W treści notatki pojawiają się takie pojęcia jak na przykład: modele idealne, funkcja wartościująco-prognostyczna, funkcja analityczna, organizująca, socjotechniczna, jakie są typy ładu społecznego, ład monocentryczny, policentryczny, porozumień społecznych, przedstawień zbiorowych, ujęcie behawioralne, zachowania ludzi, przyczyny powstania ładu monocentrycznego, cechy systemu realnego socjalizmu, przyczyny upadku systemu.
MODELE ŁADU SPOŁECZNEGO
Modele idealne - różne koncepcje ładu społecznego
Istnieją cztery funkcje modeli idealnych:
funkcja wartościująco-prognostyczna, kreślenie perspektywy, wyrażanie aspiracji, oczekiwań i marzeń społecznych
funkcja analityczna - modele służą jako narzędzia analizy typów ładu społecznego, bądź jego elementów składowych, np. biurokracja Webera
funkcja organizująca, motywująca zachowania - w warunkach transformacji
funkcja socjotechniczna - wykorzystywana przez instytucje władzy, zwłaszcza dyktatorskiej
Cztery typy ładu społecznego:
ład monocentryczny - przymus, jeden ośrodek kierowniczy, rozwój, ekspansja, dynamika, gospodarka nakazowo-rozdzielcza, asymetria społeczna (dychotomiczna struktura społeczna: jedna strona zyskuje, druga traci), posłuszeństwo wyrasta z zaufania do władzy oraz z zastraszenia, ład policentryczny - wielość ośrodków władzy, symetryczność struktury społecznej, porozumienie nie przymus, gradacyjny model struktury społecznej: trzy lub więcej klas,
ład porozumień społecznych - oparty na międzygrupowych porozumieniach czy uzgadnianiu interesów, organizacja samorządowa (też gospodarki), pozostaje typem idealnym, przedmiotem aspiracji, pewna forma realizacji to korporacjonizm społeczny, ład przedstawień zbiorowych - typowy dla społeczeństw preindustrialnych, życie społeczne i zachowania ludzi są regulowane przez tradycyjne wzory, obyczaje i zwyczaje,
Ujęcie instytucjonalne ładu społecznego odnosi się do instytucji i zasad tworzących dany typ ładu. Ujęcie behawioralne do ludzkich zachowań, interakcji. Zachowania ludzi: W ładzie monocentrycznym mają być posłuszni, co się osiąga na różne sposoby; czasem ludzie chcą tego, gdyż zwalniają się w ten sposób od ciężaru decyzji. Pojawiają się: rytualizm, wycofanie, innowacja, bunt. Wytwarza się buble, fałszuje informacje. Kształtuje się etos opozycji i kult kombinatora. W ładzie policentrycznym występuje zróżnicowanie zachowań: zachowania niezależne, współzawodnictwo lub walka i współdziałanie. Jednostki i grupy rywalizują ze sobą na rynku (gosp.), na arenie (polit.), na estradzie (status i prestiż społ.) i w stosunkach pracy.
W ładzie porozumień zbiorowych ważne są: samorządowy charakter instytucji i duża spontaniczność ludzkich zachowań. Przyczyny powstania ładu monocentrycznego: 1) terror i przemoc uprawomocniono jako środki osiągnięcia celu, 2) instytucje państwowe ogarnęły wszystkie dziedziny życia, szczególnie sferę ekonomiczną.
Cechy systemu realnego socjalizmu: silna centralizacja władzy, państwowa forma własności, biurokratyczne planowanie, nakazowo-rozdzielczy system zarządzania, swoista hierarchizacja celów, blokada możliwości artykulacji interesów różnych grup, wytworzenie luki konsumpcyjnej, cywilizacyjnej (sprzeczność między potrzebami a możliwościami ich zaspokojenia).
(…)
… pełni partia awangardy, a ściślej jej mit. Podporządkowany jest jej aparat administracyjny. Partia jest substytutem liberalnego parlamentu i władzy sądowniczej. Staje się grupą interesu, która umacnia swą władzę i przywileje. Społeczeństwo dzieli się na „my” i „oni”. W partii pojawiają się z czasem ruchy reformatorskie, najczęściej jednak przegrywają.
Ład monocentryczny nie stwarza warunków…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)