Chiny między akceptacja a kontestacją roli USA w regionie
▪ W chinach dominowało podejście zwane sinocentryzmem - Chiny swoją aktywność międzynarodowa przejawiały jedynie w najbliższym sąsiedztwie, nie wykazywały chęci ekspansji terytorialnej, przekonane o swojej wartości izolowały się od reszty świata,
▪ W ostatnich dwóch dekadach nastąpiło duże otwarcie China na zewnątrz - są jednym z nielicznych państw które w globalizacji widzą dla siebie szansę rozwojową; w swojej modernizacji garściami czerpią z dorobku innych państw; symptomy liberalizacji politycznej,
▪ „Strumień wody” - cierpliwe poszukiwanie rozwiązań, nastawienie na cele długoterminowe, akumulacja zasobów i polityka układów,
▪ 4 etapy transformacji Chin:
1945-50 - państw socjalistyczne, poleganie na ZSRR,
lata 60-te - propagowanie rewolucji wśród państw trzeciego świata, sprzeciw wobec USA i ZSRR,
lata 70-te i 80-te - utożsamienie z państwami rozwijającymi się, ruch państw niezaangażowanych
lata 90-te do teraz - identyfikacja z regionem Azji i Pacyfiku
▪ Cechy transformacji chińskiej:
zmiana i ciągłość poszczególnych elementów tożsamości,
zmniejszenie wpływu ideologi na politykę zagraniczną,
wykorzystanie w procesie modernizacji doświadczeń zagranicznych, przewartościowanie kapitalistyczne,
▪ USA przestało być pojmowane jako „wróg”, zostało zaakceptowane jako jedyne światowe supermocarstwo, będące na nieporównywalnie wyższym poziomie rozwoju. Stany Zjednoczone przestały być postrzegany jako bezpośrednie zagrożenie, choć wciąż przyglądano się im z podejrzliwością, oskarżając o „nowy interwencjonizm” - próbę ingerencji w sprawy wewnętrzne Chin.
W latach 90-tych dominujący stał się pogląd, iż najważniejsze dla rozwoju Chin będzie pokojowe środowisko Azji i Pacyfiku. Jednocześnie stabilizacja regionu nie jest możliwa bez udziału USA(na co wskazywał np. kryzys tajwański - 1996 czy przejecie Hongkongu).
Chiny zaczęły postrzegać USA jako niezbędnego partnera, jako siłę napędową rozwoju ekonomicznego, motorem globalizacji, ▪ Instytucjonalny model hegemonii - chińscy badacze uważają, iż USA odeszły od typowego modelu militarnej hegemonii, dla stworzenia siatki struktur międzynarodowych, poprzez które chce wpływać na porządek światowy;
W tym ujawnia się „paradoks hegemonii” USA - przy tendencji do stosowania siły militarnej, oparcie na zasadach i wartościach instytucji międzynarodowych.
▪ Chińskie ujęcie:
unilateralizm,
bilateralizm/bipolaryzm - dominacje w regionie wraz z USA, przy uznaniu ich wyższości(asymetria - ponieważ „kontrolują” Japonię, gwarantują bezpieczeństwo obecnością wojsk); hegemonia USA pozwala państwom Azji i Pacyfiku na oszczędności w ramach działań wykonywanych za nie przez USA,
(…)
…/bipolaryzm - dominacje w regionie wraz z USA, przy uznaniu ich wyższości(asymetria - ponieważ „kontrolują” Japonię, gwarantują bezpieczeństwo obecnością wojsk); hegemonia USA pozwala państwom Azji i Pacyfiku na oszczędności w ramach działań wykonywanych za nie przez USA,
strategia „wolnego strzelca” - strategia międzynarodowa Chin, akceptująca hegemonię USA,
multipolaryzm - balansowanie w ramach równowagi sił, brak hegemona; minusem jest konkurencja między poszczególnymi ośrodkami; model obejmuje dwa scenariusze:
Chiny w sojuszu z Rosją, ograniczają wpływu USA; istnieje niebezpieczna możliwość umocnienia się Japonii,
rosnące w siłę Indie, w kooperacji z Japonia i USA w celu równoważnia siły Chin,
taki porządek nie jest dla Chin jednoznacznie korzystny,
▪ Pomimo krytyki pozycji USA w świecie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)