Nowela Sierpniowa

Krasowski. Notatka składa się z 3 stron.
Nowela Sierpniowa 02.08.1926 r.
Ustawa z 2 sierpnia 1926 r. zmieniająca i uzupełniająca konstytucję marcową - tzw. Nowela sierpniowa . zakaz pobierania przez posła lub senatora korzyści od rządu
wprowadzono terminy uchwalenia budżetu, ich przekroczenie powodowało przyjęcie projektu prezydent uzyskał prawo rozwiązania sejmu i senatu, na wniosek Rady Ministrów, przed upływem kadencji sejm nie mógł się rozwiązać na mocy własnej uchwały
w czasie gdy sejm i senat były rozwiązane prezydent mógł wydawać rozporządzenia z mocą ustawy w zakresie ustawodawstwa państwowego (nie mogły dot. konstytucji, budżetu, podatków, opłat publicznych, systemu monetarnego, wojnie/pokoju, ordynacji wyborczej)
ustawa mogła w przewidzianym terminie upoważnić prezydenta do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy , które mogły dot. wszystkiego za wyjątkiem zmiany konstytucji
wniosek o wotum nieufności wobec rządu lub ministrów nie mógł być głosowany na posiedzeniu, na którym został zgłoszona
Konstytucja Kwietniowa 23.04.1935 r. + "dekalog" konstytucyjny + prezydent i jego wybór + kompetencje i prerogatywy prezydenta + Rada Ministrów + Sejm
Nowa ustawa zasadnicza stanowiła podsumowanie sanacyjnej doktryny konstytucyjnej, ujętej w pierwszych dziesięciu art. tworzących tzw. “dekalog”.
Cztery naczelne zasady “dekalogu” : Pojęcie państwa jako dobra wspólnego obywateli - brak suwerenności ludu , państwo nadrzędne nad społeczeństwem. Zasada współdziałania obywateli z państwem dla realizacji dobra wspólnego. Zasada elitaryzmu - prawa polityczne uzależnione od stopnia aktywności pracy dla dobra ogółu, jednak dostęp do elity był otwarty. Zasada jednolitej i niepodzielnej władzy prezydenta - brak trójpodziału , prezydent odpowiedzialny jedynie przed “Bogiem i historia”, nadrzędny czynnik państwa, de facto suweren władzy.
Prezydent: wybierany na 7 lat
w elekcji uczestniczył sam prezydent, Zgromadzenie Elektorów , obywatele - Zgromadzenie Elektorów = 50 os. przez sejm, 25 os. przez senat, 5 wirylistów, marszałkowie sejmu i senatu, prezes Rady Ministrów, GISZ i I prezes Sądu Najwyższego. - ZE zgłaszało swojego kandydata. - Urzędujący prezydent mógł wskazać swojego kandydata (w tym siebie) - w tym wypadku głosowanie, decydowali obywatele, który kandydat prezydentem. - W przeciwnym wypadku prezydentem zostawał kandydat ZE.
w razie niemożności sprawowania funkcji zastępował go marszałek senatu ustawodawstwo: - wydawanie dekretów z mocą ustawy a) w sprawach dot. organizacji rządu, zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi, organizacji administracji państwowej

(…)

… ze sobą wydatki ze skarbu państwa
ograniczenie władzy poprzez zawieszające weto ustawodawcze prezydenta
ustrojodawstwo - Zgromadzenie Narodowe mogło zmieniać konstytucje
pociągał rząd i ministrów do odpowiedzialności parlamentarnej, a premiera i ministrów do odpowiedzialności konstytucyjnej
interpelowanie rządu
zatwierdzanie corocznie zamknięć rachunków państwowych
udzielanie rządowi absolutorium
przewaga senatu…
... zobacz całą notatkę