To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 2. MERKANTYLIZM: Narodził się na przełomie XV i XVI w. Dominował w Europie Zachodniej do XVIII w. Jest to pierwszy samodzielny kierunek myśli ekonomicznej ponieważ pozbawiony był rozważań o charakterze etyczno - moralnym. Był ściśle związany z zagadnieniami czysto praktycznymi (nie był teoretyczny), służył rozwiązywaniu ówczesnych problemów. Merkantylizm to ideologia pierwotnej akumulacji kapitału czyli tworzenia podstaw finansowych kapitalizmu. Akumulacja pierwotna - to proces historyczny - polegający na oddzieleniu drobnych wytwórców (rzemieślników i chłopów) od ich narzędzi ( ) i przejęciu ich przez nową klasę kapitalistów (przedsiębiorców).
Akumulacja pierwotna najbardziej widoczna w Anglii, gdzie drogą rugów usuwano chłopów z ziemi zamieniając je na pastwiska dla owiec. Chłopi masowo szli do miasta tworząc siłę najemną. Przymusowo tworzono akumulację pierwotną.
XVI i XVII wiek to okres powstawania kapitalistycznej produkcji poza ramami właściwego dla średniowiecza procesu cechowego. Jest to okres ingerencji państwa w stosunki gospodarcze. Przy pomocy państwa dokonywał się proces akumulacji pierwotnej (powstawał kapitalizm na drodze wyzysku robotników krajowych jak i wyzysku kolonialnego).
Merkantylizm jest pierwszą próbą teoretycznej interpretacji kapitalistycznych stosunków produkcji. Próbą gdyż skupiano uwagę nie na produkcji lecz na handlu i obiegu pieniężnym.
Merkantyliści utożsamiali bogactwo z pieniądzem (szczególnie kruszcowym, złoto i srebro), które po odkryciu Ameryki napływało do Europy. Według nich prawdziwym źródłem bogactwa nie była produkcja lecz pieniądz. Dlatego domagali się od państwa aktywnej polityki zabraniającej wywozu pieniędzy z kraju.
Merkantylizm rozwijał się w II etapach.
I etap - Merkantylizm wczesny zwany „Bulionizmem” - głoszono zasadę dodatniego bilansu pieniężnego domagano się ograniczania importu drogą administracyjnych środków wprowadzanych przez państwo.
II etap - Merkantylizm rozwinięty (właściwy) zwany „Manufakturowym” - głoszono zasadę dodatniego bilansu handlowego, a zatem nie ograniczano importu, ale starano się aby export był wyższy od importu. Okres ten to silny rozwój manufaktur początkowo mających charakter rozproszony, a później scentralizowany ze stosowaniem podziału pracy.
Merkantylizm jest ideologią burżuazji handlowej - dążącej do nagromadzenia kapitału (majątków). Geneza Merkantylizmu - do rozwoju merkantylizmu przyczynił się niespotykany do tych lat postęp techniczny i odkrycia geograficzne. Wynaleziono kompas, proch, maszynę parową, czółenko latające.
Najwcześniej merkantylizm narodził się we Włoszech przed odkryciem Ameryki ze względu na położenie geograficzne i żyłkę handlową Włochów. Po upadku Cesarstwa Wschodnio - Rzymskiego popularne stały się idee Merkantylistów w portugalii i Hiszpanii, które dzięki temu stały się potęgami podróżniczymi. Liczne odkrycia geograficzne XV i XVI wieku Vasco da Gamma, Krzysztof Kolumb. W pierwszej połowie XVI wieku Hiszpania stała się potęgą morską, posiadającą liczne kolonie w Ameryce Południowej, a także w Europie (Sycylia, Niderlandy). Pod koniec XVI wieku w Hiszpania traci swoje znaczenie polityczne i gospodarcze (1492 odkrycie Ameryki). W 1588 w bitwie morskiej została rozgromiona flota Hiszpańska nazywana „Niezwyciężoną Armadą” przez siły angielsko - holenderskie. Powstała nowa potęga morska Anglia.
(…)
… się to do powstania świętej inkwizycji.
Merkantylizm w poszczególnych krajach miał różne cechy.
Merkantylizm francuski - „przemysłowy” prowadzony był przez Colberta - ministra króla Ludwika XIV. Colbert dążył do uprzemysłowienia kraju kosztem rolników. Rolnikom nakładano wysokie podatki i tak dokonywała się akumulacja pierwotna. Popierał on również rozwój manufaktur królewskich nastawionych na produkcję na dwór…
… w stosunki gospodarcze
Rozkład merkantylizmu i początki ekonomii klasycznej
Merkantylizm najwcześniej przeżył się w Anglii już pod koniec XVII wieku.
Powodem był koniec pierwotnej akumulacji, a rozpoczął się okres produkcji kapitalistycznej.
Doktryna merkantylistów straciła znaczenie ponieważ nie rozwiązywała problemów rozszerzonej produkcji manufakturowej gdyż wprowadzała reglamentację wielkości produkcji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)