Norma prawna, budowa, rodzaje

Norma prawna, budowa, rodzaje Norma prawna jest najmniejszym, stanowiącym sensowną całość elementem prawa. Norma prawna jest normą społeczną, rodzajem zachowania. Jest ona:
abstrakcyjna - wzór zachowania określony rodzajowo, nie dotyczy konkretnych zachowań
generalna - adresowana jest do pewnej grupy adresatów, a nie do konkretnej osoby
Składa się z:
a) hipotezy - odpowiada na pytania: kto? w jakich warunkach?, określa ona adresata normy oraz warunki lub okoliczności, w których adresatowi temu jest coś nakazane, zakazane lub dozwolone; składa się z dwóch elementów:
elementu podmiotowego - czyli cech adresata normy oraz szczególnego celu działalności
elementu przedmiotowego - określonych miejsc i zdarzeń zewnętrznych w jakich adresat się znajduje
b) dyspozycji - odpowiada na pytanie: jak powinien się zachować?, wyznacza ona treść powinnego zachowania są to zarówno
czyny (zachowania psychofizyczne) - takie jak zabójstwo, kradzież itp.
czynności konwencjonalne - np. akty władcze organów państwa
c) sankcji - odpowiada na pytanie: co się stanie jeśli adresat nie postąpi zgodnie z dyspozycją?, określenia konsekwencji jakie grożą adresatowi za zachowanie niezgodne z dyspozycją normy; wyróżniamy 3 rodzaje sankcji:
- egzekucyjną - przymusowe wykonanie czynności która stanowi niedopełniony obowiązek adresata np. eksmisja, rozbiórka lokalu
- nieważności czynności prawnej - zastosowanie przede wszystkim w prawie cywilnym, jeśli czynność podjęta została z naruszeniem nakazów, zakazów to jest ona nieważna np. nieważność małżeństwa
- karną (penalną, represyjną) - jest to sankcja grożąca za dokonanie czynów zabronionych, polegających na działaniu, rzadziej na zaniechaniu; głownie Kodeks karny i Kodeks wyktroczeń; główne cele sankcji karnej to:
1) resocjalizacja przestępcy
2) odstraszenie przestępcy
3) izolacja
4) eliminacja i in.
Normy sprzężone I norma sankcjonowana - hipoteza + dyspozycja
II norma sankcjonująca - hipoteza (norma sankcjonowana) + dyspozycja (sankcja)
Rodzaje norm prawnych:
a) norma bezwględnie wiążąca (norma imperatywna ius cogens ) - ustanawia drogą nakazu lub zakazu jeden rodzaj powinnego zachowania i nie dopuszcza zachowania odmiennego. Naruszenie tej powinności pociąga za sobą sankcję
b) norma wgzlędnie wiążąca ( ius dispositivum ) - ustanawia pewien wzorzec zachowania do wykorzystania przez adresatów, a jednocześnie dopuszcza, że adresaci mogą, jeśli zechcą, zachować się w sposób odienny, wybrany przez siebie
... zobacz całą notatkę