Plewniak. Notatka składa się z 1 strony.
EWOLUCJA RZEŹBY SUDETÓW - Rzeźba Sudetów - duże kontrasty wysokościowe w Sudetach, np. pomiędzy dnem Kotliny Jeleniogórskiej a Karkonoszami. Zmiana niemal na zasadzie skokowej. Typowymi elementami krajobrazu są krawędzie morfologiczne, często o bardzo dużej wysokości, krawędzie te są bardzo często prostoliniowe. Po przekroczeniu krawędzi morfologicznej, wododziałowej, maja charakter szerokich i zrównanych wierzchowin, prawie że płaskich. Widać to w Górach Izerskich i Karkonoszach. Niewielkie wysokości względne i amplitudy rzeźby. Strome doliny rzeczne. Przedgórze Sudeckie - występują wzniesienia zbudowane ze skalnego podłoża (Ślęża, Radunia, Wzgórza Kiełczyńskie) izolowane wzniesienia sterczą ponad regionem.
Tu następuje koniec konkretnych notatek. Mam jeszcze dwie kartki:
Wojciech Walczak - ewolucja Sudetów: - MODEL WALCZAKA
stadium paleogeńskiej powierzchni zrównania z kopulastymi pagórami twardzielcowymi, długi okres spokoju tektonicznego, bardzo szerokie doliny, rzeki meandrujące,
rozcinanie wciosowymi dolinami paleogeńskimi powierzchni zrównań w wyniku piętrzenia Sudetów w środkowym oligocenie,
rozwój podstokowych powierzchni zrównań i szerokich den dolinnych podczas dolnomioceńskiej fazy spokoju tektonicznego,
druga faza piętrzenia Sudetów w środkowym miocenie spowodowała wzmożenie erozji wgłębnej i pogłębienie dolin rzecznych,
w dolnym i środkowym pliocenie w związku z ponowna przerwą w piętrzeniu Sudetów procesy denudacyjne niszczące zbocza dolin i rozwój zrównań podstokowych oraz szerokich dolin,
trzecia faza piętrzenia Sudetów w górnym pliocenie powoduje nowe ożywienie erozji wgłębnej i pogłębienie dolin rzecznych.
Jest to tzw. model cykliczny - następnie powstaje dzisiejsza rzeźba, która odznacza się płaskimi wierzchowinami o założeniach paleogeńskich oraz z horyzontami zrównań stokowych o założeniach dolnomioceńskich i dolnoplioceńskich. Doliny jeszcze stosunkowo wąskie i głębokie. Główne rysy Sudetów w czwartorzędzie niewiele się zmieniły.
Od powstania modelu Walczaka minęło ponad 30 lat i dalsze badania trochę go skomplikowały:
Pojawiło się dużo nowych faktów, które nie pasowały do teorii. Teoria ta nie omawiała procesów, które prowadziły do powstania powierzchni zrównań. Znaleziono w Sudetach pokrywy zwietrzelinowe, które są szczególnie dobrze widoczne na granitach - widać tam selektywność wietrzenia granitu.
Dlatego model cykliczny zastępuje się aktualnie innym, dwuetapowym:
kształtowanie rzeźby denudacyjnej, głębokie procesu podpowierzchniowe wietrzenia chemicznego, które w efekcie końcowym dają pagórkowatą rzeźbę z górami ostańcowymi.
Tektonika, wzdłuż wielu linii tektonicznych, dźwiganie bloku przedsudeckiego i Sudetów na różne wysokości
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)