MYŚL PEDAGOGICZNA FRANCISZKA RABELAIS'EGO
Chociaż nie był prawdziwym pedagogiem, jego główne dzieło Gargantua i Pantagruel wywarło olbrzymi wpływ na kształtowanie się poglądów pedagogicznych Francji XVI wieku oraz przyczyniło się do obalenia panującej w jej życiu umysłowym scholastyki i zwycięstwa prądów humanistycznych. Gargantua i Pant a gruel to jedna z najdoskonalszych satyr, jakie ma ówczesna literatra. Niepohamowana niczym swobodna myśl, zjadliwy dowcip, fantazja i wysoki poziom artystyczny sprawiły, że dzieło to zdobyło w krótkim czasie wielką liczbę czytelników
F. Rabelais - urodzony w południowej Francji; jako dziecko przeznaczony do stanu duchownego i oddany do klasztoru franciszkanów (zraził się dość szybko niskim poziomem umysłowym zakonu i jego zacofaniem). Dlatego po długich namysłach dopiero ok. 30 roku życia postanawia przyjąć święcenia duchowne. W tajemnicy przed władzami kościelnymi organizuje kółko studiów łacińskich i greckich - jego działalność przerywa niespodziewana rewizja władz klasztornych w celi Rabelais'ego. Pragnąc uniknąć przykrych skutków rewizji przenosi się do zakonu benedyktynów, gdzie również nie może się odnaleźć. Wobec tego zrzuca habit i zostaje świeckim księdzem; po pewnym czasie zmienia jednak sutannę na strój świecki i wędruje z miasta do miasta. W 1530 rozpoczyna studia medyczne w Montpellier. W dwa lata później rozpoczyna pracę w Lyonie jako lekarz i wydawca różnych dzieł medycznych z czasów starożytnych.
Główni bohaterowie dzieła: Gargantua, Pantagruel, Tęgospust czy Gargamela należą do swiata niewiarygodnych olbrzymów. Rabelais wprowadził ich prawdopodobnie, aby nadać satyrze pozory żartu i tym łatwiej dać upust swoim krytycznym poglądom na temat stosunków kościelnych i naukowych, Sorbony i scholastyki, uczonych „Sorbonoosłów” tkwiących w formalizmie językowym i zacofanych mnichów usiłujących brak wiedzy pokrywać fanatyzmem religijnym i zabobonami.
Tubal Holofernes - pierwszy nauczyciel Gargantui; ten mistrz pedagogiki średniowiecznej uczył go abecadła na pamięć przez ponad 5lat, gramatyki - 13, czytał mu dzieła „uczonych” przez 18 lat. Rabelais podkreśla, że cała nauka scholastyczna polegała właściwie na błazeństwie i całkowitym zabijaniu wrodzonej inteligencji. Ten scholastyczny, karykaturalny system wychowania Gargantui zmienił całkowicie nauczyciel Panokrates, reprezentujący pedagogikę humanistyczną
Znacznie więcej uwagi niż do budzenia uczuć religijnych przywiązywał Rabelais do wychowania moralnego i wyrabiania cnót ułatwiających jednostce życie w społeczeństwie. Panokrates zalecał swojemu uczniowi, aby wobec każdego był usłużny i życzliwy, aby był wierny obowiązkom przyjaźni, czcił swoich wychowawców, unikał nieodpowiedniego towarzystwa. Wpajał mu też szacunek dla każdego człowieka pracy oraz przekonanie, że tylko wysiłek osobisty i użyteczność zapewnia człowiekowi poważanie.
(…)
… i użyteczność zapewnia człowiekowi poważanie.
Mimo że Rabelais był szczerym zwolennikiem renesansowej kultury, nie ograniczał wykształcenia średniego tylko do literatury klasycznej. Oprócz łaciny i greki zalecał uczyć języków chaldejskiego i hebrajskiego, przydatnych przy lekturze Biblii, oraz arabskiego. Ponadto kładł nacisk na przyswajanie uczniom szerokiej wiedzy historycznej, filozofii i prawa rzymskiego…
… również dokładne poznanie budowy ludzkiego ciała i działania poszczególnych jego organów.
Udział w pracach rzemieślniczych miał na celu - oprócz przygotowania młodego chłopca do ewentualnej pracy zawodowej - także, a nawet przede wszystkim, pogłębienie jego wiedzy oraz prawidłowy rozwój fizyczny. Rabelais zalecał uprawianie jazdy konnej, ćwiczeń w posługiwaniu się kopią, toporem, mieczem i tarczą, wymagał, aby każdy młodzieniec brał udział w polowaniach, w grze w piłkę, zapasach, biegach, skokach, doradzał mu wiosłowanie, walkę wręcz i wszystkie inne ćwiczenia, które w jakikolwiek sposób mogą przyczynić się do wyrobienia mięśni i tężyzny ciała. W ten sposób chciał nadrobić wszystkie zaniedania średniowiecza w dziedzinie kultury fizycznej oraz zapewnić chłopcom harmonijny rozwój.
Aby uchronić młody umysł przed znużeniem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)