To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Mechanizmy chorobotwórczości bakterii
Czynniki zjadliwości to cechy charakterystyczne bakterii umożliwiające im wywoływanie chorób. Bakterie mogą mieć ich jeden lub więcej. Niektóre (wspólne dla rodzaju / gatunku) powstały w drodze ewolucji, inne zaś (znamienne dla szczepu) zostały nabyte w wyniku wymiany genetycznej. Medycyna wykorzystuje zmodyfikowane czynniki wirulencji do szczepień oraz immnoprofilaktyki. Do czynnikow zjadliwości należą: otoczki, adhezyny, ezgoenzymy oraz toksyny (endo- i egzo-). a) Otoczki są jednym z najczęstszych czynników zjadliwości. Występują one na zewnątrz ściany komórkowej i pozwalają bakteriom na uniknięcie lub przeżycie fagocytozy. Otoczkowe formy bakterii są z reguły patogenne, bezotoczkowe - nie. Otoczki wytwarzane są przez enzymy ściany komórkowej, które syntetyzują ochronną warstwę polimeru, najczęściej polisacharydu. Wytwarzanie otoczek jest zdeterminowane genetycznie, a zdolność ta może być przekazywana np. w drodze transdukcji. b) Adhezyny - przyleganie do komórek śluzówki to często pierwszy etap choroby, gdyby bowiem nie czynniki adhezyjne, bakterie szybko zostałyby wypłukane. Czynniki oddziałują na komórki w zależności od receptorów, do których wykazują powinowactwo - tłumaczy do osiadanie w rożnych narządach po dostaniu się bakterii do krążenia systemowego. Czynniki adhezyjne są strukturami powierzchniowymi: - w większości przypadków są to fimbrie, niekiedy określane jako antygeny czynnika kolonizacyjnego =colonization factor antygen (CFA), - boczne łańcuchy LPS (antygeny O) również odgrywają rolę w adhezji, - białko M - ułatwia przyleganie S. pyogenes do nabłonka gardła, przez co jest jego najważniejszym czynnikiem zjadliwości. c) Egzoenzymy = enzymy wydzielnicze, tj. wydzielane na zewnątrz bakterii. Mają one rożna działanie: - rozkładają kolagen (kolagenazy i hialuronidazy) i włóknik (fibrynolizyny), umożliwiając lepszą penetracjedo tkanek, - rozkładają materiał komórkowy (proteinazy i lecytynazy) - występują u rodzaju Clostridium, - modyfikują i inaktywują antybiotyki (np. β-laktamazy), stanowiąc mechanizm oporności. d) Toksyny można podzielić na endotoksyny i egzotoksyny. - Egzotoksyny to białka wytwarzane i uwalniane z komórki w celu wywołania toksyczności. Mogą być wspólne dla wszystkich bakterii z rodzaju / gatunku (kodowane przez geny chromosomalne) lub charakterystyczne wyłącznie dla szczepu patogennego (kodowane przez plazmidy i fagi lizogenne). Większość egzotoksyn składa się z domeny wiążącej oraz domeny aktywnej - pierwsza łączy się z określonym receptorem i determinuje rodzaj atakowanej tkanki i wywiera efekt toksyczny (rzadko toksyczność polega na zablokowaniu samego miejsca wiązania). Dzielą się na:
(…)
…, _ neurotoksyny - działają na układ nerwowy, np. toksyna botulinowa i tężcowa (tetanospazmina), _ cytotoksyny - działają na komórki rożnych tkanek, np. toksyna błonicy i toksyna A Pseudomonas.
- Endotoksyny są lipopolisacharydami (LPS) pochodzącymi ze ściany komórkowej bakterii G(-). Endotoksyny rożnych bakterii rożnią się siłą i zdolnością do wywoływania objawów klinicznych. Nie są one wydzielane aktywnie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)