2.a M. Bachtin: O metodologii literaturoznawstwa autor - jest obecny tylko w całym utworze, nie ma go w poszczególnych elementach całości ani w treści oderwanej od całości. Można go wskazać tu, gdzie forma i treść się łączą;
s. 89 twórcę widać tylko w tym, co stworzył, nigdy poza tym ;
idealny słuchacz jest odbiciem autora. Nie może wnieść niczego własnego do utworu idealnego i zamysłu autora.
Poznanie rzeczy a poznanie jednostki: rzecz - naga, martwa, posiada tylko zewnętrzność, istnieje dla innego - poznającego. Pozbawiona wnętrza. Może być tylko przedmiotem zainteresowania praktycznego;
myślenie o jednostce - pytanie, dialog. Konieczne jest samoodkrywanie się osobowości. Pytanie zadaje pytający poznawanemu. Kryterium to nie ścisłość poznania a głębokość przenikania. Poznanie kieruje się ku temu, co indywidualne.
Ścisłość, jej znaczenie i granice: zakłada zgodność rzeczy samej z sobą, potrzebna do opanowania praktyki;
granicą ścisłości w naukach ścisłych jest identyczność. W badaniach literackich ścisłość - przezwyciężenie obcości obcego bez przekształcania go w coś, co byłoby całkiem moje (podstawienia i unowocześnianie). Ważna głębia - konieczność dotarcia do twórczego jądra osobowości;
podmiot nie może być badany jak rzecz, bo poznać go można tylko dialogowo;
poznanie dialogowe - to spotkanie;
dialog zakłada istnienie odrębnych chronotopów pytającego i odpowiadającego. Jak z odpowiedzi nie rodzi się nowe pytanie, to wypada ona z dialogu i wchodzi w skład poznania systemowego, bezosobowego.
Granice teks tu i kontekstu: rozumienie w literaturze i nauce o literaturze jest zawsze historyczne i upersonifikowane;
rzecz, by wpłynąć na osobowość, musi ujawnić swój potencjał sensu, stać się słowem;
rzecz i osobowość - to nie absolutne substancje a granice;
kontekst jest zawsze personalistyczny, to dialog bez końca;
myśl i praktyka - między 2 skrajnościami - ustosunkowaniem się do rzeczy i ustosunkowaniem się do osobowości;
obrazy - symbole - wielka rola w literaturze. W odróżnieniu od mitu - tu jest świadomość niepokrywania się z własnym sensem;
interpretacja symbolu pozostaje symbolem. Określenie senu - przewidywanie rozrastania się kontekstu;
ujawnienie sensu - 1) względna racjonalizacja sensu (analiza naukowa), 2) pogłębianie go za pomocą innych sensów (interpretacja filozoficzno-artystyczna);
forma - pomost ku nowej treści. Kiedyś była implicytną treścią. Treść poprzedzała utwór;
znaczenie elementów utworu - dostępne wszystkim. Ale już aspekt wartościująco-emocjonalny jest znaczący dla ludzi powiązanych warunkami życia na przykład. Wyrażanie stosunków emocjonalno-wartościujących - może być w intonacji;
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)