MALARSTWO NIDERLANDZKIE XVI WIEKU: GŁÓWNI TWÓRCY Prymitywiści niderlandzcy (także prymitywiści flamandzcy ) - grupa malarzy działających w XV i XVI wieku w Niderlandach , głównie we Flandrii , Walonii oraz Brabancji . Od strony treściowej i stylistycznej, artyści korzystali z tradycji sztuki gotyckiej (przede wszystkim realizmu XV wieku) oraz bieżących prądów artystycznych z włoskim renesansem na czele. Bezpośredni wpływ na styl malarzy Niderlandów XV i XVI wieku miał gotycki realizm występujący w rzeźbie oraz malarstwie tablicowym i książkowym . Dominuje tematyka religijna, portrety charakteryzujące się głęboką analizą psychologiczną, tło najczęściej wypełnione jest rozległym pejzażem, widokami miast, architekturą i wystrojem wnętrza (dokumentaryzm tła), dbałość o szczegół, drobiazgowość, siła wyrazu, weryzm, silna indywidualizacja postaci, wyeksponowanie cech psychologicznych, wyszukane efekty iluzjonistyczne, znajomość zasad perspektywy, nowa technika olejna (wprowadzona przez JANA VAN Eycka)
W malarstwie, które po wielkim przewrocie van Eycka zaczęło ku końcowi XV wieku orientować się na gotyk , nastąpił w XVI wieku gwałtowny wzrost italianizmu . Malarze niderlandzcy jeździli do Włoch i tam przejmowali konwencje włoskich przedstawicieli dojrzałego renesansu, a późnej manieryzmu . Niektórzy znaleźli uznanie w samych Włoszech, jak np. Denis Gavaert (1545-1619), który zdobił pałace watykańskie.
W malarstwie niderlandzkim XVI wieku zaznacza się zjawisko, którego waga będzie narastała w ciągu następnych wieków, by nabrać znamion głębokiego kryzysu w stosunkach odbiorcy i artysty. Zjawiskiem tym jest już nie tworzenie obrazów na zamówienie w systemie cechowym, ani nie na zasadzie zleceń mecenatu, lecz dla nieznanego odbiorcy i zbywanie ich w systemie handlowym. Zaistniała w ten sposób konkurencja kazała artystom wyspecjalizować się konkretnym rodzaju twórczości. Quentin Massys (1466-1530)
Założyciel szkoły malarskiej w Antwerpii, harmonizowanie barw w jednolity zespół kolorystyczny, dzieła wielkoformatowe, realizm, oscyluje między kierunkiem rodzimym nawiązującym do XV-wiecznego malarstwa niderlandzkiego a italianizmem, mieszanka późnego gotycku i renesansu, precyzja w oddaniu detali, zachowanie praw perspektywy , a jednocześnie niezwykła ekspresja, prezentowanie silnych religijnych przeżyć
- 1509 tryptyk Św. Anny z kościoła Św. Piotra w Louvain (Muzeum w Brukseli) - w środku Św. Anna, MB i Dzieciątko, na skrzydłach: zwiastowanie Św. Joachimowi; Śmierć Św. Anny
- 1511 tryptyk na zlecenie antwerpskiego cechu stolarskiego (Muzeum w Antwerpii) - w środku Złożenie do grobu, na skrzydłach: Męczeństwo Jana Ewangelisty w kotle z wrzącym olejem; Uczta u Heroda z głową Jana Chrzciciela na misie
(…)
…, malarstwo rodzajowe
Jan Sanders van Hemessen (1500-57)
obrazy ołtarzowe, sceny biblijne i rodzajowe, portrety i alegorie. W swojej twórczości łączył tradycje niderlandzkie z włoskim manieryzmem, pod pretekstem scen biblijnym odbicie ówczesnego życia codziennego
Pieter Aersten (1507-75)
Prekursor martwej natury i malarstwa rodzajowego, sceny przedstawiające niższe warstwy społeczne, teamtyka ludowa, realizm, sceny biblijne z NT, w późniejszym okresie twórczości skoncentrował się na przedstawianiu przeładowanych straganów jarmarcznych lub bogato wyposażonych kuchni
Joachim van Bueckelaer (1530-74)
Malarz martwych natur i scen rodzajowych, sceny przedstawiające niższe warstwy społeczne, gł. teamaty jarczmarczne i kuchenne, w których tle często umieszczał sceny z NT, pejzaże i samodzielne sceny religijne…
… ołtarzowe, tworzył kartony do arrasów na wzór Rafaela, kartony do tapiserii, projekty witraży, - ołtarz z historią Św. Krzyża w Turynie
- Bóg Ojciec
- Madonny
- cykl Polowań cesarza Maksymiliana 1521-30 - 12 kartonów do arrasów Pieter Coeck van Aelst
Malarz, rytownik, rzeźbiarz, architekt, uprawiał rysunek, twórca kartonów do arrasów, tapiserii i witraży, uczen Orley'a, malarz nadworny Karola V, odbył…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)