Kultura a cywilizacja

9 stron eseju na temat "kultura a cywilizacja". Poruszane w nim tematy to: etymologia słowa kultura, sześć sposobów definiowania kultury wg Antoniny Kłoskowskiej, atrybutywne i dystrybutywne rozumienie kultury, cechy kultury, płaszczyzny zjawisk kulturowych itp.

 Kultura a cywilizacja
Aby odpowiedzieć na stwierdzenie zawarte w temacie pracy, musimy wyjaśnić dwa podstawowe pojęcia , które zawierają się w stwierdzeniu powyżej tzn. kultura i cywilizacja . Kiedy słowo kultura pojawiło się po raz pierwszy w językach europejskich , nie miało jeszcze takiego znaczenia jakie ma dzisiaj.
Pierwotnie termin cultura wiązał się z uprawą roli i oznaczał przekształcenie poprzez ludzką pracę naturalnego stanu zjawisk przyrody w stan inny, bardziej pożądany i użyteczny dla człowieka. Cyceron ( 106-43 p.n.e. ) użył słowa cultura , na określenie filozofii .
Słowo „kultura” pojawiło się prawdopodobnie w 1510 r. W tym sensie oznacza wszelki rozmyślny wysiłek zmierzający do rozwinięcia jakości jakiegoś przedmiotu. Możemy, więc mówić o „kulturze pszenicy” albo o „kulturze rzemiosł”, nie możemy mówić o „kulturze jako takiej”. W XVII w. Voltaire-używa słowa „kultura” jako rezultat kształcenia i doskonalenia umysłu. Wkrótce określano taki poziom osiągnięty przez wykształcenie jednostki-dobre maniery, znajomość sztuki i nauk. W XVIII w.Werder określa „kulturę” jako doskonalenie się jednostki albo kwalifikacji, techniki i umiejętności, których jednostka nabiera w toku doskonalenia się, z tym wszakże, że do osiągnięć tych włącza się zarówno technikę jak i intelektualną stronę życia. W połowie XIX w. - Klemm („ojciec nauki antropologicznej”) uważa kulturę za - obyczaje, rzemiosła i umiejętności, życie domowe i publiczne w czasie pokoju lub wojny, religię, naukę i sztukę. Zaś E.Taylor stwierdza „kultura, czyli cywilizacja jest to złożona całość, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawa, obyczaje oraz inne zdolności i nawyki nabyte przez ludzi jako członków społeczeństwa”.
Gdyby podjąć próbę usystematyzowania wszystkich głównych sposobów badania kultury, to można stwierdzić, że dają się one podzielić na dwie zasadniczo odmienne grupy i wiążące się z nimi dwa różne sposoby badania zjawiska kultury. W pierwszej grupie znaczeń kultura jest pewną własnością ludzkich zbiorowości. Obejmuje ona te wszystkie cechy, które wyróżniają zbiorowości ludzkie od innych zbiorów organizmów społecznie nie ukształtowanych i niepowiązanych w system stosunków społecznych. Drugi sposób badania kultury różni się od pierwszego tym, że interesuje się przede wszystkim treścią kultury, a nie jej „ludzkim podłożem”. Antonina Kłoskowska wymienia sześć sposobów definiowania kultury: Typ definicji opisowo wyliczający - traktuje on kulturę jako określony zbiór przedmiotów, a definiowanie kultury sprowadza się do wyliczenia jej części składowych. Kryterium tego zaliczania pewnych składników życia społecznego do obszaru kultury nie jest tu wyrażne sformułowane; kryterium to ma charakter intuicyjnego założenia jak np. definicja E.Taylora .

(…)

… przyswajania kultury. Np. definicja Stanisława Ossowskiego: „Kultura jest... pewnym zespołem dyspozycji psychicznych przekazywanych w łonie danej zbiorowości przez kontakt społeczny i uzależniony od całego systemu stosunków międzyludzkich”.
Definicje strukturalne - interesują się przede wszystkim strukturą danej kultury, tzn. zasadniczymi elementami tej kultury oraz ich wewnętrznymi powiązaniami. Zazwyczaj…
… „panowanie człowieka nad sobą samym”, czyli okiełznanie ludzkich instynktów przez społeczeństwo; koncepcje tę przyjęli za nim Amerykanie - Lester Ward i Albion Small. Jednakże Niemcy, mianowicie Tonnies i Alfred Weber, a za nimi Amerykanie Maclver i Metron dokonali niemal dokładnie odwrotnego rozróżnienia. Dla nich „cywilizacja” miała oznaczać „całość wiedzy praktycznej i intelektualnej oraz zbiór…
… , własność , dostęp do dóbr , funkcji i pozycji społecznych .
kultura symboliczna - to sfera czynności , wartości i przeżyć autotelicznych nie związanych z zaspokajaniem potrzeb człowieka jako istoty biologicznej
i jako członka społeczeństwa . Czynności autoteliczne to „ działania, których wykonywanie jest źródłem zadowolenia jednostki „ . Czynności te ktoś lubi wykonywać z uwagi na nie same, a nie ze względu na uzyskane korzyści. Do sfery kultury symbolicznej należą zjawiska kultury ( związane głównie
z religią , sztuką , zabawą i nauką ) , które spełniają funkcje estetyczne, poznawcze i ludyczne . Kulturę symboliczną nazywa się nieraz kulturą niematerialną albo duchową. Zanim poddamy analizie słowo cywilizacja zwróćmy uwagę, że historia tego słowa przebiegała prawie zupełnie paralelnie do historii…
… (barbarzyństwo). To samo znaczenie przybrała pierwotnie cywilizacja (a także kultura) w języku francuskim. Niemcy przyswoili sobie słowo kultura i rozszerzyli jego znaczenie tak, by pokryło wszystkie aspekty życia społecznego, bez względu na stopień ich wydoskonalenia. We francuskim natomiast kultura aż do niedawnych czasów zachowała swe konotacje wartościujące za to cywilizacja zaczęła być w XIX wieku używana…
... zobacz całą notatkę