MIEDŹ I JEJ STOPY Miedź:
Miedź - metal o charakterystycznej różowozłocistej barwie, bardzo miękka, o niskiej wytrzymałości na rozciąganie i bardzo dobrych własnościach plastycznych.
Występuje w przyrodzie w postaci rodzimej ora w rudach siarczkowych (np. chalkopiryt CuFeS 2 ) lub rudach tlenkowych np. Cu 2 O. Własności miedzi w stanie wyżarzonym:
wytrzymałość na rozciąganie R m = 220÷240 N/m 2 granica plastyczności R e = 25÷50 N/m 2 wydłużenie A 10 = 40÷60%
przewężenie Z = 60÷90%
twardość 33HB. Miedź można umocnić tylko na drodze przeróbki plastycznej. Wzrost zgniotu powoduje podwyższenie własności wytrzymałościowych przy równoczesnym obniżeniu własności plastycznych. Charakteryzuje ją wysoka odporność na korozję. W wilgotnym powietrzu pokrywa się warstewką zasadowego węglanu miedzi (patyną). Chroni ją przed dalszą korozją pod warunkiem. że w atmosferze nie ma dwutlenku siarki, który powoduje powstanie zasadowego siarczanu miedzi. Miedź ma bardzo duże przewodnictwo cieplne (411 W/mK), dlatego jest stosowana w energetyce i przemyśle chemicznym na wymienniki ciepła, chłodnice i przewody elektryczne. Przewodność elektryczne miedzi zmniejsza się znacznie przy niewielkiej nawet ilości domieszek, głównie P, Fe, Co, Si. Z tego powodu blachy, pręty, szyny i druty stosowane w elektrotechnice wykonuje się z miedzi rafinowanej elektrolitycznie. Miedź jest szeroko stosowana w postaci różnych stopów, które są po stalach najbardziej rozpowszechnionymi stopami technicznymi. Zaliczamy tutaj:
mosiądze, których głównym składnikiem stopowym jest cynk
brązy, w których głównym składnikiem stopowym jest cyna, aluminium, krzem, mangan, ołów lub beryl.
Mosiądze
Należą do najbardziej rozpowszechnionych stopów miedzi z następujących powodów:
dobrych własności technologicznych (np. dobre własności odlewnicze, duża plastyczność),
niskiej ceny (główny składnik stopowy jest bardzo tani),
dobrych własności użytkowych,
Ze względu na technologię przeróbki dzielimy mosiądze na:
przerabialne plastycznie:
do przeróbki plastycznej na zimno, mające strukturę roztworu stałego α
do przeróbki plastycznej na gorąco poprzez zawartość fazy β powodującej zmniejszenie plastyczności
mosiądze odlewnicze
Zawierają dodatkowo dodatki stopowe jak ołów i krzem które polepszają lejność oraz aluminium, mangan i żelazo podwyższające własności mechaniczne. Cechuje je dobra odporność na korozję (zwiększona dzięki cynie) i ścieranie. Są stosowane na części pracujące w temperaturze nie przekraczającej 200
(…)
… oraz wytrzymałością zmęczeniową, lepszą niż mosiądze i brązy cynowe. Ma zastosowanie min. w przemyśle materiałów wybuchowych, gdyż nie iskrzy nawet przy silnych uderzeniach. Z krzemowych brązów odlewniczych, zastępujących brązy cynowe w produkcji części maszyn można wymienić CuSiZn3Mn1 o dobrej lejności i odporności na ścieranie.
Brązy berylowe
Stop miedzi z berylem o zawartości berylu 2,0÷2,5%. Jest to drogi i bardzo rzadki składnik dlatego w celu jego ograniczenia można stosować dodatkowo nikiel i kobalt. Stopy te są brązami o najwyższych własnościach mechanicznych, odporności na korozję i ścieranie. Charakteryzuje je duża przewodność cieplna i elektryczna, brak skłonności do iskrzenia oraz dobra podatność na obróbkę plastyczną na zimno i gorąco. Obróbka cieplna polega na przesycaniu i starzeniu. Ich zalety…
… pracujące w temperaturze nie przekraczającej 200oC.
Zastosowanie mosiądzów:
w postaci odlewów: do wyrobu armatury wodociągowej i osprzętu odpornego na wodę morską, na mniejsze śruby okrętowe, tulejki, koła zębate, części okuć budowlanych, części maszyn,
w postaci wyrobów obrobionych plastycznie: pręty, druty, blachy, taśmy, rury, odkuwki, w przemyśle samochodowym, maszynowym, elektro i radiotechnicznym…
… wytrzymałościowe, wyższą granicę plastyczności oraz udarność,
armaturowe na armaturę wodną, parową i na części pomp pracujące w niezbyt agresywnych chemicznie środowiskach. Zawierają dodatki cynku i ołowiu zapewniające dobrą lejność i zapobiegają mikroporowatości. W porównaniu z brązami maszynowymi charakteryzują się mniejszymi własnościami wytrzymałościowymi i odpornością na uderzenia,
brązy łożyskowe stosowane…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)