Nowe ruchy polityczne Giovanni Sartori: „Partia to oficjalna grupa polityczna biorąca udział w wyborach i w tym celu wystawiająca swoich kandydatów na stanowiska publiczne”. Orientacje w zakresie definiowania parti politycznych: • funkcjonalna – definiowanie parti przez pryzmat funkcji, jakie pełni w systemie politycznym (mobilizacja i integracja społeczeństwa, artykulacja i agregacja jego interesów, kreowanie konsensusu); partia postrzegana jako ogniwo pośredniczące między społeczeństwem a władzą polityczną • strukturalna – akcentuje model wewnętrznej organizacji parti jako instytucji politycznej; partia instytucjonalną formą zorganizowanej aktywności jej członków oraz areną, w ramach której wchodzą ze sobą w interakcje Marek Chmaj: Partia polityczna to „wyspecjalizowana organizacja społeczna posiadająca określony program będący podstawą do uzyskania szerszego poparcia społecznego i ta drogą do zdobycia władzy lub uzyskania wpływu na władzę”. Cele, do których dążyć muszą partie: • zdobycie poparcia wyborczego • przechwycenie dzięki niemu określonych stanowisk publicznych • realizacja propagowanej koncepcji programowej PARTIE PROTESTU Niewłaściwe jest wiązanie tego typu parti z jakąkolwiek rodziną ideologiczną, typem, formą organizacyjną lub modelem genetycznym parti . Zaklasyfikowanie jakiegoś ugrupowania do grona parti protestu nie ma charakteru trwałego – partia może w każdej chwili zaprzestać pełnienia tej funkcji. Dieter Rucht: protest – zbiorowa działalność polegająca na formułowaniu i artykułowaniu na forum publicznym społeczno-politycznych żądań przez niepowiązane z państwem grupy i organizacje; jego przejawem są ruchy protestu , które dążą przede wszystkim do konfrontacji politycznej i z tej przyczyny potrzebują wyraźnie określonego przeciwnika Partia protestu – każde ugrupowanie stawiające sobie za cel rewizję polityki państwa w określonym obszarze jego aktywności; nie podważając samego systemu politycznego, stronnictwa takie wykorzystują jego instytucje i procedury do realizacji własnych strategi politycznych. Cechy charakterystyczne parti protestu: • antysystemowość oraz programowy antykonsensualizm Ugrupowania protestu stanowią antytezę parti ustabilizowanych, tworzących „kartel” ugrupowań prosystemowych. Partie protestu wykazują całe spektrum postaw antysystemowych, od całkowitej negacji systemu po sprzeciw wobec jego wybranych elementów. Łączy je „delegitymizujące uderzenie” ( delegitimising impact ) – kwestionowanie aktualnych reguł politycznych.
(…)
… jest radykalnie antyestablishmentowe nastawienie. Ich wyborcy nie głosują
za określonym programem politycznym, ale przeciwko ustabilizowanym stronnictwom oraz konkretnym
instytucjom politycznym – głos protestu przeciwko elitom politycznym.
•
posługiwanie się kategorią antypartii
Partie protestu przedstawiają się jako inna forma politycznej organizacji (wolnej od „partyjnych układów),
czyli tzw. antypartia. Brak…
… się na konstrukcję programu politycznego, skupiającego się na
początku z reguły na jednym dominującym problemie, później włączając także inne kwestie.
•
silna ekspresja przekazu
Przejawia się w wykorzystaniu zróżnicowanych i nowatorskich, często kontrowersyjnych i zaskakujących form
działalności politycznej, a także ostrego, opartego na negacji, agresywnego języka politycznego.
Partie te opierają swoje relacje z oponentami politycznymi nie na zasadach kompromisu oraz stopniowej
zmiany, ale na ostrych antynomiach: my-oni, zwycięstwo-klęska, teraz-nigdy.
Nawet pozytywne aspekty programu są artykułowane w formie negatywnej. W retoryce używa się słów,
takich jak: nigdy, precz, stop, zakazać. Język negacji na podkreślać antykonsensualny, radykalny i
bezkompromisowy charakter podnoszonych kwestii.
•
populizm protestu…
… do kontroli ludności do tej pory
marginalizowanej.
Programy polityczne populistów są niejasna, odwołują się do ogólnych wartości. Cele często mają charakter
utopijny. Dyskurs ugrupowań populistycznych bazuje na trzech elementach:
◦ podkreślanie roli ludu i jego kluczowej pozycji w społeczeństwie oraz w ramach całego systemu
politycznego; z ludu wyklucza się jednak wszelkiego rodzaju elity
◦ skłonność…
… stanowiska
ideologicznego lub pragmatyzacji programu politycznego. Przykładem rozłamy na lewicy w Europie
Zachodniej w latach 50. - część ugrupowań socjalistycznych odeszła od marksizmu.
• partie profetyczne
Prezentują nowe oblicze ideologiczne, wyrosłe na kwestiach programowych, takich jak: kryzys
ekologiczny, napięcia międzykulturowe, itp. Związane ze zjawiskiem Nowej Polityki (problemy
rozbrojenia…
… problemową; tworzone przez charyzmatycznego przywódcę, który jest
kreatorem partii i odgrywa rolę w procesie jej instytucjonalizacji
Podział partii ze względu na postawę wobec dominujących w danym społeczeństwie wzorców kulturowych:
• natywizm – ugrupowania zmierzające do odnowy lub uwiecznienia wybranych aspektów własnej
kultury; ruchy funkcjonujące w zniszczonej lub ulegającej zniszczeniu kulturze…
… pluralistyczno-demokratycznych
• dogmatyzm
• myślenie w kategoriach przyjaciel-wróg
• fanatyzm, usprawiedliwiający każdy środek wiodący do celu
Ekstremizm jest przeciwieństwem umiarkowania, charakteryzującego głównie rodziny ustabilizowanych
partii politycznych, które po II wojnie światowej zaakceptowały tzw. konsensus liberalno-demokratyczny.
Partie radykalnej prawicy i lewicy nie podejmują współpracy…
… i korzeni, niegdyś
niszczonych przez komunizm, a po jego upadku zagrożonych przez takie tendencje jak kosmopolityzm,
pluralizm, postmodernizm, relatywizm moralny.
Z wyjątkiem Słowacji i Słowenii, ugrupowania ekstremistyczne albo nie są znaczącym elementem gry
politycznej (małe poparcie), albo ich sukces na arenie politycznej był na razie jednorazowy.
Partie umiarkowane wybierają strategię izolowania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)