Charakterystyka Księgi Elbląskiej, postępowanie sądowe wg. Księgi Elbląskiej
- zwana jest Najstarszym Zwodem Prawa Polskiego, jest najcenniejszym spisem prawa zwyczajowego
- została odkryta w Elblągu w XIX wieku, została sporządzona przez autora niemieckiego, prawdopodobnie mnicha, będącego urzędnikiem w Zakonie Krzyżackim
- powstała około 1300 r., po 1253 przed 1320, jako zbiór prawa polskiego, którym posługiwała się ludność polska zamieszkująca ziemię chełmińską
- obejmuje wierszowany wstęp i 29 nie numerowanych artykułów, zawiera przepisy z dziedziny prawa karnego i procedury sądowej
- kary oparte na systemie pieniężnym, największa 60 grzywien srebra, najmniejsza 300 ziaren soli
- zawiera instytucję śladu - obowiązek ścigania przestępcy do granic Opola, ( jeżeli go nie ścigano, ci, na których ciążyła ta powinność, zostawali uznani za winnych)
- art. 15 mówił o karach związanych z naruszeniem miru książęcego ( terytorium, które swoim majestatem chronił książę), przestępstwo popełnione tam było przestępstwem przeciw księciu i było przez niego ścigane
- zawierała system kar kompozycyjnych, składający się z dwóch elementów - kary płaconej dla poszkodowanego i księcia
Przebieg procesu sądowego:
-sędzia sadzi bez ławników, proces ma charakter procesu ustnego
- przewidziane są możliwości niestwaniennictwa - z udziału w procesie zwalniała min, służba na rzecz księcia
- najpierw składano pozew ustny, zwany żałobą, potem następowała odpowiedź na pozew
- środki dowodowe to np. zeznania świadków - nie byli to świadkowie naoczni, jedynie gwarantowali prawdomówność strony
- nie było podziału na prawo cywilne i karne
- występowały ordalia - sady boże, zakazane w 1215 przez sobór Laterański; pojedynek sądowy
- środki zaskarżania wyroku - można było zaskarżyć sędziego pod zarzutem stronniczości, wydania złego wyroku, nie zaskarżało się wyroku, podważający godność sędziego musiał wpłacić kaucję, zwaną koc lub kocz ( początkowo były to skóry zwierzęce)
Postępowanie sądowe:
- Cechy: skargowość, ustność, jawność, formalizm, symbolika, dyspozycyjność(możliwość zmian reguł postępowania sądowego), kontradyktoryjność, jedność prawa karnego i cywilnego
- Postępowanie rozpoznawcze: -oficjalna skarga przed sędzią (żałoba) i wysłanie komornika sądowego do oskarżonego (pierca- skrzywdzony, sąpierz- pozwany), - wpis do rejestru sądowego (wokanda)
- Postępowanie wykonawcze: rozprawa sądowa: Głos zabiera osoba oskarżająca, Głos zabiera osoba oskarżona, Ugruntowanie sporu positiva/negativa, - wyrok; środki odwoławcze (proce przeciw sędziemu
(…)
…, próba krzyża
b) jednostronne- próba wody gorącej lub zimnej, próba żelaza, losowanie, próba marów
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)