Narażenie na promieniowanie jonizujące
Jednostka aktywności promieniotwórczej to ilość rozpadów na sekundę czyli inaczej mówiąc jak dużo jest rozpadów wysyłających energię w czasie 1 sekundy, wyraża się ją w Bekerelach 1 atom w 1 s to 1 Bq. Rodzaje dawek:
-ekspozycyjna(obecnie rzadko się używa tego określenia) jest to określenie tej ilości promieniowania, która wydziela się do powietrza
-pochłonięta czyli D, określa ile tego promieniowania, które się wydzieli zostanie przekazane do organizmu, ilość energii przekazywanej ośrodkowi wyraża się w Grejach tzn 1 J/kg= 1 grej(Gy)
Skutki dla org. są wyrażone w równoważnikach dawki pochłoniętej czyli H, jest to dawka pochłonięta skorygowana różnymi współczynnikami zależnymi od: rodzaju promieniowania Q, a także warunków promieniowania N, czyli H= D* Q * N, dawka ta wyrażana jest w SV, 1SV= 100 remów . Istnieje również efektywny równoważnik dawki He, który uwzględnia wrażliwość tkanek
Skutek promieniowania zależy od:
-dawki pochłoniętej
-mocy dawki czyli czasu w jakim dawka została pochłonięta
-rodzaju promieniowania
-wielkości napromieniowanego obszaru
-wrażliwości narządów/tkanek
-wieku i ogólnej kondycji org.
Dawki graniczne dopuszczalne dla człowieka w Polsce zgodnie z zaleceniami Komisji Ochrony Radiologicznej(CRP) dla standarowego człowieka (70 kg, 174 cm), nie obejmują tła naturalnego i medycznego narażenia pacjentów:
warunki napromieniowania
narażenie zawodowe
narażenie ludności
He- efektywny równoważnik dawki
60 mSv
1 mSv średnio na rok w okresie 5 lat
dla soczewek oczu
150 mSv
dla skóry
500 mSv
15 mSv
dla rąk i stóp
500 mSv
50 mSv
Skutki działania promieniowania jonizującego:
-wczesne o ostrym przebiegu, często odwracalne, pojawiają się zwykle w warunkach awaryjnych
-późne, ujawniają się po miesiącach lub latach, nieodwracalne, powodowane przez małe dawki
Skutki małych dawek:
-bezpośrednie u osób napromieniowanych: białaczka, po upływie lilku lat w dłuższym okresie rak piersi, tarczycy, płuc, przedwczesne starzenie, bezpłodność
-genetyczne, u potomstwa: wrodzone wady wzroku(daltonizm), zespół Downa, zniekształcenia anatomiczne, niedorozwój kośca, opóźnienie rozwoju umysłowego
Grupy radiotoksyczności, podział z/w na największe dopuszczalne stężenie dla ciągłego skażenia przez drogi oddechowe:
-izotopy o b. wysokiej radioaktywności: -izotopy o wysokiej radioaktywności:
-o małej:
-o b. małej:
(…)
… naturalne: -nat. izotopy promieniotwórcze, w tym radon to ok. 42,4%
-promieniowanie kosmiczne niesione przez cząstki elementarne(kurpuskularne), jest go tym więcej im wyżej nad poziomem morza(w górach jest stosunkowo najw.)
Źródła sztuczne: -zastosowanie w przemyśle
-badania radiologiczne, medycyna(18,2%)
-przedmioty powszechnego użytku
-opad promieniotwórczy
-genetyka jądrowa
Roczny równoważnik dawki…
… się do: ziemniaków, cebuli, czosnku, pieczarek, przypraw
Zmiany w żywności wywołane przez napromieniowanie:
-wzbudzona radioaktywność, nie występuje poniżej pewnego poziomu napromieniowania
-zmiany chem przy dawce sterylizacyjnej ok. 30....
-zmiany sensoryczne: •najbardziej wrażliwe są mleko i jego przetwory, smak nie akceptowany
•zmiany w tkance mięśniowej, wołowina: ponieważ jest chuda to b. wrażliwa, wyczulona…
…
•Kw. askorbinowy- kwas szczawiowy
•tiamina- dezaminacja
•ryboflawina- lumichrom
-niszczenie mikroorganizmów, niszczenie pewnego odsetka bakterii, ale nie toksyn
Do tej pory nie wykazano aby przy napromieniowaniu dawkami 10 KGy powstawały w żywności takie zw., które nie tworzą się w czasie innych procesów
Projekt rozporządzenia:
W sprawie warunków napromieniowania śr. spożywczych, nie dotyczy…
… Sr(zwłaszcza Sr )
-izotopów I (zwłaszcza I )
-alfa promieniotwórczego izotopu plutonu
-pierwiastków transuranowych
-wszystkie inne radionuklidy
Dopuszczalne normy dotyczą żywności dla dzieci, eksportowanej
Struktura wybranych WWA:
-naftalen
-fenantren
- …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)