To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Stwarzanie pieniądza
„Proces, z pomocą którego banki kreują pieniądza, jest tak prosty, że budzi wręcz sprzeciw. (...)
Wkłady (...) podlegały na podstawie zlecenia ich właścicieli transferowi na rzecz innych osób przy
regulowaniu rachunków z nimi. (...) zdeponowane monety służyły jako pieniądz, chociaż
pozostawały w banku i jednym pociągnięciem gęsiego pióra mogły zostać przekazane. (...) za
następnym pociągnięciem pióra można - w oparciu o pierwotny i bezczynny wkład - przyznać
pożyczkę z banku człowiekowi niebędącemu wierzycielem, czyli pierwotnym wkładcą. Niebagatelną
sprawą było również to, że bank otrzymywał odsetki od takiej pożyczki. Pierwotnego wkładcę
można było poinformować o użyciu w ten sposób jego wkładu i o tym, że mu się za to zapłaci.
Pierwotny wkład był w dalszym ciągu zapisany na dobro pierwotnego wkładcy. Ale teraz pojawiał
się nowy wkład, pochodzący z pożyczonych środków. Obu tych wkładów można było używać do
dokonywania zapłat, a więc posługiwać się nimi jak pieniędzmi.(...) Odkrycie, że banki mogą
stwarzać w ten sposób pieniądze, nastąpiło w dziejach bankowości wcześnie, ponieważ pozwalało
zarabiać odsetki. Tam, gdzie można się spodziewać takich korzyści, ludzie wykazują naturalny
pęd do innowacji.” / s. 41/
„Funkcja kredytu w nieskomplikowanym społeczeństwie jest faktycznie wybitnie egalitarna.
Pozwala człowiekowi energicznemu, ale nie posiadającemu pieniędzy, uczestniczyć w gospodarce
mniej więcej na równi z człowiekiem, który ma własny kapitał.” / s. 93/
/„Pieniądz. Pochodzenie i losy”, J. K. Galbraith, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2011 [pierwsze
wydanie 1975] /
Mnożnik depozytów
(gotówka w obiegu niezależna od wkładów)
1
1
MnM =
stopa rezerw*
= r
Mnożnik kreacji pieniądza obrazuje wielkość zmiany w ilości
pieniądza wywołanej zmianą bazy monetarnej o jednostkę
ΔM1 (podaż pieniądza) = MnM * ΔM0 (baza monetarna)
Założenie: nie ma gotówki w obiegu albo jest stała jej ilość, niezależna od ilości wkładów,
czyli całość nowych kredytów natychmiast ląduje na kontach (innych) banków
* Zamierzona (faktyczna) stopa rezerw lub stopa rezerw obowiązkowych - zależy od kontekstu
Mnożnik kreacji pieniądza (bankowego)
(gotówka w obiegu zależna od wkładów)
MnM =
C/D + 1
(…)
… = RN/D + RO/D,
RO: rezerwy obowiązkowe, RN: rezerwy nadwyżkowe
ΔM1 (zmiana podaży pieniądza) = MnM * ΔM0 (zmiana bazy monetarnej)
lub gdy mówimy o stanie początkowym w jakiejś gospodarce:
M1 (podaż pieniądza) = MnM * M0 (baza monetarna)
Czynniki wpływające na podaż pieniądza (1)
1) Zmiana stopy rezerw obowiązkowych - wzrost
stopy rezerw (ceteris paribus) oznacza, że przy
danym poziomie depozytów banki…
… według stopy lombardowej, zaś za złożone depozyty
otrzymują odsetki według stopy depozytowej. Obie stopy są wyznaczane przez NBP,
a więc bank centralny ma wpływ na opłacalność tego rodzaju operacji. Nie ma
jednak bezpośredniego wpływu na fakt ich przeprowadzania przez banki
komercyjne, gdyż jest to wynikiem ich indywidualnej decyzji.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)