Mimiczne wyrazy emocji Nie ulega w ą tpliwo ś ci, ż e koronnym klejnotem komunikacji niewerbalnej jest kana ł wyrazów twarzy. Ten element komunikacji ma najd ł u ż sz ą histori ę w badaniach, bo poczynaj ą c ju ż od ksi ąż ki Karola Darwina (1872), O wyrazie uczu ć u cz ł owieka i zwierz ą t [wyd. pol. 1959, 1988 — przyp. t ł um.]; jego dominacja wynika z niezwyk ł ej komunikatywno ś ci ludzkiej twarzy. Badania Darwina nad mimik ą mia ł y wielki wp ł yw na ten rodzaj ustale ń w wielu dziedzinach; my skoncentrujemy si ę na jego twierdzeniu, ż e podstawowe emocje przenoszone za pomoc ą wyrazu twarzy s ą uniwersalne — wszyscy ludzie wsz ę dzie wyra ż aj ą (lub koduj ą ) te emocje w ten sam sposób i wszyscy potrafi ą zinterpretowa ć (czy zdekodowa ć ) je z jednakow ą dok ł adno ś ci ą . Bior ą c pod uwag ę zainteresowanie Darwina (1872) ewolucj ą , nie dziwi, i ż by ł przekonany, ż e niewerbalne formy komunikowania si ę s ą „gatunkowo specyficzne", a nie „ kulturowo specyficzne". Twierdzi ł , ż e wyrazy twarzy byty pozosta ł o ś ciami przydatnych w swoim czasie reakcji fizjologicznych — na przyk ł ad, je ś li wczesne hominidy jad ł y co ś , co im nie smakowa ł o, wówczas marszczy ł y nos (z powodu nieprzyjemnego zapachu) i wypluwa ł y po ż ywienie. Zwró ć uwag ę na fotografi ę twarzy demonstruj ą cej ten rodzaj reakcji. Darwin przypisywa ł wi ę c mimice znaczenie ewolucyjne; mog ą c komunikowa ć takie stany emocjonalne (np. uczucie obrzydzenia, nie do po ż ywienia, lecz do innej osoby lub sytuacji) maj ą warto ść sprzyjaj ą c ą przetrwaniu gatunków, które si ę rozwijaj ą (Hansen, Hansen, 1988; McArthur, Baron, 1983). Czy Darwin mia ł racj ę ? Czy mimika wyra ż aj ą ca emocje jest uniwersalna? Odpowied ź brzmi tak dla sze ś ciu g ł ównych emocji: gniewu, szcz ęś cia, zaskoczenia, strachu, niesmaku i smutku (Buck, 1984; Ekman, Friesen, Ellsworth, 1982a, 1982b; Izard, 1977). Przeprowadzaj ą c szczególnie dobrze zaprojektowane badanie, Paul Ekman i Walter Friesen (1971) pojechali na Now ą Gwine ę , gdzie przebadali zdolno ść do odczytywania emocji u Fore, niepi ś miennego plemienia, które dotychczas nie mia ł o kontaktów z cywilizacj ą zachodni ą . Opowiedzieli cz ł onkom Fore wydarzenie z emocjonalnym kontekstem, a nast ę pnie pokazali im fotografie Amerykanów i Amerykanek wyra ż aj ą cych te sze ść emocji; zadaniem badanych by ł o dopasowa ć mimik ę do opowiada ń . Fore byli równie dok ł adni jak ludzie z kr ę gu kultury Zachodu. Badacze poprosili nast
(…)
… prezentowania szerokiego, niepohamowanego śmiechu (Ramsey,
1981); japońskie kobiety będą często skrywały swoje uśmiechy za zasłoną rąk, podczas gdy
w kulturach zachodnich kobiety mogą — a nawet są do tego zachęcane — śmiać się otwarcie
i często (Heniey, 1977). Kulturowe reguły odzwierciedlania emocji, które kierują niewerbalną
ekspresją Japończyków, są zadziwiająco odmienne od reguł zachodnich. Japońskie normy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)