To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Podstawy nauk o materiałach.
Temat ćw.: Krystaliczna struktura metali.
Wstęp teoretyczny.
Elementy sieci przestrzennej kryształu. W kryształach atomy są ułożone w odstępach okresowo powtarzających się w co najmniej trzech nierownoległych kierunkach. Każda prosta łącząca środki dowolnych dwóch atomów w krysztale jest nazywana prostą sieciową. Najbliższa odległość atomów na prostej sieciowej w sieci prymitywnej nosi nazwę podstawowego periodu identyczności lub parametru sieci. Przesunięcie, tzw. translacja prostej sieciowej, o period identyczności w kierunku różnym od kierunku prostej powoduje znalezienie płaszczyzny sieciowej. Płaszczyzna sieciowa poddana translacjom w kierunku do niej nierównoległym tworzy sieć przestrzenna.
Elementami sieci przestrzennej są zatem:
• płaszczyzny sieciowe,
• proste sieciowe, będące śladami przecięcia płaszczyzn sieciowych,
• węzły sieci, stanowiące punkty przecięcia prostych sieciowych; węzły sieci prymitywnej odpowiadają położeniu środków atomów kryształu.
Elementarna komórka sieciowa. Trzy rodziny równoległych płaszczyzn sieciowych dzielą sieć przestrzenną na identyczne równoległościany o parametrach a, b i c, stanowiących podstawowe periody identyczności (parametry) sieci. Równoległościany te są nazywane elementarnymi komórkami sieciowymi i w pełni charakteryzują dany kryształ o sieci prymitywnej. Komórka sieciowa może być opisana przez jej podstawowe periody identyczności (parametry sieci) a, b i c oraz kąty między nimi zawarte ,,γ
Symetria kryształu. Kryształ charakteryzuje się symetrycznym ułożeniem elementów sieci przestrzennej. Proste elementy symetrii jakie mogą występować w kryształach to środek, osie i płaszczyzny symetrii. Rozróżnia się przy tym osie symetrii dwu-, trój-, cztero-lub sześciokrotne, w zależności od tego, o jaki kat (180, 120, 90 lub 60°) należy obrócić kryształ wokół osi, aby otrzymać identyczne uleżenie składowych sieci przestrzennej i ile razy to nastąpi przy obrocie o kat pełny.
Sprzężonymi elementami symetrii są osie inwersyjne złożone z obrotu i inwersji (czyli przekształcenia względem środka symetrii). Istnieją 32 kombinacje elementów symetrii przechodzących przez jeden punkt nazywane punktowymi lub klasami symetrii.
(…)
… przyjmuje znak minus zapisywany nad wskaźnikiem, podobnie jak w przypadku kierunków krystalograficznych.
Wskaźnik płaszczyzn w sieciach układu heksagonalnego. W celu oznaczenia płaszczyzn w sieciach układu heksagonalnego stosuje się wskaźniki Millera-Bravais'go. W układzie tym przyjmuje się układ współrzędnych o trzech osiach x, y, u, usytuowanych względem siebie pod kątem 120° w płaszczyźnie podstawy sześciokąta foremnego, i czwartej z—do nich prostopadłej. Odcinki odcięte przez płaszczyznę na poszczególnych osiach układu x, y, z przekształca się na wskaźniki sieciowe (hkil), w taki sam sposób jak w przypadku płaszczyzn oznaczonych w układzie regularnym. Ponieważ i = -(h+k), a więc trzeci wskaźnik jest równy sumie dwóch pierwszych z przeciwnym znakiem, wskaźnik ( często jest pomijany lub zastępowany kropka. Zapis uproszczony przyjmuje wtedy postać (hk.l).
Wskaźnikowanie płaszczyzn w pozostałych układach (sieciach przestrzennych) jest analogiczne jak w układzie regularnym. Niekiedy sieć romboedryczna jest opisywana w układzie współrzędnych heksagonalnym.
Struktury sieciowe metali.
Klasyfikacja struktury ciał krystalograficznych. Dokonano klasyfikacji struktury sieciowej ciał krystalicznych…
… są osie inwersyjne złożone z obrotu i inwersji (czyli przekształcenia względem środka symetrii). Istnieją 32 kombinacje elementów symetrii przechodzących przez jeden punkt nazywane punktowymi lub klasami symetrii.
Układy krystalograficzne. Rodzaj elementów symetrii w elementarnej komórce sieciowej decyduje o podziale kryształów na 7 układów krystalograficznych .
Typy sieci przestrzennych. W zależności od tego, czy elementarne komórki sieciowe mają atomy wyłącznie na narożach (komórki prymitywne), czy także wewnątrz lub na ścianach bocznych (komórki złożone), w ramach układów krystalograficznych występuje łącznie 14 typów sieci przestrzennej Bravais'go tj.: trójskośna prymitywna; jednoskośnie prymitywna; jednoskośnie centrowana na podstawach; rombowe: prymitywna, centrowana na podstawach, przestrzennie centrowana…
…. Elementarną komórkę sieci regularnej ściennie centrowanej A l w kształcie sześcianu tworzy 14 rdzeni atomowych. Spośród nich 8 rdzeni atomowych jest usytuowanych w narożach, natomiast 6 — w środku geometrycznym ścian bocznych sześcianu. Sieć ta należy do najgęściej wypełnionych rdzeniami atomowymi. Liczba koordynacyjna dla atomów sieci A l wynosi 12, a liczba rdzeni atomowych przypadających na jedną komórkę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)