywistycznego,
propagowanie amerykańskiej kultury, tradycji i wartości w oparciu o religijną tożsamość państwa i społeczeństwa USA; realizmu politycznego(dyplomatycznego),
działania w ramach doktryny powstrzymywania, skierowane na osłabienie wzrostu siły materialnej, a co za tym idzie militarnej(realizm ofensywny), Chin; hegemonia USA w regionie, ich obecność polityczno-wojskowa jest ważnym czynnikiem stabilizującym,
Pozycja i znaczenie Chin dla USA było i jest rożnie oceniane - począwszy od „strategicznego wroga”, przez „strategicznego partnera” do „strategicznego konkurenta”. Pomimo wielu wspólnych interesów i silnego powiązania na wielu płaszczyznach działalności gospodarczej i politycznej, pomiędzy USA i Chinami wciąż trwa rywalizacja.
Chiny nie są już przeciwnikiem ideologicznym, nie stanowią zagrożenia dla tożsamości USA, jednak zintegrowanie Chin z systemem polityki międzynarodowej pozostaje potężnym wyzwaniem.
► Stany Zjednoczone postrzegają Chiny z dwóch punktów widzenia:
jako zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego,
jako strategicznego partnera,
Z tych dwóch podejść wykształciły się dwie koncepcje polityki wobec Chin:
polityka powstrzymywania,
polityka zaangażowania
Obie koncepcje były realizowane w ciągu ostatnich lat:
po 1989 - d. powstrzymywania: izolacja Chin poprzez sankcje ekonomiczne, embarga, itp.,
od 1993 - d. całościowego zaangażowania: propagowanie pokoju, praw człowieka, demokracji w Chinach,
druga kadencja Clintona - atmosfera zagrożenia, nieufności, wzmożona działalność wywiadowcza,
zbombardowanie chińskiej ambasady(1999) i przejęcie samolotu zwiadowczego USA(2001) - przygotowania na wypadek potencjalnego konfliktu,
Chiny są strategicznym partnerem, który wykorzystuje każdą sytuację do osłabienia partnera,
po 2002 - odrzucenia polityki powstrzymywania na rzecz walki z terroryzmem; polityka zaangażowania postrzegana jako posunięcie taktyczne,
► W USA coraz częściej krytykuje się dualistyczne podejście względem Chin(np wg Khalilizad'a):
polityka zaangażowania - nie oferuje żadnych instrumentów i rozwiązań, w przypadku wrogich działań Chin; nie chroni interesów USA, jednocześnie sprzyjając sile materialnej Chin;
(…)
… i na zachodzie,
zakłada pesymistyczną dla USA wersję rozwoju i polityki Chin,
Khalilizad proponuje trzecie podejście, będące połączeniem obu powyższych doktryn, zwane congagement:
rozwijanie kontaktów ekonomicznych, politycznych oraz wojskowych na zasadzie wzajemności,
unikać działań zagrażających rozwojowi Chin,
zapobieganie próbom wsparcia potencjału militarnego dla Chin,
utrzymywanie przewagi wojskowej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)