Fragment notatki:
Prof. Małgorzata Janicka
Mechanizmy działania rynku finansowego UE
Wykład V – Nadzór finansowy
Rynki finansowe UE:
Nie mamy ponadnarodowego nadzoru nad rynkiem finansowym UE czy strefy euro. W każdym kraju działa narodowy
nadzór finansowy którego głównym celem jest zapewnienie stabilności krajowego systemu finansowego.
Najważniejszym czynnikiem jest zapewnienie bezpieczeństwa systemu bankowego, jako że kryzys w tym sektorze
podważa stabilne działanie całej gospodarki krajowe.
Nadzór nad rynkiem finansowym na poziomie krajowym tworzy nam tzw. sieć bezpieczeństwa finansowego.
Sieć bezpieczeństwa finansowego – ogół rozwiązań regulacyjnych i instytucjonalnych których celem jest zapewnienie
ochrony krajowego systemu finansowego przez destabilizacją. Znajdują się w niej podmioty:
Nadzór właścicielski
Audyt zewnętrzny i wewnętrzny
Agencje ratingowe – oceniają wiarygodność kredytową.
Wywiadownie gospodarcze – badają spółki pod kontem przyszłej inwestycji, dostarcza tych informacji do których nie
możemy dotrzeć
Instytucje nadzorcze (KNF) i regulacyjne
Instytucje ochrony konkurencji i konsumentów – dbają o poziom konkurencji i prawa konsumentów
BC – monitorują stabilność sektora banków komercyjnych
Fundusze ochrony depozytów – zabezpiecza banki na wypadek ich niewypłacalności. Zapewnia wypłatę sumy
gwarantowanej klientów banku w sytuacji bankructwa banku. Suma gwarantowana wynosi 100 tys. euro lub
równoważność tej kwoty.
Kodeksy dobrych praktyk – spółki giełdowe przestrzegają ich, spółki które nie chcą ich przestrzegać muszą na to wskazać
i wyjaśnić dlaczego.
Niezależni analitycy – osoby które wyciągają wnioski co do kształtowania się sytuacji gospodarczej.
Najważniejsze grupy:
Instytucje nadzorcze (KNF)
BC jako pożyczkodawca ostatniej instancji – zapewnia płynności systemowi bankowego w danym kraju, działa na
poziomie krajowym
System gwarantowania depozytów – środki przeznaczone są na pojedyncze przypadki, nie ma wystarczających funduszy
na upadek wielkiego banku czy wielu banków. W przypadku kiedy bankrutuje wiele banków w danym kraju jego rząd
wspomaga banki.
Ich współpraca powinna przebiegać na 3 płaszczyznach:
Identyfikacji i monitorowania zagrożeń
Zapobieganie kryzysom i ich likwidacja
Zarządzanie kryzysem jeśli już wystąpi
3 rodzaje krajowych rozwiązań kryzysowych:
1. Z uwagi na stopień centralizacji funkcji nadzorczych :
Nadzór zcentralizowany – jedna instytucja nadzoruje cały rynek finansowy, ogranicza to biurokrację i koszty
administracyjne oraz umożliwia lepszą komunikację. Np. Polska, w UE 16 krajów
Nadzór zdecentralizowany – różne instytucje nadzorują poszczególne elementy rynku finansowego. W UE 8 krajów
2. Z uwagi na zaangażowanie BC w kwestii nadzoru:
BC nadzoruje cały rynek finansowy – 13 krajów w UE
BC nadzoruje tylko system bankowy – 5 krajów w UE
BC nie uczestniczy w nadzorze finansowym np.: Polska. 9 krajów w UE
3. Rozdzielenie głównych funkcji nadzoru pomiędzy dwie instytucje.
Jedna instytucja odpowiada za nadzór ostrożnościowy nad wszystkimi instytucjami finansowymi
Druga instytucja odpowiada za ochronę konsumentów i stosowanie prawa przez instytucje finansowe.
Od czego zależy wybór rozwiązania:
Poziom rozwoju gospodarczego i poziom rozwoju rynku finansowego
Głębokość rynku – wartość aktywów instytucji finansowych i liczba instytucji finansowych
Koszty działania instytucji nadzorczych
Uwarunkowania historyczne i polityczne
Problemy z sytuacją nadzoru finansowego w UE:
Brak pożyczkodawcy ostatniej instancji na poziomie ponadnarodowym
Prof. Małgorzata Janicka
Mechanizmy działania rynku finansowego UE
Wykład V – Nadzór finansowy
Europejska Rada do spraw ryzyka systemowego – instytucja która ma działać w nadzorze makroostrożnościowym.
Głównym zadaniem będzie monitorowanie i ocenianie zagrożeń dla stabilności systemu finansowego jako całości.
Ma ona wydawać ostrzeżenia przez narastającymi ryzykami o charakterze systemowym oraz zalecenia i ostrzeżenia
kierowane do państw członkowskich w celu przeciwdziałania ewentualnym zagrożeniom.
W jej skład wchodzi prezes EBC, prezesi narodowych BC, prezesi europejskich organów nadzoru oraz przedstawiciele
krajowych organów nadzoru.
Europejski System Organów Nadzoru Finansowego
1. Jego zadaniem będzie nadzór nad instytucjami finansowymi poszczególnych sektorów rynku finansowego – nadzór
mikroostrożnościowy
W jej skład będą wchodziły organy nadzorcze poszczególnych krajów współpracujące z nowymi europejskimi organami
nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów
Emerytalnych, Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych)
2. Kompetencje:
Opracowywanie wniosków w sprawie standardów technicznych,
Rozwiązywanie sporów między krajowymi organami nadzoru jeśli regulacje prawne wymagają uzyskania konsensusu,
Podejmowanie działań na rzecz spójnego stosowania wspólnotowych przepisów,
Pełnienie roli koordynacyjnej w sytuacjach nadzwyczajnych,
Organ Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ma sprawować bezpośrednią kontrolę nad agencjami ratingowymi.
Sektor bankowy w UE:
1. Dyrektywa z 1977 roku – definicja instytucji kredytowej
Działalność instytucji kredytowej polega na przyjmowaniu depozytów i innych funduszy podlegających zwrotowi oraz
udzielaniu kredytów na własnych rachunek.
2.
Dyrektywa z roku 1989 – kluczowa z punktu widzenia rynku usług bankowych. Utrzymano definicję instytucji kredytowej,
ale dodano listę usług jakie mogą być przez tę instytucję świadczone:
Może świadczyć usługi leasingu finansowego
Może dokonywać na rachunek własny lub na rachunek klienta obrotu instrumentami rynku pieniężnego, instrumentami
pochodnymi i papierami wartościowymi a także transakcji walutowych
Może uczestniczyć w emisjach papierów wartościowych i świadczyć usługi związane z taką emisją
Może świadczyć sługi doradztwa finansowego w tym szczególnie w zakresie fuzji i przejęć
Może zarządzać portfelem inwestycyjnym
Może przechowywać i administrować papierami wartościowymi
Może świadczyć usługi w zakresie oceny kredytobiorców
Może świadczyć usługi skarbcowe
Wprowadziła zasadę jednolitej licencji na rynku usług bankowych od 1.01. 1993 roku .
1. zniesiony został wymów uzyskania zezwolenia kraju goszczącego na otwarcie oddziału czy transgranicznego świadczenia
usług
2. wprowadzono minimalny kapitał założycielski instytucji kredytowej – 5 mln euro, przy czym dla niektórych instytucji
kredytowych obniżono go do 1 mln
3. utrzymano wymów zarządzania instytucją przez co najmniej 2 osoby o odpowiedniej reputacji i odpowiednim
doświadczeniu.
4. Wskazano na konieczność udokumentowania źródła pochodzenia kapitału założycielskiego
Dyrektywa z marca 2000 roku - dodano s definicji instytucji kredytowej jedno zdanie – instytucja taka może obracać także
pieniądzem elektronicznym.
Komitet bazylejski – nieformalnie działająca instytucja, która odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu regulacji
ostrożnościowych w sektorze bankowym. Powstał w 1974, początkowo skupiał wyłącznie kraje uprzemysłowione, tzw. grupa
G10, reprezentowana przez prezesów banków centralnych tych krajów. Obecnie w komitecie bazylejskim znajdą się
przedstawiciele 27 krajów (dołączyły kraje rozwijające się). Nie ma w nim Polski. Komisja Europejski i EBS maja w komitecie
status obserwatorów. Komitet odbywa 3-4 spotkania w ciągu roku. Podczas tych spotkań dyskutowane są problemy związane
z funkcjonowaniem systemów bankowych poszczególnych krajów w wymiarze globalnym, te rozwiązania które proponowane
są dl systemów bankowych muszą być uniwersalne. Brak formalnych uprawnień o stosowania prawa, wypracowane wnioski
są podstawą do tworzenia regulacji prawnych na gruncie krajowym, ale wszystkie kraje stosują się do zaleceń. UE przyjmuje
zalecenia komitetu, są przenoszone do unijnych dyrektyw i przyjmowane przez kraje unii.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)