Tematem wykładu jest monarchia stanowa i absolutna. W treści notatki można znaleźć następujące zagadnienia: anarchia feudalna, nadmierne rozdrobnienie feudalne, rozbicie dzielnicowe, poparcie dla centralizacji, tworzenie poczucia wspólnoty narodowej, podział społeczeństwa na stany, hierarchia stanów, nobilitacja, indygenat, inkolat, danina, czynsz, robocizna, relacje seniora i wasala, jakie nadawano przywileje, immunitety, przywileje, ziemskie, przywileje generalne, przywileje wydawane z okazji obejmowania tronu, powodowały powstawanie zgromadzeń stanowych, absolutyzm, monarcha jako ustawodawca, wykonawca i najwyższy sędzia. W notatce ponadto takie zagadnienia jak na przykład: realizacja idei jedności państwowej, scentralizowany aparat urzędniczy, posłowie, ambasadorzy, rozwój aparatu spraw zagranicznych, unifikacja wymiaru sprawiedliwości, podatki, służba wojskowa, kodyfikacja prawa, teokracja, boskie pochodzenie władcy, despocja, tyrania, kształtowanie struktury społecznej, absolutyzm oświecony, absolutyzm policyjny.
Monarchia stanowa i absolutna.
Anarchia feudalna, która osłabiła władzę monarszą, z czasem zaczęła ciążyć społeczeństwu - przestała odpowiadać możnym, którzy chcieli w spokoju korzystać z przywilejów, nie podobała się rycerstwu, które stale powoływano do nie kończących się wojen, utrudniała handel rosnącemu w siłę mieszczaństwu, nie pozwalała na spokojny byt włościanom niszczonym i grabionym przez wszystkie walczące strony. Z tych samych względów budziło niechęć nadmierne rozdrobnienie feudalne czy rozbicie dzielnicowe.Monarchowie, którzy próbowali scalać państwa i wzmacniać centralistyczną władzę, mogli liczyć na poparcie społeczeństwa.
Epoka, która nastąpiła po przezwyciężeniu rozdrobnienia feudalnego (XIII/XIV w.), nazywana jest monarchią stanową. Powoli, ale na wspólnej podstawie etnicznej, językowej, a nawet gospodarczej, tworzyło się poczucie wspólnoty narodowej. Jednak cechą charakterystyczną tej epoki był podział społeczeństwa na odrębne stany (koncepcja oparta została o podział obowiązków).
Pod pojęciem „stanu” należy rozumieć wyodrębnioną grupę ludzi, posiadających jednakowe prawa i przywileje, oraz (wyższe stany) określony udział we władzy państwowej. Ze względu na ilość i rozmiar przywilejów, stopień udziału we władzy państwowej oraz pełnione w społeczeństwie funkcje wytworzyła się hierarchia stanów.Przynależność do stanu miała charakter dziedziczny (z wyjątkiem duchowieństwa) - nabywało się ją przez urodzenie. Kiedy stany ostatecznie zamknęły się, awans ze stanu niższego do wyższego był możliwy tylko na podstawie aktu prawnego - np. w przypadku stanu szlacheckiego była to adopcja (przysposobienie; uznanie cudzego dziecka za swoje), nobilitacja (akt monarszy; nadanie szlachectwa za wybitne zasługi) oraz indygenat (inaczej - inkolat; szlachcic innego kraju, po udowodnieniu swojego pochodzenia, mógł uzyskać szlachectwo kraju, do którego chciał się przenieść). Spadek do niższego stanu następował z reguły w wyniku wyroku sądowego (wyrok skazujący na utratę czci).
Osiedlenie się na ziemi feudała i przyjęcie skutkiem tego poddaństwa gruntowego oznaczało podporządkowanie się zwyczajowo określonym świadczeniom (daninom, robociźnie i czynszom). Obok poddaństwa gruntowego występowało poddaństwo osobiste (senior decydował wtedy o całym życiu wasala). Monarchia stanowa to epoka, która pojawiła się w historii ustroju (XIII/XIV w.), po przezwyciężeniu rozdrobnienia feudalnego. Trudno określić jej schyłek - trwała aż do wy
(…)
… wydawane dla jednego stanu lub dla określonego terytorium (ziemskie); 3. Przywileje generalne, wydawane dla stanu lub stanów całego państwa; 4. Przywileje wydawane z okazji obejmowania tronu, zwłaszcza w związku z elekcją, obejmujące wszystkie stany.
Wzrost potęgi stanów i zakres ich przywilejów powodowały powstawanie zgromadzeń stanowych. Państwo stanowe było państwem pluralistycznym - monarcha dzielił…
… dla wszystkich). Tym samym monarchia absolutna rozpoczęła proces zacierania granic między poszczególnymi stanami (czyniła wszystkich sługami państwa).
W praktyce swego działania absolutyzm nawiązywał do znanej już w starożytności teokracji (pochodzenie boskie władcy), despocji (jednowładztwo oparte na terrorze) lub tyranii (pełni władzy jednostki niekoronowanej). Odszedł on jednak od satrapii, władzy jednostkowej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)