Klęska żywiołowa (kataklizm) - ekstremalne zjawisko naturalne powodujące znaczne szkody na terenie objętym tym zjawiskiem, pozostawiające po sobie często zmieniony obraz powierzchni ziemi. Powoduje ono również wysokie straty w gospodarce człowieka, może
Przemodelować stan przyrody a nawet zagrażać życiu ludzkiemu. Do klęsk żywiołowych zaliczamy: powódź, susza, rozległy pożar terenu, trzęsienie ziemi, wybuch wulkanu, tsunami, huragan, tornado, obfite opady śniegu oraz lawiny śnieżne, ekstremalny upał lub mróz, szczególnie w dłuższym okresie, osuwiska ziemi, katastrofy kosmiczne - upadek meteorytu, eksplozja meteoru, bliskie przejście komety, wybuch bliskiej supernowej. Tornado-to intensywny wir powietrzny (lub układ wirów) sięgający powierzchni Ziemi, związany z chmurą burzową. Często w jego wnętrzu występuje charakterystyczna chmura w kształcie lejka lub wrzeciona, powstająca w wyniku kondensacji pary wodnej w obszarze obniżonego ciśnienia wewnątrz wiru (ciśnienie jest mniejsze od otaczającego o kilkadziesiąt i więcej hPa). Wiatr skierowany do góry wieje z prędkością przekraczającą kilkadziesiąt metrów na sekundę
miejscu, gdzie tornado dotyka powierzchni gruntu, powstaje chmura liści, śmieci, kurzu, a niekiedy drzew, cegieł i innych obiektów porwanych z powierzchni ziemi, Tornado należy do najgwałtowniejszych zjawisk atmosferycznych, niszczących wszystko na swojej drodze
największe z możliwych tornad, czyli klasy F5 potrafi porwać i unieść nawet cały skład wagonów kolejowych wypełnionych węglem, a o tirach już nie wspominając
warunki sprzyjające powstawaniu tornada występują najczęściej w chmurach burzowych, dlatego najwięcej tornad występuje wiosną,
rozmiar tornada określa się na podstawie ścieżki zniszczeń na trasie niszczącego wiru, wynosi ona od kilku do kilkuset metrów, długość ścieżki- kilka-kilkaset km,
czas życia tornad- od kilku sekund do kilku godzin,
przeciętna prędkość przesuwania się tornada- 10-30 km/h tornada na półkuli północnej obracają się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a na półkuli południowej zgodnie z ruchem wskazówek zegara -największe straty w ludziach spowodowane tornadami są odnotowywane w Bangladeszu - średnio 179 osób rocznie. Wynika to z dużej gęstości zaludnienia kraju i słabych konstrukcji domów i osiedli oraz niskiego poziomu wiedzy meteorologicznej. -tornada zaobserwowano na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy -Stany Zjednoczone są krajem o największej rocznej ilości tornad (przeciętnie w ciągu roku jest ich 1200)
-innymi regionami świata, w których występują tornada są: niemal cała Europa (z wyjątkiem krańców północnych i południowych), południowa Brazylia, Urugwaj i wschodnia Argentyna, południowa Afryka, dolina Gangesu, wschodnia Azja, Australia i Nowa Zelandia
(…)
… (grzbiety śródoceaniczne) - tu, w osiowych częściach, materia płaszcza wznosi się ku powierzchni i zastyga, nadbudowując skorupę oceaniczną, następnie skorupa odsuwa się od ryftu tworząc miejsce dla nowych porcji materii płaszcza,
Strefy subdukcji (granice płyt, niszczona jest tutaj litosfera powstała w obrębie ryftów oceanicznych)- nad nimi, wzdłuż wybrzeży kontynentów, powstają łuki wysp i rowy oceaniczne, a także pasma młodych łańcuchów górskich. Trzęsienia ziemi w tych strefach są na ogół bardzo silne,
Uskoki transformacyjne - związane są z wielkimi przesuwczymi rozłamami skorupy ziemskiej, stanowią granicę między płytami litosfery poruszającymi się pionowo względem siebie,
Młode łańcuchy górskie - powstałe w miejscu niedawnych stref subdukcji i kolizji płyt litosfery
Ryfty kontynentalne - występujące niemal na wszystkich kontynentach (np.. Wielkie Rowy Wschodnioafrykańskie)
Najwięcej trzęsień ziemi (ok.80% wszystkich wstrząsów rocznie) notuje się na obszarze położonym wokół Pacyfiku, gdyż tam znajdują się wszędzie strefy subdukcji.
Podział kuli ziemskiej ze względu na częstotliwość występowania trzęsień ziemi
obszary sejsmiczne - trzęsienia ziemi są częste i silne (strefa wokół Oceanu…
…, · uwolnienie bakterii chorobotwórczych (padłe zwierzęta, cmentarze) i znaczne ilości substancji chemicznych jak: siarczanów, siarczków, chlorków, magnezu, sodu, potasu, metali ciężkich, środków ochrony roślin, nawozów sztucznych, produktów ropopochodnych , toksycznych środków chemicznych i wielu innych, · zagrożenie epidemiologiczne jak: salmonelloza, dur brzuszny, czerwonka bakteryjna, tężec,
· konieczność…
… szklarniowych
emisje ze spalania biomasy zawierają składniki gazowe: dwutlenek węgla CO2, tlenek węgla CO, tlenki azotu NOx (= NO + NO2), metan (CH4), jak również większe węglowodory, oraz składniki stałe, zwłaszcza organiczne i sadza -zanieczyszczenie powietrza przez produkty spalania, utrudniające oddychanie
-powodują jałowienie gleby, pustynnienie i burze piaskowe -na wylesionych gruntach woda spływa bez…
… i osiedli ludzkich, często powoduje ofiary śmiertelne
Skutki pożarów (pozytywne)
-pożary odgrywają istotną rolę w kształtowaniu się flory i roślinności w klimacie bardzo gorącym i suchym, -przykładem formacji roślinnych, do powstania których przyczyniły się pożary, są: sawanna step, lasy szpilkowe półkuli północnej.Ogień uformował australijski busz, śródziemnomorską makię, środkowoamerykański chapparal…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)