Poruszane tematy to: Podejście naukowe, nauka, koncepcje wiedzy, racjonalizm, cele nauk społecznych, rola metodologii, badanie, pojęcie, definicja operacyjna, teoria, modele, badania empiryczne, podstawowe elementy procesu badawczego.
Rozdział III - Podstawowe elementy procesu badawczego
PROBLEMY BADAWCZE
Problem badawczy - bodziec intelektualny wywołujący reakcję postaci badań naukowych.
Jednostki analizy - badacz rozważając jednostki analizy musi określić jakie są podstawowe elementy badanego zjawiska. Jednostka analizy warunkuje wybór planu badawczego, metod zbierania danych oraz metod analizy danych.
Błąd ekologizmu - wyprowadzenie wniosków o jednostkach bezpośrednio z wyników otrzymanych dla grup, społeczeństw czy narodów.
Błąd indywidualizmu - wyprowadzenie wniosków o grupach, społeczeństwach czy narodach bezpośrednio z danych dotyczących zachowań jednostek.
ZMIENNE
Zmienna - właściwość empiryczna mająca dwie lub więcej wartości. Innymi słowy, jeżeli badana przez nas właściwość może przybierać różne wartości, to możemy ją potraktować jako zmienną.
np. „oczekiwania” - można im przypisać co najmniej dwie wartości: wysokie i niskie
Zmienna, która ma tylko dwie wartości nazywana jest zmienną dychotomiczną.
Zmienna zależna - zmienna, która badacz chce wyjaśnić
Zmienna niezależna - zmienna, za pomocą której badacz chciałby wyjaśnić zmiany wartości zmiennej zależnej. Jest ona zakładaną przyczyną zmian wartości zmiennej zależnej.
Zmienna kontrolna - zmienna używana przez badaczy do sprawdzania możliwości, że związek pomiędzy zmienną zależną i niezależną jest związkiem pozornym. Innymi słowy, może zostać wyjaśniony jedynie przy obecności innej zmiennej.
ZWIĄZKI
Związek pozorny - taki, który można wyjaśnić za pomocą zmiennych innych niż uwzględnione w hipotezie badawczej.
Zmienna ciągła - występuje gdy wartość może przybierać dowolne wartości w danych granicach - określonego przedziału liczbowego. Nie ma a priori określonej swojej najmniejszej jednostki. np. długość
Zmienna dyskretna - ma swoją minimalną jednostkę
np. dzieci w rodzinie
Związek - w badaniach naukowych to zawsze związek pomiędzy dwoma zjawiskami.
Współzmienność - jest związkiem pomiędzy czy więcej zmiennymi, tym samym zakłada, że wartości jednej zmiennej będą się zmieniać wraz ze zmianami wartości innych zmiennych.
Rodzaje związków:
Związek dodatni - oznacza, że wraz ze wzrostem wartości jednej zmiennej rosną także wartości drugiej.
Związek ujemny - oznacza natomiast, że wraz ze wzrostem wartości jednej zmiennej wartości drugiej maleją. Wysokie wartości jednej zmiennej są powiązane z niskimi wartościami drugiej.
Siła związku - zakres, w jakim zmienne współzmieniają się dodatnio lub ujemnie. Największą możliwą siłę związku nazywamy z w i ą z k i e m d o s k o n a ł y m
(…)
… oraz że teoria zwiększa cele nauki.
Rodzaje teorii:
systemy klasyfikacyjne ad hoc - arbitralne kategorie skonstruowane po to, aby uporządkować i zebrać obserwacje empiryczne.
taksonomia - składa się z systemu kategorii skonstruowanych odpowiednio do obserwacji empirycznych taki sposób, że można opisać związki między kategoriami. Kategorie taksonomiczne odzwierciedlają opisywaną rzeczywistość
Funkcje taksonomii:
pozwala określić jednostkę rzeczywistości empirycznej, która ma być analizowana, a także wskazuje, w jaki sposób ta jednostka może zostać opisana. Celem taksonomii jest dostarczenie uporządkowanego systemu pozwalającego klasyfikować i obserwować.
uporządkowanie i inspirowanie badań deskryptywnych
struktury pojęciowe - kategorie deskryptywne racjonalnie wbudowane w strukturę formułowanych explicite…
…, wartości i postaw.
Rozumienie predyktywne - mówi, że można uzyskać wiedze obiektywną w naukach społecznych, badając zarówno świat społeczny, jak i świat przyrodniczy.
ROLA METODOLOGII
Metodologia nauk - system jasno określonych reguł i procedur, do których odwołują się badania będące podstawą ewaluacji wiedzy.
Replikacja - powtarzanie badań dokładnie w taki sam sposób, w jaki przeprowadzili je badacze…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)