To tylko jedna z 30 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Międzynarodowe Stosunki Polityczne - zagadnienia egzaminacyjne
Prof. Jolanta Bryła
Opracowali:
Małgorzata Duszyńska
Marcin Gościniak
Mateusz Gościniak
...i są z siebie dumni ;-)
1. GENEZA, ISTOTA I EWOLUCJA MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW POLITYCZNYCH:
Stosunki międzynarodowe- wielopłaszczyznowy i wieloaspektowy układ stosunków między ludźmi oraz nauka zajmująca się badaniami tej dziedziny. Obejmują one stosunki między narodami, jak i pomiędzy innymi uczestnikami, zarówno te, które są podmiotami prawa międzynarodowego, jak i te, które tej podmiotowości nie posiadają.
słowo “międzynarodowy” użyty po raz pierwszy przez Jeremy'ego Benthama pod koniec XVIII w.: ius gentium - prawo narodów.
2. Ewolucja:
a) do 1000 r. p.n.e. nie istniały interakcje o charakterze światowym, dopiero rolnicze imperia na terenie Chin, Indii, Bliskiego Wschodu i w basenie M. Śródziemnego zainicjowały te kontakty, np.: Szlak Jedwabny
b) odkrycia geograficzne okres nowożytny:
- rozwój ekonomiczny i postęp techniczny umożliwiły zachodnioeuropejską dominację
c) pokój westfalski: zalążek obecnego światowego systemu mn, a kształt temu systemowi nadała rewolucja przemysłowa, rozwój nacjonalizmu jako efekt rewolucji francuskiej i zamorska ekspansja. - traktat z Tordesillas- podział pomiędzy Hiszpanią a Portugalia strefę wpływów w czasie Wielkich Odkryć Geograficznych
Portugalię można uznać za pierwsze państwo narodowe, a Niderlandy za inicjatora systemu państw narodowych
- w XVII w czynnik religijny odgrywał coraz mniejszą rolę, a uczestnikami stos. mn były świeckie państwa terytorialne
- rywalizacja pomiędzy Anglią a Francją o przywództwo w systemie mn.: wygrała Anglia (hegemonia na morzach, utrzymanie równowagi sił, merkantylizm i polityka kolonialna).
- schyłek XIX w: transfer przemysłowej technologii do Stanów Zjednoczonych i Niemiec oraz Rosji i Japonii- nowe centra ekonomicznej i strategicznej siły
- po drugiej wojnie światowej ekonomiczna i militarna przewaga USA
- 1947- powstanie GATT w Genewie (Układ Ogólny o Cłach i Handlu)- 123 bilateralne porozumienia
- utworzenie EWG i EFTA
c) rozwój trzech dziedzin przekształciło istotę stos. mn.:
- rewolucja technologiczna (wraz z powstaniem broni masowego rażenia)
- wysoki poziom współzależności ekonomicznej
- idea społeczności międzynarodowej wyrażająca się zmianami w ludzkiej świadomości i rozpoznawaniem problemów możliwych do rozwiązania globalnym wysiłkiem .
3. Istota stosunków międzynarodowych:
a) uczestnicy:
- państwa i organizacje międzynarodowe
- międzynarodowe ruchy polityczne i religijne, narody, grupy ludzi, korporacje międzynarodowe, Kościół, międzynarodowe organizacje zawodowe i jednostki fizyczne
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)