MONIZM IMMANENTNY Wszystkim tym kierunkom, które szukając substancji, znajdują ją w duszach lub w ci a łach, lub też zarówno w ciałach, jak i w duszach, lub wreszcie w czymś, co jest równie d o brze duszą, jak i ciałem, przeciwstawia się kierunek, który utrzymuje, jakoby ani dusza, ani ciało nie były ostatecznymi cegiełkami, z których składa się przyroda. Twórcą tego poglądu był Dawid Hume . Według niego , zarówno ciała, jak i dusze są tylko układami elementów danych nam bezpośrednio w doświadcz e niu, jak na przykład barwy, wonie, dźwięki, smaki, b ó le, rozkosze itd. Hume nawiązał do poglądów Berkeleya, który twierdził, że ciała są tylko układami wrażeń. D u sze jednak uważał Berkeley za coś, co uświadamia sobie wrażenia i inne stany ps y chiczne, ale jest czymś różnym od tych stanów. Dusza to podmiot zjawisk ps y chicznych. Hume twierdzi, że ani dusze, ani ciała jako substancje nie istnieją. Ani dusze, ani ciała nie są substancjami, lecz są układami pewnych elementów, kt ó re bądź są akt u alnie treściami świadomości, bądź mogłyby się ze swej istoty nimi stać. Treści świadomości nazywa się tworami immanentnymi . Dlatego naszkicowany wyżej pogląd można by nazwać monizmem imm a nentnym. Monizm immanentny może przyjąć odcień spirytualistyczny lub odcień neutralny . Przyjmuje on odcień spirytualistyczny, gdy głosi, że owe elementy, owe barwy, dźwięki, sm a ki itd. mogą istnieć tylko jako treści świadomości, gdy więc uważa je za coś psychicznego. Przyjmuje on odcień neutralny, gdy owe elementy uważa za coś, co nie musi być treścią świadomości, lecz może istnieć poza zwią z kiem z czyjąkolwiek świadomością .
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)