ZAGADNIENIANIA NOP 1. Funkcje nauki o polityce. funkcja opisowa (deskryptywna) - opisuje zjawiska polityczne, porządkuje zagadnienia.
funkcja wyjaśniająca (eksploracyjna) - daje odpowiedzi na pytania: dlaczego dane zjawisko czy proces zaistniało, wskazuje na związki przyczynowo - skutkowe.
funkcja przewidująca (prognostyczna) - analizuje procesy i określa przyszłe wydarzenia i zjawiska.
funkcja instrumentalna - podpowiada, jakie działania należy podjąć, by uzyskać określone rezultaty.
Podstawowe zagadnienia przedmiotu wiedzy o polityce. (opracowane w 1948r. przez UNESCO)
teorie polityki
instytucje polityczne
partie i opinia publiczna
stosunki międzynarodowe
Konfliktowe metody powstania państwa. -w drodze podboju plemion - Ludwik Gumplowicz `Filozofia społeczna', pierwotne grupy ludzkie- hordy, plemiona łączą się w większe grupy podbijając inne hordy i robiąc z nich niewolników, co daje zaczątki własności i przywództwa, W stosunkach międzyludzkich ogólnie panuje nienawiść i wrogość. Państwo ma ochraniać życie ludzkie (przede wszystkim życie panujących) i umożliwiać przetrwanie gatunku. Podstawowym procesem społecznym jest walka między grupami społecznymi. Gumplowicz uważa, że wszystkie państwa powstają przez akt siły, akt przemocy jednego plemienia nad drugim. W takim państwie powstaje podział na rządzących i rządzonych oparty na pochodzeniu i różnicy ras (rasa - historyczna zbiorowość etniczna nie o jednakowych cechach fizycznych). W państwie wytwarzają się klasy - zwycięzców i pokonanych, kupcy natomiast są pośrednikami między nimi. Powstanie państwa spowodowane jest chęcią poprawy bytu przez jedną z grup społecznych, a jego rozwój opiera się na chęci zdobywania coraz większego dobrobytu. Takie państwo posiada siedem cech zasadniczych - jest najdoskonalszą formą organizacji społeczeństwa, władcza mniejszość panuje nad większością poddanych, występuje różnica ras, stosunki panowania określa prawo państwowe, państwo powstaje zawsze w drodze walki i podboju, stosunki między państwami są zawsze stanem wojny (przyjaźń dwóch państw występuje tylko w momencie wrogości do trzeciego). Pokój jest okresem między wojnami i służy by przygotować się do wojny. Dopiero po powstaniu państwa powstaje naród, a w państwie wytwarzają się stany i klasy.
-w drodze rozpadu wspólnot ludzkich - Fryderyk Engels `Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa'; Następuje rozpad małych i nieskomplikowanych wspólnot ludzkich na antagonistyczne grupy społeczne, który zapoczątkował stosunki wspólnej własności (wspólnota pierwotna) - w wyniku czego wykształcił się podział społeczeństwa ze względu na rodzaj pracy i nierówności w podziale bogactwa. Wprowadzono gospodarkę indywidualną, co umożliwiło umocnienie własności prywatnej oraz przywłaszczanie sobie środków produkcji (ziemia). Nastąpił wówczas podział społeczeństwa na: eksploatatorów i eksploatowanych. Ci drudzy byli wyzyskiwani i w związku z tym wynikła groźba buntu, a dzięki temu powstało państwo jako wyższy stopień organizacji społeczeństwa. Zdaniem Engelsa państwo jest instytucją służącą do wyzyskiwania klasy niższej oraz organizacją terytorialną skupiającą różne rody (dotychczas organizacja rodowa oparta była o więzy krwi). Wykształciła się również grupa ludzi zawodowo zajmujących się rządzeniem, powstał aparat przymusu, państwo stało się organem panowania politycznego grupy społecznej, która panuje ekonomicznie. Engels odróżnia trzy typy powstawania państwa:
(…)
… Arystotelesa to monarchia, arystokracja i politea natomiast złe formy to tyrania, oligarchia oraz demokracja.
- w drodze umowy społecznej - Tomasz Hobbes `Lewiatan', Jan Jakub Rousseau `Umowa społeczna', umowa społeczna zawarta między suwerennym władca, a poddanymi -> zorganizowanie się w zbiorowość; przejście ze stanu natury do stanu społeczeństwa
*Hobbes - poprzez chęć życia w pokoju i jedności zawarta zostaje umowa społeczna, w której pełnia władzy oddana jest suwerenowi i jest to umowa jednostronna!!! Poddani zrzekają się prawa do życia w naturalnej wolności na rzecz suwerena. Władza jest niezbywalna i niepodzielna. W taki sposób powstaje państwo zwane Lewiatanem. Samo tworzenie państwa jest wyjściem ze stanu anarchii i osiągnięcie poziomu życia uporządkowanego i bezpiecznego. Zawarcie umowy…
…, w której części składowe mają określone prawa - np. Niemcy składają z wielu landów, które mają własne organy przedstawicielskie, których reprezentanci mają swój udział w parlamencie (Bundesracie). Mają szeroką autonomię, ale sprawy zewnętrzne kraju czy obrony narodowej należą do władzy centralnej
b) federacja luźna - Szwajcaria, USA
c) federacja, której poszczególne części nie mają dużej autonomii (federacja…
… federalnym praktycznie cała władza wykonawcza należy do kanclerza - głowy rządu federalnego, który jest wybierany przez niższą izbę parlamentu, czyli Bundestag. Większość władzy prawodawczej należy do niższej izby parlamentu - Bundestagu, która jest wybierana w wyborach mieszanych, proporcjonalno-większościowych z 5% progiem poparcia. Wyższa izba parlamentu Bundesrat składa się z delegatów rządów krajowych…
… mechanizmami do realizacji planu
o plan może być kompromisem sił państwowych i prywatnych
Interwencjonizm państwowy ma spełniać jedynie funkcję korygującą i koordynującą mechanizmy gospodarki, aby uchronić społ. od kryzysów i rewolucji (np. faszystowskich, komunistycznych)
Państwo ma być aktywnym uczestnikiem gry rynkowej, a nie „nocnym stróżem”
63 demokracja i populizm pytanie słabo opracowane ( najważniejsze są trzy D , demagogia ......, pytanie jest z wykładów wiec jeśli macie notatki wstawcie je na grono.
Populizm to zachowanie polityczne polegające na głoszeniu tych poglądów, które są aktualnie najbardziej popularne w danej grupie społecznej, w celu łatwego zdobycia popularności, bez analizowania sensu tych poglądów oraz zastanawiania się nad realnymi możliwościami i rzeczywistymi skutkami…
… bezwzględnej wolności jednostki oraz wiara w dobroć natury ludzkiej ( naiwni ) woluntaryzm. To wszystko prowadzi ich do totalnej wrogości wobec instytucji państwa. Proudhon propagował proces powolnych zmian. Był teoretykiem, wyznawał koncepcję indywidualistyczną. Chciał by społeczeństwo cofało się i odrzuciło zdobycze technologiczne. Bakunin obstawał za zmianami rewolucyjnymi. Działał w I Międzynarodówce…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)