To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
III. NORMA PRAWNA. Charakterystyka, struktura, zależności. Norma prawna- to wypowiedź językowa stanowiąca logiczną jednostkę aktu prawnego, konstruowana z przepisów prawnych i zawierająca w swojej treści regułę powinnego zachowania. Norma prawna to termin właściwy wyłącznie dla języka prawniczego ponieważ jest konstruowana z przepisów prawa przez prawoznawców w trakcie wykładni prawa. Konstruować normę prawną z przepisów prawa to znaczy określić jej zakres zastosowania i normowania w prawie. Ustalić (skonstruować) normę prawną z przepisów prawa to znaczy ustalić jakiej kategorii adresatów ona dotyczy i w jakiego rodzaju sytuacjach (hipoteza normy) oraz jak powinien się adresat zachować (dyspozycja) i co mu grozi gdy się nie zastosuje do dyspozycji (sankcja). Hipoteza - to część normy określająca krąg adresatów oraz jego cechy np.: „pełnoletni mężczyzna” lub „osoba fizyczna, do których norma się odnosi i okoliczności, które muszą być spełnione aby norma znalazła zastosowanie np.: „prowadzący pojazd pod wpływem alkoholu lub będąca na utrzymaniu członka rodziny”. Dyspozycja - to część normy wyznaczająca sposób zachowania (nakaz, zakaz lub dozwolenie) w sytuacji, gdy norma ta znalazła zastosowanie czyli zostały spełnione warunki zawarte w hipotezie np.: „obowiązany jest zgłosić zmianę miejsca zamieszkania...” Sankcja - wyraża konsekwencje (dolegliwości) przewidziane przez prawodawcę w przypadku nie zastosowania się do dyrektyw określonych w dyspozycji np.: „ podlega karze pozbawienia wolności do 3 miesięcy do lat 3”. Rozróżniamy sankcje: a) karne (represyjne): - pozbawienie wolności (od 1 miesiąca do 15 lat oraz 25 lat i dożywocie) - ograniczenie wolności (od 1 do 12 miesięcy) - grzywna (zapłata sumy pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa) b) egzekucyjne w ramach prawa administracyjnego i cywilnego np.: eksmisja z lokalu czy egzekucja wierzytelności z majątku sprawcy. c) sankcja nieważności czynności prawnej np.: obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej pod rygorem nieważności zawartej umowy. Podział norm prawnych. 1. Ze względu na zastosowanie: a) norma ogólna (abstrakcyjna) (lex generalis) to reguła powszechnie obowiązująca obejmująca szeroki zakres spraw i adresatów np.: „kto zabija człowieka podlega karze...” b) norma szczególna (konkretna) (lex specjalis) to reguła ustanawiająca wyjątki od postanowień reguły powszechnej np.: „kto będąc pod wpływem silnego wzburzenia wynikającego z obrony koniecznej zabija człowieka...” 2. Ze względu na obowiązywanie: a) norma bezwzględnie obowiązująca (ius cogens)- ustalają jeden rodzaj powinnego zachowania nie przewidując innej opcji do wyboru dla adresata pod rygorem sankcji. Np.: „termin przedawnienia nie może być przedłużany przez czynność prawną...” b) norma względnie obowiązująca (ius dispositivum) - pozostawiają podmiotom wybór zachowania w danych okolicznościach. Np.: „zobowiązuje nabywcę jeżeli strony nie postanowiły inaczej...” lub „...w braku odmiennego postanowienia...”
(…)
…. Ze względu na funkcję: a) norma sankcjonowana - to pierwotna norma zawierająca adresatów oraz warunki w których ulega ona spełnieniu. Np.: „Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i obwiązywani są troszczyć się o fizyczny i duchowy jego rozwój.” b) norma sankcjonująca - to norma posiłkowa normy sankcjonowanej mająca zastosowanie w przypadku niezastosowania się adresata…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)