To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ZALETY I SŁABOŚCI GOSPODARKI RYNKOWEJ
Gospodarka rynkowa - w Polsce od 1990r., po wprowadzeniu planu Balcerowicza; dominacja własności prywatnej; rynek podziałem dóbr.
Zalety:
tendencja do racjonalnego wykorzystywania zasobów gospodarczych
efektywny system motywacyjny
duża innowacyjność gospodarki
dyscyplina finansowa przedsiębiorstw
tendencja do samoczynnego ustalania się równowagi rynkowej
duża elastyczność gospodarki (łatwość zmiany asortymentu, dostosowanie się do klienta)
dobre zaopatrzenie sklepów
zapewnienie obywatelom najwyższego przeciętnego (średniego) poziomu dobrobytu (lepsze warunki życia, pracy)
zagwarantowanie obywatelom najszerszego zakresu swobód obywatelskich
Wady:
bezrobocie, inflacja, monopol, bariery wejścia na rynek - czynniki, które ograniczają działanie na rynku w praktyce
występowanie negatywnych efektów zewnętrznych (gdy pewne podmioty gospodarcze przerzucają na inne lub na społeczeństwo część skutków lub kosztów swojej działalności) - ze strony produkcji, np. zanieczyszczenie środowiska, ze strony konsumpcji, np. technologie
istnienie tzw. dóbr publicznych (dobra, które finansuje i utrzymuje państwo)
występowanie zjawisk, które destabilizują gospodarkę, takich jak: duże wahania aktywności gospodarczej, bezrobocie, niepełne wykorzystanie mocy wytwórczych, inflacja
tendencje do powstawania dużych, nie zawsze akceptowanych społecznie, różnic dochodów i majątku (polaryzacja)
WADY GOSPODARKI CENTRALNIE PLANOWANEJ
Nieracjonalna alokacja zasobów gospodarczych - system sprzyjał marnotrawstwu zasobów gospodarczych. Przedsiębiorstwa mogły liczyć na stały dopływ środków finansowych a oceniane były na podstawie stopnia wykonania planu produkcji.
Nieefektywny system motywacyjny - system nie skłaniał jednostek do angażowania własnego majątku w działalność gospodarczą.
Niska innowacyjność gospodarki - nie leżała ona w interesie pracowników, gdyż zagrażała wykonaniu planów, a to z kolei wiązało się z niższymi płacami oraz utratą premii i nagród.
Brak dyscypliny finansowej w przedsiębiorstwach - związane z brakiem konkurencji i „miękkim” ograniczeniem budżetowym.
Brak tendencji do samoczynnego ustalania się równowagi rynkowej - wynikał z samej istoty mechanizmu funkcjonowania gospodarki.
Mała elastyczność gospodarki - istotna zwłaszcza z powodu konieczności dostosowywania struktury produkcji do struktury potrzeb odbiorców.
Permanentny niedobór dóbr (inwestycyjnych i konsumpcyjnych) - ich przejawem było słabe zaopatrzenie sklepów.
Zanik przedsiębiorczości i rozmycie odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
Zniekształcone, nieobiektywne informacje gospodarcze związane z brakiem prawdziwego rynku oraz zubożaniem treści meldunków i wzbogacaniem nakazów.
(…)
… kredytów. Natomiast jeżeli pożyczki zostaną wykorzystane na nieefektywne programy inwestycyjne lub na cele konsumpcyjne, ciężar długu publicznego ponoszą przyszłe pokolenia.
POJĘCIE I ROZMIARY BEZROBOCIA
Do bezrobotnych zalicza się osoby w wieku produkcyjnym, które są zdolne i gotowe do podjęcia pracy na typowych warunkach występujących w gospodarce oraz pozostają bez pracy, pomimo podjęcia poszukiwań.
Ludność w wieku produkcyjnym można podzielić na aktywnych zawodowo i biernych zawodowo.
Do aktywnych zawodowo (zasobów siły roboczej) zaliczamy te osoby w wieku produkcyjnym, które są zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia na typowych warunkach dla danej gospodarki. Pozostałe osoby w wieku produkcyjnym tworzą grupę biernych zawodowo.
Stosunek liczby aktywnych zawodowo (Sr), do liczby ludności w wieku produkcyjnym (Lp) nazywamy współczynnikiem aktywności zawodowej.
Im wyższy współczynnik, tym większa część ludności w wieku produkcyjnym chce pracować zawodowo.
Wysokość współczynnika aktywności zawodowej zależy m.in. od: poziomu i zmiany stawek płac, preferencji jednostek w zakresie kształcenia, modelu rodziny, liczby dzieci w rodzinie i sposobu ich wychowywania, możliwość znalezienia pracy.
Rozmiary bezrobocia w wielkościach absolutnych
B - liczba bezrobotnych
az - współczynnik aktywności zawodowej
Lp - liczba ludności w wieku produkcyjnym
Z - liczba zatrudnionych
Z powyższego równania wynika, że rozmiary bezrobocia zależą od trzech czynników: współczynnika aktywności zawodowej, liczby ludności w wieku produkcyjnym i rozmiarów zatrudnienia.
Rozmiary bezrobocia w wielkościach relatywnych
Miarą taką…
… w procesie wytwarzania produktów i usług w danym roku. Nie uwzględnia się w tej metodzie płatności transferowych (emerytury, stypendia, zasiłki, płatności budżetu).
PKB = ∑ wartości dodanych = ∑ dochodów czynników produkcji
Metoda sumowania wydatków - polega na sumowaniu wydatków na dobra finalne wytworzone przez przedsiębiorstwa krajowe.
Wydatki:
wydatki na dobra konsumpcyjne (produkty i usługi) wytwarzane w kraju Ck wydatki na krajowe dobra inwestycyjne Ik wydatki rządowe na wytwarzanie w kraju finalne produkty i usługi z wyłączeniem płatności transferowych Gk wydatki z zagranicy na krajowe dobra eksportowe Exk PKB w cenach rynkowych = Ck + Ik + Gk + Exk PKB = C + I + G + Ex - Im = C + I + G + X
Im - łączny import
X - eksport netto
PKB w cenach czynników produkcji = PKB w cenach rynkowych - podatki…
… agregatowego popytu na pracę (Ppp) pokazuje jaką liczę osób chcą zatrudnić pracodawcy przy różnych poziomach stawek płac realnych (Płr) - taki przebieg wynika z maksymalizacji zysku.
Krzywa agregatowej podaży pracy (Pdp) pokazuje liczbę osób gotowych do zaakceptowania istniejących ofert pracy i podjęcia pracy przy różnych poziomach stawek płac realnych.
Krzywa NZ pokazuje liczbę osób poszukujących pracy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)